Yüzüklerin Efendisi Yüzük Kardeşliği Romanı Özeti Tolkien
ESER VE YAZAR HAKKINDA
Yüzüklerin Efendisi (İng. The Lord of the Rings) İngiliz dilbilimcisi Profesör J. R. R. Tolkien’in yazdığı Fantastik bir romandır. Hikâye Tolkien’in 1937 tarihli ve çocuklar için yazdığı Hobbit adlı eserinin devamı olarak yazılmak istenmesiyle ortaya çıkmıştır. Roman 1937 ve 1949 yılları arasında aşamalar halinde yazılmış basıldıktan sonra. 150 milyonun üstündeki satış elde ederek tüm zamanların en çok satan ikinci romanı olmuştur.[1]
Tolkien bu eserini iki cilt olarak yayımlamayı düşünmüş fakat yayıncının isteği ile üç cilt halinde basılmıştır. Yüzüklerin Efendisi 29 Temmuz 1954′ten 20 Ekim 1955′e kadar üç cilt olarak yayımlanmıştır[2] Bu üç cilt Yüzük Kardeşliği, İki Kule ve Kralın Dönüşü olarak isimlendirildi. Dolayısı ile bu roman üç ciltlik bir roman halinde çıkmış olur.
Yüzüklerin Efendisi ilk baskısından sonra defalarca yeniden basıldı ve pek çok dile çevrildi.
Yüzüklerin Efendisi adlı roman serisinin modern fantezi edebiyatı üzerinde büyük etkisi olduğunu pek çok eleştirmen kabul etmektedir. Bu eser destansı ve masalsı motifleri kullanmasına rağmen mitlerle ve diğer dünya destanları arasındaki alakası üzerinde çeşitli görüşler de ileri sürülmüştür. Dünya destanlarından ve masallarından izler taşımasına rağmen, yapıtın belli destanları ve mitleri malzeme olarak kullandığı da söylenemez. Buna rağmen araştırmacıların izahatlarına göre Tolkıen’in bu eserini oluştururken peri hikâyeleri, İskandinav ve Germen mitolojisi, ayrıca Kelt, Slav, Pers, Yunan ve Fin mitolojisi hakkındaki bilgileri kullanmıştır.
Tolkien, yapay diller ile İskandinav, Fin ve Kelt Dilleri’ni e kültürlerini incelemiş olan bir akademisyendi. Tüm bu bilgilerini Yüzüklerin Efendisi, The Hobbit adlı eserlerinde kullanmıştı. Eserlerindeki Orta-Dünya Evreni, Elfler, Cüceler, Troller, Goblinler, Entler vb Kelt ve İskandinav kültürü etkisinde oluşan yerler, fantezi masalsı karakterler ve olaylar olmaktadır. Tolkien, bu ırklara karakterleri kendince yorumlamış, dil aileleri ve yapay diller hakkındaki bilgileri sayesinde romanlarında teşekkür ettirdiği her bir ırka ayrı bir dil kazandırmayı da ihmal etmemişti. ( bkz John Ronald Reuel Tolkien Hayatı Eserleri )
Buna rağmen eserin arka planından hiç bir din ve inancın telkinleri bulunmamaktadır. Eserdeki mekânlar ve toplumlar tamamen hayalidir. Tolkıen her şeyi ile hayali olan toplumlar, kültürler, devletler ve coğrafyalar tasarlamış; eserdeki mekânlarında fantastik bir dünya oluşturmuştur. Sanılanların ve iddia edilenlerin aksine Tolkıen’nin de ifade ettiği gibi eser alegorik olarak da hiç bir kültürü veya toplumu ima etmemektedir. Tolkien masalların temel özelliği olan çok zayıfların çok güçlülere karşı başarmak zorunda kaldıkları ödevlerle karşı karşıya kalmaları, iyilerle kötülerin çatışması masal kurgusunu bu eserinde kullanmış, iyileri çok iyi; kötüleri çok kötü kalıplarla aktarmıştır. Bu masal yapısı, romandaki ırkların ve tiplemelerin ana özelliğini oluşturur. Elfler, Cüceler, Hobbitler, Haradrimler , Orklar ve diğer ırklar bu masalsı yaklaşımla tamamen iyiler veya tamamen kötüler olarak davranmaktadırlar. Roman masalsı planlar ve yaklaşımlar içinde yazılmış bir romandır.
Eserin çok rağbet görmesinin nedeni hakkında ise çağdaş hayata göndermeler yapması sayesinde olduğu kanaati yaygındır. Eser destan, masal ve roman unsurlarını bir araya getiren yapısı, popüler kültüre yaptığı göndermeleri ve çok geniş hayal gücüne dayanan olayları ile hak ettiği ilgiyi üzerine çekmiştir.
John Ronald Reuel Tolkien Hayatı Eserleri
Yüzüklerin Efendisi Yüzük Kardeşliği Romanı ve Özeti Tolkien
Yüzüklerin Efendisi İki Kule Hakkında ve Özet J.R.R. Tolkıen
Yüzüklerin Efendisi Kralın Dönüşü Hakkında Özeti J.R.R. Tolkıen
YÜZÜKLERİN EFENDİSİ ÜÇLEMESİNİN FİLMLERİ
Bu eseri Tolkien’e çok büyük bir şöhret kazandırmış , Tolkıen çok sayıda hayran kitlesine sahip olmuştur.. Yüzüklerin Efendisi adlı eseri yayınlandığı ilk günlerden bu güne, filmler, televizyon, video oyunları ve edebiyatı etkilemeye devam etmektedir.
Roman fantastik epik, destansı ve masalsı bir romandır. Roman ve devamı olan İki Kule ve Kralın Dönüşü adlı romanları filme de alınmış, Yönetmenliğini Peter Jackson’un yaptığı, Elijah Wood, Ian McKellen, Viggo Mortensen gibi oyuncuların rol aldığı bu film üçlemesi 2012- 2013 ve 2014 yıllarında vizyona girmiş, üçlemenin her biri pek çok alanda pek çok Oscar ödülü de almış, ( en iyi film müziği, en iyi görüntü yönetmeni, en iyi görsel sesleme Oskar ödüllerini, en iyi makyaj, en iyi tasarım, vb ödülleri[3] ) dünyanın hemen her ülkesinde sayısız defalar gösterime girmiş, oynandığı her ülkede de gişe rekorları kırmıştır.
YÜZÜK KARDEŞLİĞİ ROMANININ KONUSU
Roman adını Orta Dünya’yı fethederek yüzüklere hükmeden hikayenin baş kötü adamı Karanlıklar ülkesinin Lordu, Lord Sauron’ dan almaktadır.
Hikâye Hobbitlerin ülkesinde başlayıp Orta Dünya’nın kuzeybatısına kadar ve Sauraon’un ülkesine kadar devam eder. Genç Hobbitler Frodo Baggins, Samwise “Sam” Gamgee, Meriadoc “Merry” Brandybuck ve Peregrin “Pippin” kötülükler ülkesinden ellerine geçen yüzüğü, Sauron’un ülkesindeki lavlara atarak yok etme görevi ile karşı karşıya kalmışlardır. Büyücü Gandalf, Prens Aragorn, Gondor Kumandanı Boromir, savaşçı cüce Gimli ve Elf prensi Legolas Hobbitlere yardım etmektedir. Hobittlerin görevi bu yüzüğü lavlara atarak insanlığı kurtarmaktır.
Roman masalsı bir yapı üzerine kurulmuştur. Kötüler çok güçlü iken kötülüklerden kurtulma görevi ile karşı karşıya kalan Hobbitler çok güçsüzdür. Fakat Hobbitlerin arkasında savaşçı ve büyücülerden oluşan iyi güçler de vardır.
Karakterler
Frodo Baggins: Olayın kahramanı genç Hobbit, Yüzük taşıyıcısı,
Shirelı Sam : Taşıyıcı Frodo’nun vefalı dostu ve yoldaşı
Shirelı Peregrin Took: Frodo’nun dostu
Shirelı Meriadoc Brandybuck: Took’un ve Frodo’nun arkadaşı
Shirelı Bilbo Baggins: Taşyıcı dörtlünün içindeki genç Hobbit,
Kuzeyli Kolcu Arathorn oğlu Aragorn: Savaşcı Prens Aragon
Gondorlu Denethor oğlu Boromir. Pres ve yiğit savaşçı ama, hırs kurbanı bir insan
Gondorlu Denethor oğlu Faramir
Rohanlı Kral Theoden
Rohanlı Komutan Eomer
Rohanlı Savaşçı Kız Eowyn
Kuyutormanlı Legolas
Ayrıkvadili Elrond
Ayrıkvadili Arwen Okçu Elf,
Lothlórienli Galadriel
Morialı Gimli
Gri Gandalf (sonraları Ak Gandalf), Mithrandir
Ak Saruman insanlığa ihanet eden büyücü
Melkor’un Hizmetkârı Karanlık Lord Sauron
Tom Bombadil
Durin’in Felaketi Balrog (Gölge ile ateş)
Boz Radagast
Sauron’un Ağzı (Mouth of Sauron)
Celeborn ( Lorienin Kralı )
Lothlórienli Haldir
Ayrıkvadili Glorfindel
Grima
Rohanlı Hama
Rohanlı Grimbold
Gil-Galad
Angmar’ın Cadı Kralı
Elendil
İsildur
Kara Lord Sauron, Orta Dünya’daki halkları ele geçirmek için on dokuz adet Güç Yüzüklerini yapmış bu yüzükleri Orta dünyadaki ırklara dağıtmıştır. Bu sihirli yüzükler sahiplerine hırs ve iktidar gücü vermekte ama temelde Sauron’a hizmet ettirecek kudretler içermektedir. Yüzüğü takan kişiler ırklarının lideri olmak istemekte, diğer yandan da bu gücü devam ettirebilmek için Sauron’un emrine girmektedir. Yaratılmışların en erdemlileri olan Elf kralları, dağların içinde yaşayan madencilikte ve demir işçiliğinde becerikli olan Cüceler bu yüzüklerin kötü yanlarını görmeye başlar.
Elfler ve İnsan’lardan oluşan ve Son İttifak Sauron’u durdurmayı başarmış Lordun Parmağındaki “ Tek Yüzük” İsuldur’un eline geçmiştir. Fakat güce düşkün olan İnsanlar yüzüğü yok etmemişlerdir. Daha sonra yüzük efendisine ihanet ederek İsuldur un ölümüne sebep olup, bir nehrin içinde kaybolur. Ama bu yüzük acayip bir mahlûk olan İyilik ve kötülük karakterlerinin her ikisine de sahip olan çift karakterli Gollum’un eline geçer, Gollum bu yüzüğü kaybedince, tek yüzük iyi insanlar olan Hobbitlerin eline geçmiştir.
Kara Lord Sauran saklandığı yerde yüzükten aldığı güçle yeniden güçlenir. Sauron ve Orkları Haradrim , Rhûn ve Orta Dünyanın diğer halklarını idaresi altına almaya başlamıştır. Lord Sauron Orta Dünyayı işgale hazırlanmaktadır. Büyücü Gandalf tek çarenin Yüzüğün yok edilmesi olduğunu bilmektedir. İnsanlık tümü ile kötülerin kralının egemenliğine girmeye başlamıştır. İnsanların yakın dostu olan Elfler ise artık çok zayıflamışlardır.
Mordor’da gücünü yeniden toparlayan Sauron, kötülüğe hizmet eden tüm halkları yeniden birleştirerek tekrar saldırıya geçer. Sauron’un Orta Dünya yı ele geçirmesi için ihtiyacı olan tek şey ise Hobitlerin elinde olan yüzüktür.
Tüm bu olanların farkında olan Gandalf, Hobbitleri , Elfleri ve insanları örgütlemektedir. Lord Sauron ilerlemeye başlamıştır. İyiler kendilerinden zannettikleri Büyücü Saruman’a güvenmektedir. Fakat Saruman, Lord Sauron’un kazanacağını, iyilerin mutlaka kaybedeceğine inanmış ve Sauron’un hizmetine girmiştir. Gandalf, Saurondan yardım istemeye gidince onun tuzağına düşer. Saruman, ork üretmeye başlamış ve orta dünyanın krallarından bazılarını da etkisi altına almıştır. Gandalf büyüleri asası ve diğer güçleri sayesinde Sarummna’ın elinden kurtulur. Tehlikenin çok büyüdüğünü gören Gandalf, Elfleri, cüceleri ve insanları birleştirmek zorunda kaldığını anlamıştır.
Gandalf ve Elflerin temsilcisi Elrond Elf ülkesinde bir meclis toplayarak tehlikeyi ülkelerin ve cücelerin temsilcilerine anlatırlar. İyiler ittifakında olan cücelerin, Hobbtilerin elflerin ve insanların temsilcileri vardır. Bu halklar ve temsilcileri yüzüğü yok etmek kararı almışlar ve and içmişlerdir. Yüzüğü yok etme görevi ise ittifakın en güçsüz üyesi Frodo Baggins’e verilir. Çünkü hırs, güç ve iktidar isteği duymayan Hobbıtlerin içinde en erdemli ve en iyi kalpli Hobbit Frodo ve arkadaşlarıdır. Serüven böylece başlar.
Elf hakimi Elrond, kolcu Aragorn’a , Saurronu yenen kılıç olan o efsanevi kılıçı hediye eder. Aragorn bu kılıca Andúril yani Batının Alevi ismini verir. Bilbo Frodo’ya Mithril ve Sting kılıcını verdikten sonra Yüzük kardeşleri Charadras(Karadras) Dağı yolundan giderek Mordor’a ulaşmak ister. Büyücü Saruman onları izlemektedir. . Yoldaşların geçite ulaştığını gören büyücü Saruman dağa şimşek çaktırarak yoldaşların üzerine çığ düşürür. Yoldaşların Mordor yolu kapanmıştır.
Bunu n üzerine yoldaşlar Frodo’ya hangi taraftan gitmeleri gerektiklerini Fordo’ya sorarlar. Çünkü yüzüğü yok etme görevine Frodo seçilmiştir. Frodo madenlerden ve yer altındaki cüceler ülkesinden gitmeyi seçer.
Fakat yoldaşları bu yolda da çok büyük tehlikeler beklemektedir. Moria Madenlerine girdiklerinde Cücelerin yok olduklarını görürler. Gandalf ve Forado onları izleyen ve yüzüğün peşine düşmüş olan Gollumla karşılaşır. Gollum ,sürekli olarak yüzüğü taşıyan Frodo’yu izlemektedir. Yoldaşlar yer altında yaratıklarla savaşır. Onlardan kurtulurlar ama bu defa Melkor’un hizmetkârı yeraltı canavarı Balrog yollarını keser. Bu yaratık Yunan mitolojisindeki yer altı canavarlarına benzemektedir. Büyücü Gandalf elindeki asa ile Balrog’u etkisiz hale getirir ama bu ince köprünün üzerinde cehennem zebanisi ile savaşırken Gandalf da uçuruma düşmüş. Balrog düşerken onu da kırbacıyla yer altına doğru çekmiştir.
Gandalf’ın köprüden düşüp kaybolunca Aragorn lider olur. Yoldaşlar Ormana doğru giderler. Ormanda Kâhin Galadriel ile görüşürler. Galadriel’in eşi Celeborn Sam’e ip, Merry ve Pippin’e keskin bir hançer, Aragorn’a büyüleyici bir hançer, Legolas’a prenslerin soyundan gelenlerin kullandığı özel bir yay, Frodo’ya ise Galadriel aynasını gösterir. Gimli’ye gelinceyse bir tel altın saçından isteyen Gimli’ye üç tel verir. Bu nesneler yoldaşları zor durumlarında onları kurtaracak nesnelerdir. Nehirlerin kıyısına varınca Boromir Yüzük’ü Frodo’dan almak ister fakat alamaz. Orkların baskınına uğrayan yoldaşları Savaşçı Boromir ile Aragorn kurtarmıştır ama bu çatışmada yiğit ama zaaflarına mağlup olan Boromir hayatını kaybeder. Aragorn diğer yoldaşları alarak Orklarla savaşmaya giderken Frodo’yu Mordor’a yollar. Frodo’nun görevi yüzüğü Mordor’un ateşinin içine atarak yok etmektir. Aragorn ve yoldaşlar ise kötülüklerin lordundan tüm dünyayı kurtarmaktır.
Mordor yoluna doğru giden Frodo’nun peşine Sam de takılmıştır. . Boromir ölünce. Üç Aragorn, Gimli ve Legolas yeni bir kardeşlik kurar. Forodo’nun Hobbit yoldaşları olan Merry ve Pippin Isengard’a doğru gidenler tarafından esir alınmıştır. Gollum’un izlediği Sam ve Frodo, Mordor yoluna giderken, Üç Avcı kardeş ise Merry ve Pippin’i aramak Iesngerd’e doğru yola çıkarlar.
KAYNAKÇA
[1] https://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C3%BCz%C3%BCklerin_Efendisi
[2] https://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C3%BCz%C3%BCklerin_Efendisi
[3]https://www.google.com/search?ei=eg8nXMLRO5CLrwT_wInIDA&q=yuzuklerin+efendisi+filmin+al
