KategorilerEDEBİYATEdebiyat Terimleri Mazmunlar Ab- ı Ateşpare Âb-ı Ateş Nedir

Ab- ı Ateşpare Âb-ı Ateş Nedir

09.06.2015

 

 

Ab- ı Ateş Pare: 

Osmanlıca yazılışı : آتشپاره آب

Âb :  آب  eski dilde su demektir.  Ateşpare  آتشپاره ise ateş parçası anlamına gelir. Pare , pâre :  پاره -  پَارَه  sözcüğü ise Farsçada  parça,cüz ,  bölük, kesinti, adet  anlamlarındadır.

Ab-ı ateşpâre  ise ateş renkli su, şarap hatta göz yaşı anlamlarında da kullanılmıştır ab-ı ateşin - âb-ı âteşîn :  آتشين آب ise, ateşli su parçası “od parçası gibi su”,  şarap, bazen de kanlı gözyaşı anlamındadır.

Ab-ı ateşpâre ab-ı ateşin - âb-ı âteşîn :  آتشين آب ise, ateşli su parçası “od parçası gibi su”,  şarap, bazen de kanlı gözyaşı anlamındadır.

Eski dilde şairler bu tabiri renginden ve verdiği keyif ve eğlenceden dolayı mecazi olarak şarap anlamında kullanmışlardır.  Ab- ı ateş pare, Divan şiirinde kırmızı ve keskin şarap, ateş parçası gibi su anlamında bir mazmundur. Ab  Farsça da su manasına gelir, ateş pare ise ateş parçası anlamındadır. Renginden dolayı kırmızı renkli şarap olarak anlamak mümkündür. 

Âb-ı ateş sözcüğü ise ateş suyu yani şarap anlamında kullanılmıştır. Eski dilde âb-ı ateş ile ve şarapla alakalı pek çok tamlama kurulmuştur.

  • âb-ı âteş-pâre: Ateş parçası gibi su

  • âb-ı âteş-reng: ateş renkli su,

  • âb-ı âteş-zây: ateş doğuran su,

  • âb-ı âteş-zede: ateş vurmuş su,

  • âb-ı âzer-sâ: ateş gibi su,

  • âb-ı âzer-sâ: ateş gibi su,

  • âb-ı ergavânî: ( bkzErguvan ve Erguvan Şarabı )  erguvan rengindeki su : 1) kırmızı şarap; 2) (haksızlığa uğrayanın döktüğü) göz yaşı.

Şarâb-ı erğavân içsem lebüñsüz baña kan olsun

İçerseñ sen benüm kanum efendi nûş-i cân olsun  Ahi Benli Hasan, 

Tehî-peymâneyem sâkî şarâb-ı erguvân göster

Tazallum dîde-i niş-i gamam nûş-ı revân göster Semerkândî-i Âmidî Âgah

 

Ebruvânın çîn-i istignâdan ey meh-pâre aç

Tîg-ı cevher-dârı hüsnünle dile bin yâra aç

Abı ateş haki baddan yaratdı
Bahsan nece şirin cannar gocalır

Çoh damağ yollanma divane gönül
Neçe mührü Süleymannar gocalır   Elesker ( Aşık Elesker) Şiirleri

Âb sözcüğü ile de farklı tamlamalar yapılmıştır.

  • âb- engür: انگور آب : üzüm suyu

  • âb- çeşm : چشم آب : göz yaşı

  • âb- dide : دیدهآب

Âbsın ma’nide amma ateş paresin ( Nedim)

Yorum yapmak için lütfenKayıt Olunya da