Beyan Nedir
Beyan Nedir.
Osmanlıca yazılışı beyan: بیان
Beyan sözcüğünün kökeni Arapçadır. Beyan sözcüğü Arapça “ byn “ kökünden gelir. “ bayān بيان [#byn msd.] 1. açma, ayırma, aydınlanma, 2. açıklama, açıkça söyleme “[1]
Kelime anlamı sözlükte: Sözün açık şekilde söylenmesi, söyleme, bildirme
Beyan sözcüğü edebiyatta terim olarak belagat ilminin bir ciheti olara kabul edilir. Beyan kelimesi Arapça, bane sözcüğünden gelir bu kelimenin anlamı ise “ açık oldu- Açıkça belli edildi “ anlamlarındadır. Bu kelime: bir şeyin açıklığa kavuşması, anlatmak, bir şeyi delil getirerek ispatlamak gibi manalara gelmekte, Beyan ilmi ise bunları yapmak ilmi olarak ifade edilmektedir. ( bkzBelagat N ) Eskilerin anladığı tarifi ile ise: “ Kendisi ile dalaletin tam olduğu şey “ olarak anlaşılmıştır.
Belagat ilminde beyan belagat ilminin hakikat, mecaz, kinaye, teşbih, istiare bahislerini öğreten kısmı olarak anlaşılır. [2] Bu yönü ile bakıldığında beyan belagat ilminin ikinci dalı şeklinde karşımıza çıkmaktadır.
Bir eserde, düşüncelerin, duyguların, hayallerin doğuş ve değerlerini, bunların anlatımında tutulacak yolları konu edinen bir edebiyat bilgisi dalı vb olarak anlatılır.
Beyan ilmi Bedi – Belagat ilmininim bir dalı olarak anlatılmak istenen anlamı, bedi kurallara uygun olarak, verilmek istenen anlamı tam olarak anlatabilecek, açık, güzel ve gayeye uygun dile getirebilecek şekilde ifade etme yollarını öğreten belagat sanatı dalıdır. Beyan ilmi manayı güzel, açık anlaşılır maksadına tam uyan şekilde anlatma yollarını bütün kaideleri ile öğreten bir ilimdir. Ve bununla ilgili olarak Hakikat, mecaz, kinaye, teşbih, istiare gibi tüm söz sanatların da öğretir
Beyan. Hadis ilminde özellikle İslâm Şeriatının birinci kaynağı olan Kur'ân-ı Kerim'in açıklanması manasınadır. Kur'ân-ı Kerim'i de en başta Sünnet açıkladığına göre beyan Sünnetin bu fonksiyonunu ifade eden bir tabir mâhiyeti almaktadır.
KAYNAKÇA
