04.03.2015
Charlie’nin Çikolata Fabrikası Romanı Hakkında Bilgiler
Charlie’nin Çikolata Fabrikası özgün adı İngilizce olarak “Charlie and the Chocolate Factory”, İngiliz asıllı yazar Roald Dahl tarafından 1964 yılında yazılmış olan bir çocuk romanıdır.
Roman ilk kez Charlie ve Çikolata Fabrikası adı ile İngiltere de değil, i1964 yılında Alfred A. Knopf, Inc. Yayınevi tarafından Amerika Birleşik Devletleri’nde yayınlanır. Romanın ABD de olan ilk baskısının gördüğü yoğun ilgi üzerine 1967 yılında George Allen & Unwin yayınevi tarafından İngiltere ‘de de basılır.
Romanın ABD ve Birleşik krallıktaki basımları sonrasında gördüğü büyük ilgi sayesinde diğer dillere de tercüme edilmesini sağlayacak romanın pek ok ülkede pek çok kez basılmasına vesile olacaktır. Roman bu sayede en çok sevilen çocuk romanlarından biri olmuş, birçok dile çevrilmiş ve yüksek satış rakamlarına ulaşmıştır. Eserin popüler olması sonucunda roman kısa sürede Çocuk klasiklerinden biir haline gelmiş, roman iki büyük sinema filmine de uyarlanmış, akabinde birçok kez daha filme de alınmıştır. [1]
Romanın yazılmasında o yıllarda dünya çapında çok popüler olan, Cadbury ve Rowntree adlı İngiltere'nin en büyük iki çikolata fabrikası ve bu fabrikaların arasındaki rekabet çok önemli olmuştur. Her iki fabrikanın diğer fabrikanın ticari sırlarını öğrenmek için işçi kılığında casuslar göndermesi bu nedenle, her iki şirketinde kendi fabrikasına işçi almakta son derece dikkatli davranması vb romanın yazılmasına vesile olan hususlar olmaktadır.
Roman yayınlandığı günlerden bu güne değin pek çok dile çevrilmiş, pek çok baskı yapmıştır. Çocuk edebiyatının başlıca başyapıtlarından birisi olan roman ülkemizde de çok sevilmiş, okunmuş, pek çok kez baskı görmüştür.
Romanın ilk film uyarlaması 1971 yılında yapılmıştır. 2005 - ABD, İngiltere ortak yapımı olan son filmin yönetmeni Tim Burton’dur. Johnny Depp, Helena Bonham Carter, Freddie Highmore , Anna Sophia Robb’un baş rollerini paylaştıkları film ülkemizde de vizyona girmiştir.
İlk romanın gördüğü ilgi üzerine Roald Dahl romanın ikinci serisi olan “Charlie and the Great Glass Elevator” romanını da yazmış ve yayımlamıştır. Eserin üçüncü serisini de yazmayı düşünen yazar bu düşünü gerçekleştiremeden vefaat edecektir. [2]
Daha çok yazmış olduğu çocuk kitapları ile tarihe geçen Roald Dahl’ın (13 Eylül 1916 – 23 Kasım 1990) en popüler kitapları Charlie'nin Çikolata Fabrikası, Charlie'nin Büyük Cam Asansörü [3] , Dev Şeftali, Matilda Cadılar, BFG ve Kiss Kiss adlı eserleridir.
ROMANIN ALDIĞI ÖDÜLLER
Eser yazarına pek çok ödül de kazandırmıştır. Romanın aldığı ödüller şunlardır:
1972: New England Round Table of Children’s Librarians Award (Amerika)
1973: Surrey School Award (İngiltere)
2000: Millennium Children’s Book Award (İngiltere)
2000: Blue Peter Book Award (İngiltere) [4]
Romanın Konusu
Charlie Bucket, annesi, babası, iki ninesi ve iki dedesiyle küçük bir tahta barakada yaşayan çok fakir bir çocuktur. Charlie çikolatayı çok seven ama ancak çok fakir oldukları için sadece doğum günlerinde ona çikolata alınabilmektedir. O yüzde onların evlerine çikolata sadece yılda bir kez girmektedir.
Yaşadıkları tahta barakalı evin yakınlarında Charlie’lerin evinden bile görülen kocaman bir çikolata fabrikası vardır. Bu fabrikada Dünyanın en ünlü çikolataları üretilmektedir. Bu fabrikanın sahibi Bay Willy Wonka, imparatorluğunu devredeceği bir varis seçmek için yarışma düzenlemiş içinde altın bilet olan beş çikolata dağıtmıştır. Bu bilete sahip ola beş Çocuk yarışmaya girecek hangisi kazanırsa Bay Wonka’nın varisi olacaktır. Charlie’ ye doğum gününde alınan çikolata boş çıkar. Fakat yolda bulduğu para ile aldığı çikolatanın içinden altın bileti bulmuş beş adaydan biri olmuştur.
Romanın Karakterlerİ
Willy Wonka: Çikolata fabrikasının sahibi.
Charlie Bucket: Charlie hikayenin ana karakteri ve en son altın bileti kazanan çocuktur.
Büyükbaba Joe: Charlie’nin büyükbabası.
Büyükanne Josephine: Charlie’nin büyükannesi.
Bayan Bucket: Charlie’nin annesi.
Bay Bucket: Charlie’nin babası.
Augustus Gloop: Açgözlü bir çocuk, Çikolata Nehri’ne düşerek elenmiştir.
Veruca Salt: İstediği şeyi elde etmeyi seven bu kız cevizleri ayıklayan sincaplar tarafından bir “çürük ceviz” olarak tespit edilir ve çöplerin atıldığı fırına atılır ve elenmiş olur.
Violet Beauregarde: Durmadan sakız çiğneyen, ağzındaki sakızı üç yıl boyunca çiğnediği için ödül almıştır. Wonka’nın turtalı sakızını yiyerek şişmiş ve elenmiştir.
Mike Teavee: Her zaman televizyon izleyen, bu çocuk Tele-Çikolata Odasındaki televizyonda milyonlarca parçalara ayrılarak çok küçük olur ve elenir.
ÖZETİ
Charlie fakir bir çocuktur. Yatalak olan dedesi, baba ve annesi ile birlikte harap ve küçük bir evde yaşamaktadır. Charlie’nin evlerinin yanında dünyaca ünlü olan bir çikolata fabrikası vardır. Fakat bu fabrika yıllardır kapalıdır. Fabrikanın sahibinin adı ise Willy Wonka’dır. Caharlie bu fabrikanın içini gezip görmek istemekte ve fabrikayı çok merak etmektedir.
Caharlıe’nın evine çikolata alınamamaktadır. Ailesi ona çikolota alamayacak kadar fakirdir. Ona sadece yılda bir kez o da doğum günlerinde bir çikolota hediye edilebilmektedir.
Büyükbabası Joe ona sık sık Wılly Wonka ve onun gizemli hayatı hakkında hikâyeler anlatmaktadır. Bu hikâyeleri dinleyen Charlıe’nin çıkolota fabrikası ve Wonka’ya karşı olan merakı ha d safhaya ulaşmıştır. O sıralarda yıllardır kapalı olan fabrika yeniden açılm ış ve üretime başlamıştır.
Fabrikasını üretime geçiren Willy Wonka ve fabrikası hakkında gazetelerde şöyle bir söylenti çıkar. Willy Wonka beş çikolata ambalajının altına altın bilet saklamıştır. Altın biletleri bulan beş çocuk fabrikaya girme hakkına sahip olacak ve içlerinden biri hayallerinin ötesinde bir dünyaya kavuşacaktır. Üstelik bu beş çocuk arasından seçilmiş olan birisi Willy Wonka ‘nın varisi olacaktır.
Charlie ise çikolata alamayacak kadar fakirdir. Fakir olmalarına rağmen o fabrikaya girmek için elinden geleni yapmaya karar vermiştir. Caharlie’ye doğum gününde doğum gününde ailesinin ona aldığı çikolata boş çıkmış, hayalleri suya düşmüştür. Fakat bir gün yerden bir para bulur. Hemen koşarak gidip bir çikolata satın alır. Bu defa aldığı çikolatanın içinden altın bileti bulur.
Böylece fabrikayı gezme şansın sahip olan beş çocuktan birisi olmaya hak kazanmıştır. Charlie fabrikaya büyükbabasıyla birlikte girer. Çünkü büyükbabası daha önce o fabrikada çalışmıştır. Fabrikaya Charlie gibi dört çocuk daha gelmiştir.. Bu çocuklar: Veruca, Violet, Augustus ve Mike’dır.
Charlie diğer çocuklardan daha akıllı ve tok gözlüdür.. Çocuklar fabrikayı dolaşmaya başlamışlar Wonka onları Umpa-Lumpa’larıyla tanıştırmıştır. Bu çocular içindeki açgözlü Augustus çikolata gölüne gider ve göle düşer. Daha sonra Augustus’u bir makine çikolata süzme yerine götürüp kaybetmiştir.
Geriye kalır dört çocuk kalmıştır. Sakız çiğnemeyi çok seven Violet ise Wonka’nın icadı olan doyurucu sakızı çiğner ve lastik bir çocuk haline dönüşür. Veruca ise fındık kemiren sincapları görmüş ve çalışkan sincaplardan birini almak istemiştir. Ama sincaplar buna izin vermez ve onu çöplerin gönderildiği yere düşürüp çöp yaparlar.
Mike ise teknolojik aletleri seven bir çocuktur. Wonka çikolata ışınlama televizyonunu onlara tanıtırken Mike televizyona atlar ve ışınlanmak ister. Işınlandıktan sonra Mike devasa bir insan olur ve kâğıt kadar ince bir hal alır.
Geriye tek Charlie kalmıştır. Wonka ile Caharlie, Charlie’lerin yaşadığı tahta barakalı evlerine giderler. Wonka, Charlie’ye : “Ya aileni bırakıp fabrikaya sahip olacaksın, ya da ailenle sefalet içinde yaşayacaksın. Seçim senin “ der. Charlie bu teklifi hiç düşünmeden reddeder. Wonka kulaklarına inanamaz. Çünkü Charlie hiçbir çocuğun reddedemeyeceği bir teklifi reddetmiştir.
Wonka’ ise iflas etmeye başlar. Charlie’nin babası ise çok iyi bir iş sahibi olmuş iyi bir maaş kazanmaya başlamıştır. Charlie ve ailesi fakirlikten kurtulmuş mutlu ve mesut bir şekilde yaşamaya başlamıştır. Bir gün ayakkabısını boyadığı bir adamla Wonka ve fabrikası hakkında konuşurken Charlie onun Willy Wonka olduğunu anlamış ve üzülmüştür. Caharlie Bay Wonka’ya bir tavsiyede bulunur. İyi çikolatalar üretebilmesi için dişçi olan babası ile görüşmesi gerektiğini önerir. Wonka bu öneriyi kabul edince Charlie ile beraber Charlie’nin babasının yanına gider. Babası ilk gördüğünde Wonka’yı tanınmamış ama sonradan dişlerine bakarak onun Bay Wonka olduğunu anlamıştır. Ailenin hayattaki en önemli şey olduğunu anlayan Wonka, Wonka teklifini değiştirerek Charlie’ye hem fabrikada çalışabileceğini hem de ailesini görebileceğini söyler. Charlie’nin ailesi de artık Wonka’yı benimsemiş ve hep beraber fabrikada yaşamaya başlamışlardır.[5]
KAYNAKÇA
[1] https://tr.wikipedia.org/wiki/Charlie’nin_%C3%87ikolata_Fabrikas%C4%B1
[2] Martin Chilton (18 Kasım 2010) The 25 best children’s books The Daily Telegraph
[3] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/charlie-nin-buyuk-cam-asansoru-hakkinda-roald-dahl/84809
[4] https://tr.wikipedia.org/wiki/Charlie’nin_%C3%87ikolata_Fabrikas%C4%B1
[5] https://takoceto.wordpress.com/2009/07/01/roald-dahl-charlienin-cikolata-fabrikasi/
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın