Enis Batur Hayatı Edebi Kişiliği

12.09.2011

ENİS BATUR

 

 

 28 Haziran 1952’de Eskişehir, Şair, yazar, editör.

Tam adı Ahmet Enis Batur’dur. Yazılarında Reşit İmrahor, Fakir İdris, Yenisey, İdris Kantörün, Leman Batur, Hakkı Aksulu. Selim Kantörün takma adlarını da kullanmıştır.

28 Haziran 1952’de Eskişehir’de doğdu. Babası Orgeneralliğe kadar yükselmiş olan 12 Mart Muhtırası’nda imzası olan 4 yüksek rütbeli askerden biri olan Muhsin Batur’dur. [1] Baba tarafından dedesi ise Şirket-i Hayriye kurucusu Hüseyin Hâki Bey'dir. Annesi ise Leman Hanım’dır.

Çocukluğu Eskişehir ve Napoli'de, ilk gençlik yılları İstanbul ve Ankara'da geçti. İlköğrenimini babasının görevi nedeni ile Ekişehir Dumlupınar İlkokulunda tamamladı. Orta öğrenimini İstanbul Saint Joseph Fransız Lisesi, veAnkara’da Atatürk Lisesinde yaptı. 

Liseden sonra Yükseköğrenimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Paris'te tamamladı. Gazeteciliğe öğrencilik yıllarında başladı. İlk yazısı 1970’te, ilk kitapları 1973’te yayımlandı.  Öğrenciyken Ulus gazetesinin sinema sayfasını yönetti (1971-1972). 1973'te gittiği Paris'te dört yılı aşkın bir süre yaşadıktan sonra Ankara'ya döndü. Askerliğini ÇANKIRI'da yaptı. [2] 1976 yılında ülkeye döndü ve yayıncılığa başladı.

 

Yazı (8 sayı- 1978-1980), Oluşum (1978-1982), MEB (1 sayı- 1979), Tan (1982), Gergedan (17 sayı, 1987-1988) Şehir ve Argos dergilerini çıkardı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayın Dairesi Başkanlığını (1979-1980),  yürüttü.. (  İSA KOYUNCU, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/batur-enis )

12 Eylül ihtilalının ardından Milli Eğitim Bakanlığındaki görevinden ayrılmak zorunda kaldı. Batur, Çağdaş Kent dergisi ile özel yayıncılık için adım attı. Fakat 1982'de çıkardığı Çağdaş Kent dergisi daha ilk sayısıyla birlikte sıkıyönetim tarafından yasaklandı. 

1983'te İstanbul'a yerleşti.  1983'te Avrupa Ülkeler Ansiklopedisi'ni, 1984'te İslâm Ülkeleri'ni yayına hazırladı, İstanbul'dan Göreme'ye Kültür Mirasımız eklerini Milliyet için yönetti. İstanbul’a geldikten sonra Milliyet'in kültür servisi ve yan yayınlar yöneticiliğini (1983-1984), Milliyet Büyük Ansiklopedi'nin (1986) ve Dönemli Yayıncılığın genel yayın yönetmenliğini (1987-1988) [3] yaptı.1987-88 arası Şehir dergisini çıkaran ekibin başında yer aldı. 1988’den 2004'e kadar Yapı Kredi Yayınları’nda çalıştı.

 

Yapı Kredi yayınlarında ve Milliyet’e çalışırken Yazı, Oluşum, MEB, Tan, Gergedan, Şehir, Sanat Dünyamız, Kitaplık, Cogito, Arredemento Dekorasyon, Fol gibi dergilerin hazırlanışında sorumluluklar üstlendi. Bu dergilerin yayına hazırlanmasında ve yayımlanmasında emekleri geçti.

Remzi Kitabevinin, TRT’deki "Okudukça" programının yayın danışmanlığını yaptı. Açık Radyo’nun kuruluşuna katkıda bulundu ve "Şifa, Şifre, Deşifre" programını hazırladı.[4] UNESCO’nun "Göreme’den İstanbul’a kültür mirasımız" kampanyasını yönetti. Cumhuriyet, Milliyet, Dünya, Aydınlık gazetelerinde, Yeni Gündem, P-Eki, Express, 2000’e Doğru dergilerinde 1978-1998 arası düzenli haftalık yazılar yazdı. Yurtdışındaki çeşitli dergilerde eserlerini yayınlandı. Şiirleriyle Cemal Sürey Altın Portakal, Sibilla Aleramo ödüllerini, denemeleriyle TDK ödülünü kazandı.[5]

 Galatasaray Üniversitesi’nde dersler de veren Enis Batur, 1998-1999 akademik yılından 2002-2003 eğitim ve öğretim yılına dek Galatasaray Üniversitesi'nde ders verdi. 1990 sonrası şehir monografilerine yöneldi: İstanbul için Şehrengiz ile başlayan dizide Ankara, Ankara ile Üç İZMİR 'in çatılarını oluşturdu.[6]

2008 yılında Epsilon Beta edebiyat topluluğunu kurdu, topluluğun ilk ürünü olan "Centuria %45-Epsilon Beta" başlıklı kitap 2009 yılında yayınlandı.[7] Son zamanlarda yabancı şehirleri anlatan seyahatname türü eserlere ağırlık vermeye başladı. İstanbul ve  Paris’i anlatan son kitaplarından sonra “ Siyah Sert Berlin’, Enis Batur’un Seyahatname serisinin üçüncü kitabı olarak - Üç şehir (Berlin-Paris-İstanbul),- Ekim 2013’ün ilk haftasında çıkacak kitabı ‘Siyah Sert Berlin’i hazırladı. [8] Şiir kitapları İtalyanca, Acemce, Fransızca ve Felemenkçe dillerine  çevrildi.[9]

ESERLERİ

Şiir
Papirüs, Mürekkep, Tüy: Seçme Şiirler 
Tuğralar: Lirik Şiirler 
 Perişey
Kanat Hareketleri: Lirik Şiirler 
Darb ve Mesel -Arka Şiirler 
Doğu - Batı Dîvanı 
Ağırlaştırıcı Sebepler Dîvanı

 

Yazı Şiirler

Nil
İblise Göre İncil 
Kandil 
Sarnıç
 Koma Provaları 
Sütte Ne Çok Kan 
Opera 1
Abdal Düşü: Düzyazı Şiirler 

Deneysel Metinler

 Ondört+X+4 deneysel metin
Şiir Alıştırmaları
 Taşrada Ölüm Dirim Hazırlıkları 
Yazılar ve Tuğralar Şiirler 1973-1987 (B/F/S Yayınları: 1987).


Eleştir Deneme

 Şiir ve İdeoloji 
 Yazının Ucu Yazınsal Denemeler 
 E/Babil Yazıları 
Seyrûsefer Defteri 
Aciz Çağ, Faltaşları 

Smokinli Berduş
Patates 

Özel Ansiklopedi

Kediler Krallara Bakabilir 
Gönderen: Enis Batur
Kırkpare 
Su, Tüyün Üzerinde Bekler 
Kurşunkalem Portreler  Yazboz

 Söyleşiler

Günebakan I
 Günebakan 11
Söz'lük 
Türkiye'nin Üçlemi 

Başkalaşımlar I-X 
Başkalaşımlar XI-XX

Gezi, Günlük

Yolcu 

 İki Deniz Arası Siyah Topraklar ve Kesif 
Issız Dönme Dolap 
Amerika Büyük Bir Şaka, Sevgili Frank, Ama Ona Ne Kadar Gülebiliriz? New York Seyahatı
Kum Saatından Harfler: Sokulgan Okur İçin İçbükeyler 
Şehren'is 
Başka Yollar 

Bekçi 
Mazruf 
PARİS, ecekent 

2.6. "Yapılmış Kitaplar"

* Bu Kalem Bukalemun 
* Bu Kalem Melûn
* bu kalem un(ufak) 

2.7. "Roman Denemeleri"

* Acı Bilgi: Fugue Sanatı Üzerine Bir Roman Denemesi
* Elma: Örgü Teknikleri Üzerine Bir Roman Denemesi 
* Bir Varmış Bir Okmuş: Sözümona Düzmece bir Wilhelm Tell Hikâyesi
* Kravat 

2.8. Sanat Kitapları

* Fatma Tülin / Bir (İki) Sergi Öncesinden Tablolar 
* İlhan Berk / Mağara Ressamı, Sapkın Nakkaş, Nâmahrem Kalem 
* Defter (Selçuk Demirel ile birlikte)
* İmgeleri Kim Dinler? 


3. Antoloji

* Kara Mizah Antolojisi 
* Modern Dünya Edebiyatı Antolojisi 
* Gütenberg Gökadasına Gezi 
* Unutulmuş Şiirler Antolojisi 
* Modernizmin Serüveni: Bir "Temel Metinler" Seçkisi 
* Râbia Hâtun: "Tuhaf Bir Kıyâmet" + 41 Şiir 
* Geceyarısı Kitapları Dizisi
* Sahici Trenler İçin Oyuncak Kitap 

4. Şehrengiz

* İstanbul İçin Şehrengiz
* Üç İzmir 
* Ankara Ankara[10]

 

KAYNAKÇA 

·         [1] ( İSA KOYUNCU, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/batur-enis

·         [2] Enis Batur. Cüz: kıpkısa metinler (İstanbul: Sel Yayıncılık, 2000), s.1

·         [3] https://tr.wikipedia.org/wiki/Enis_Batur

·         [4]milliyet.com.tr/ozel/edebiyat/yazarlar/enisbatur.html

·         [5] Enis Batur. Cüz: kıpkısa metinler (İstanbul: Sel Yayıncılık, 2000), s.1

·         [6] https://www.idefix.com/kitap/enis-batur/urun_liste.asp?kid=339

·         [7] ( İSA KOYUNCU, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/batur-enis

·         [8] Enis Batur’dan Berlin kitabı,15 Eylül 2013 Pazar - 02:00 - Aksam.com.tr

·         [9] https://www.sempatiklopedi.com/enis-batur-kimdir.html

·         [10] https://tr.wikipedia.org/wiki/Enis_Batur

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar