George Orwell
Asıl adı Eric Arthur Blair Orwell’dir. (25 Haziran 1903, Motihari , Bengal, Hindistan - 21 Ocak 1950, Londra, İngiltere) İngiliz romancı, denemeci ve eleştirmen.
1933'te ilk kitabı olan “Down and Out in Paris and London” adlı eserini George Orwell takma adı ile yayımlattığı için George adı ile anıldı ve tanındı. Babası Hindistan’da çalışan küçük rütbeli bir memur olan Richard Walmesley Blair, annesi ise; Fransız asıllı bir tüccarının kızı olan Mabel Blair’dir. [1]
Orwell, yoksul ama kendilerine soylu süsü veren bir ailede yetişmişti.
Ailesiyle İngiltere’ye dönmüş 1911’de Sussex’te yatılı okula gönderilmişti. Bu okula 1911'de gelmiş ve beş yıl boyunca yatılı öğrenci olarak kalmış sadece tatillerde evine dönebilmişti. Yazar, yoksul bir aileden geldiğini bu okulda idrak etmişti.[2] Bu okuldaki sefalet içinde ama parlak geçen eğitim yıllarını” İşte Böyleydi Sevinçler” (1953) adlı eserinde anlatmıştır. İngiltere'nin önde gelen okulları olan Wellington ve Eton'dan burs kazanmış Eton’dan mezun olmuştu. Okuldan sonra 1922'de Burma' ya polis memuru olarak gitti.
Burma’da bir polis olarak 5 yıl görev yapmış İngiliz asillerinden, sömürgecilik anlayışından ve emperyalizminden iyice nefret etmişti. Annesi ise bir Fransız sömürgesinde yetiştiği için Fransız emperyalizmini de yakından biliyordu. Burma’daki anılarını Burma Günleri ve Bir Fili Vurmak adlı eserlerinde paylaştı. [3]
1927'de İngiltere'ye döndü. Serseriliği başlayıp Londra'nın Doğu Yakası’nda, işçiler ve dilenciler arasında bir müddet yaşamış, Paris’e de giderek bulaşıkçılık da yapmış, serserilerle dolaşmış, tarlada iş bulmak için İngiltere’ye dönmüştü. [4]
Hindistan ve Burma’da İngiliz ve Fransız ırkçılığı ile emperyalizmini yakından gören Orwel, serserilik yıllarında da insanlar arasındaki eşitsizliğin ne kadar insanlık dışı olduğunu anlamıştı. Burjuvaya, aristokrasiye ve emperyalizme karşı tiksinti duyan Orwel, kapitalizm karşıtı ve yeni bir düzen arayışına girmiş, Sosyalist olup çıkmıştı.
1931′de yardımcı öğretmenlik işinde çalıştı. 1933’te ilk eseri olan ve serserilik yıllarını anlattığı “Down and Out in Paris and London “ kitabı ilgi görmüştü. 1934’te ilk romanı olan Orwell'in Burmese Days yayınlandı. Sonraki eserlerinde Sosyalist fikirlerini eserlerinde yansıtan bir tutuma yönelmişti. Aslında komünizm ve faşizmin de yanlış yerlerini görüyor daha da ideal bir sistem bulunur umudunu taşıyordu. Her şeyin tümüyle devletin denetiminde olduğu belleksiz ve muhalefetsiz bir toplumdan tersi bir idareye kavuşmak istiyordu.
1936′da İspanya İç Savaşı’na Franco’ya karşı çarpışan komünist bir grubun üyesi olarak katıldı. Oregon cephesinde ciddi şekilde yaralandı. Savaştan çok yıpranmış halde Hertfordhir’e dönerek karısı Eilen’le köy dükkânını işletmişti. Yorgun düşen bedeniyle Tüberküloz da olmuştu. İspanya yıllarını 1938’de y“Katalonya’ya Selam” adlı kitabında anlatmıştı. II Dünya Savaşı çıkınca verem olduğu için askere de alınmadı. Londra’da BBC’de spiker olarak çalıştı. Gazetelere makaleler yazdı.
Kendisine dünya çapında bir şöhret ve ciddi bir para da kazandıran Nobel Edebiyat Ödülü yollarını da açan Hayvan Çiftliği ( Animal Farm) adlı eseri 1945 yılında yayınlandı.[5] Orwell bu romanında Rus Devrimi ve Stalin'in ihanetini alegorik olarak ve fabl gibi kara mizah tekniğinde anlatmaya çalışmıştı. Bu eser ile dünya çapında ünlü oldu. Ancak karısı da ölmüş kendisi yalnız kalmıştı. İskoçya sahilleri önündeki Jura adasında bir çitçi evine taşınmış ve iyice izole olmayı tercih etmişti.
Yazar Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı eserinin son sayfalarını 1947-1948 yılları arasında yazmıştı. Yazar, Hayvan Çiftliği adlı eserinden elde ettiği gelirleri ile İskoçya sahilleri önündeki Hebridean adasında Jura denilen bir yerde ücra bir çitçi evini satın almıştı. Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanının son sayfalarını işte bu evde yazmıştı.
Roman, Avrupa'daki Son Adam (The Last Man in Europe) ismi ile yazılmıştı.[6] Distopik bir roman örneği olan “1984”, ‘geniş zaman’lı ve evrensel olmasının yanı sıra, ‘şimdiki zaman’lı ve her zaman güncel” bir eser olmayı başarmıştı”[7] Büyük Birader ve Düşünce Polisi kavramları oldukça ses getirmişti. Bu eserini “Bir umut varsa proleterlerde olmalı” ana fikriyle bitiren yazar, birkaç yıl müreffeh bir verem hastası olarak yaşadıktan sonra Ocak 1950'de Londra'daki bir hastanede verem nedeniyle öldü.
Bazı Eserleri
Paris ve Londra’da Beş Parasız (1933)
Burma Günleri (1934)
Papazın Kızı (1935)
Zambak Solmasın veya Aspidistra (1936)
Wigan İskelesi Yolu (1937)
Katalonya’ya Selam (1938)
Daralma veya Boğulmamak İçin (1939)
Hayvan Çiftliği (Bir Peri Masalı) (1945)
Bin Dokuz Yüz Seksen Dört (1949)
KAYNAK
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/George_Orwell
[2] https://en.wikipedia.org/wiki/George_Orwell
[3] https://www.britannica.com/biography/George-Orwell
[4] https://www.britannica.com/biography/George-Orwell
[5] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/hayvan-ciftligi-romani-hakkinda-ve-ozeti-george-orwel/84269
[6] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/bin-dokuz-yuz-seksen-dort-hakkinda-ozeti-george-orwell/84192
[7] Sevim Kınalı, “GEORGE ORWELL 1984” https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/george-orwell-1984/105042