Halime Kaptan İnceleme Özet Rifat Ilgaz
Halime Kaptan, Hababam Sınıfı adlı romanın yazarı Rıfat Ilgaz ’ın ilk baskısı 1972 yılında yapılmış olan bir romanıdır.
Sabahattin Ali ve Aziz Nesin'le birlikte çıkardıkları Markopaşa, adlı dergi ile şöhret kazanmaya başlayan Rıfat Ilgaz, Hababam Sınıfı adlı eseri ile büyük bir ün kazanmış şöhretinin zirvesindeyken Halime Kaptan adlı romanını yazmıştı. Yazarın bu romanı Milli Eğitim Bakanlığı'nın 100 Temel Eseri arasında öğrenci, öğretmen ve okullara tavsiye edilmiş, fakat yazarın bu romanı Hababam Sınıfı kadar tanınmayı da başarmamıştır. [1] Yıldız Karayel ve Karartma Geceleri adlı romanı ile birlikte yazarın bu romanı önemli romanları arasındadır.
Romandaki olaylar zaman olarak Kurtuluş Savaşı yıllarına dayanır. Roman Batı Karadeniz’in düşmanla mücadelesi konusunu işlerken denizcilik terimlerini ve yerel ağız özelliklerini kullanması ile de dikkati çeker.
KONUSU
Eli silah tutan erkekler cepheye gitmiş, Köylerde sadece kadınlar ve çocuklar kalmıştır. Kıtlık yıllarıdır ve köylerde yağ, tuz, şeker, un ve gaz gibi hiçbir temel ihtiyaç malzemeleri kalmamıştır.
Cideli Temel Reis yolda hayatını kaybeder. Oğluyla bir başına kalan Halime, evin geçimini sağlamak için Erkek kılığına girerek, oğlu ve iki tayfası ile Karadeniz'e açılmak zorunda kalır. Böylece Halime Kaptan olur Kurtuluş Savaşı'na destek olan bir kadın kahraman haline gelir.
ROMANDAKİ KARAKTERLER
HALİME KAPTAN: Kayın pederi ölünce onun sandalı ile halkın ihtiyaçlarını karşılamak milli mücadeleye destek olmak zorunda kalan, cesur, fedakar, becerikli, namuslu bir Türk anasıdır.
TEMEL REİS:. Halime’nin İnebolu’ya yük götürüp getiren sandal sahibi kayınbabasıdır.
MEMİŞ: Halime’nin sarı saçlı, oyunu çok seven sarı saçlı oğludur.
BEKİR: Temel Reis’in sandalında görevli olan bir delikanlı
SABRİ: Halime’nin askerde olan kocasıdır.
ROMANIN ÖZETİ
Temel Reis, lodos kesilince sanadalla denize açılıp köylünün ihtiyaçlarını karşılmak için İnebolu’ya doğru yola çıkmaya karar verir. Gelini Halime ile yardımcısı Bekir, denize açılacak olan Temel Reis’ten denizcilik kurallarını öğrenmişlerdir. Halime ile Bekir, Reis Dede’nin ihtiyaçlarını hazırlarlar. Sandalıın yardımcıları Zeynel ile Halil’dir. Temel Reis denize açılmadan gelini Halime’ye zorda kalırsa Kadirköy’deki Ali Efendi’nin yanına gitmelerini tembih eder
Temel Reis, Cidelilerin satacağı yumurtaları sandala bindirip denize açılır. Yumurtaları satıp, köyün ihtiyaçlarını alıp geri dönecektir. Denize açılan Temel Reis, fırtınanın geleceğini sezmiştir.
Temel Reis’in gittiği üçüncü gece Halime’nin kocası Sabri, askerden kaçıp eve gelmiştir. Halime askerden açtığını itiraf eden kocasına kapıyı açmadığı gibi camdan başını çıkarıp “Asker kaçakları sardı evimi! “ diye bağırır.
Temel Reis sandaldaki üç tayfa ile fırtınaya yakalanmış, Kerempe feneri ne sığınmaya çalışmıştır.Bu sırada bir taka üzerlerine gelmektedir. Bu kişiler yol kesip sandallardaki para, silah ve yiyecekleri alan asker kaçaklarıdır. Temel Reis tabancasıyla takanın yelkenlerinde üç delik açmayı başarmış ve Temel Reis Kerempe’ye yönelerek takadaki gaspçılardan kurtulmayı başarmıştır.
Halime’nin asker kaçağı kocası Sabri, köyden ayrılırken Köy Korucusu Çipil Reşit onun peşine düşmüş ve Reşit, Sabri’yi yakalamıştır. Sabri ise eşkıya Halit’in peşine düşmek için askerden kaçtığını anlatınca Çipil Reşit ile birlikte Eşkıya Halit’in peşine düşerler. Ama yolda karşılarına başka bir asker kaçağı çıkar. Çipil Reşit de o asker kaçağını vurup öldürür.
Temel Reis yolda hastalanmış ve ölmüş, Zeynel, Bekir ve Halil, gelerek Halime’ye Pontusçu Kara Niko ve adamlarının sandallarına saldırdığını ama Temel Reis’in sandalı yağmur altında İnebolu’ya kadar götürdüğünü fakat çok ıslandığı için hastalanıp öldüğünü anlatırlar. Sandalı Kaba Ali’nin bulduğu kaptan Cide’ye getirmiştir. Sabri de eve gelmiş babasını öldüğünü duyunca sandalın satılıp parasının kendine verilmesini istemiştir. Fakat Halime itiraz ederek “Eğer beni çok düşünüyorsan yarın gider şubeye teslim olursun” diye kocasına karşı çıkar. Sabri’ de teslim olmaya karar verir.
Halime Kaptan olmuş, Zeynel, Bekir, Halil ve oğlu Memiş ile odun getirmeye başlamıştır. Fakat bir gün
Harun Reis adlı korsan onları yakalayıp Tüfekli adamlarıyla sandala el koyarlar. Korucu Mehmet Efendi Halime Kaptan’ın sandal ve adamlarına ele geçirilmesine üzülür ve korsanları yakalatır.
Halime Kaptan, İnebolu’ya cephane ve asker nakletme görevini de üstlenir. İngilizlerden cephane bile almayı başarmışlar ama Zeynel yaralanmıştır. Halime Kaptan tayfalarıyla Türk askerine silah ve cephane taşımaya devam eder.
TÜM ESERLERİ İÇİN TIKLAYIN
https://edebiyatvesanatakademisi.com/writer/rifat-ilgaz
İLGİLİ LİNKLER
Rıfat Ilgaz Yıldız Karayel Romanı Konu Özet İnceleme
Karartma Geceleri Romanı Konu Özet İnceleme Hakkında Bilgiler Rıfat Ilgaz
SULARDA GÜNEŞ OLMAK - RIFAT ILGAZ
KULAĞIMIZ KİRİŞTE - RIFAT ILGAZ
Rıfat Ilgaz Tüm Şiirleri
https://edebiyatvesanatakademisi.com/category/rifat-ilgaz-siirleri/481
KAYNAKÇA
