İnşâ Nedir

İNŞÂ NEDİR

Osmanlıca yazılışı inşâ :  انشا

İnşa, Arapça kökenlidir. Arapçadaki ortaya çıkarma, yaratma,  anlamındaki “ nşâ “ kökünden gelir.  Dolayısı ille ortaya çıktı, zuhur etmek anlamında naşaˀa نشأ ,   ileri gelme, doğma, çıkma anlamındaki neşet sözcükleri de bu kökten türemiştir.

İnşâ kelimesinin sözlüklerdeki anlamları: Yapı, kurma,  yapma.  Vücuda getirme. Terkib etme. Bir şey peyda etmek.[1] Anlamlarındadır. Bu manasından hareketle inşaat kelimesi ile aynı kökten gelmektedir.

İnşâ kelimesi kelime anlamından da hareketle eski edebiyatta terim bir anlam da kazanmıştır.  Eski edebiyatta terim anlamı ile kaleme alma, nesir yazı, mektup yazma. , güzel nesir yazma veya güzel yazılmış nesir.[2] Anlamlarına gelmektedir.  Nesir yazana iseMünşi Nedir, Münşeat sözcüğü de inşâ ile aynı kökten gelmektedir.

İnşâ meani ilmi bahsinde  “ Nisbet-i hariciyesi olmayan, sıdka ve kizbe delalaet etmeyen söze  “ denir. Yani,  ifade ettiği manası dışında içtenliği veya yalan olduğu tartışılması gerekmeyen söz olarak ifade edilmektedir.

Bir şeyin yapılmasını veya meydana gelmesini istemek için yazılan nesre “ gayri talebi “ veya “ İkaî “ vasıflı inşa denmiştir.  İnşa’nın  günümüze göre en iyi anlam karşılığını düz yazı veya nesir olarak kabul etmek gerekir.  ( bkzİnşa Münşi İnşa- yı talebi İnşa-yı gayr-i talebî-  Münşi Nedir )

KAYNAKÇA

[1] https://www.luggat.com/%C4%B0n%C5%9Fa/1/1

[2] https://www.osmanice.com/osmanlica-13333-nedir-ne-demek.html