Jonathan Swift Hayatı

Jonathan Swift

(30 Kasım 1667 - 19 Ekim 1745) İrlandalı şair, yazar, hiciv ustası ve siyasetçi.

 30 Kasım 1667'de İrlanda'nın başkenti Dublin'de doğdu. İrlandalı olan babasının öldükten sonra doğmuş, annesi onu ilk önce bir sütanneye teslim etmiş sonra da amcasına emanet ederek İngiltere’ye dönmüştü. Bu nedenle amcası ve sütannesi tarafından yetim olarak büyüdü. [1]

Ancak hayli vefalı bir adam olduğu anlaşılan amcası onun çok iyi bir eğitim almasını sağlamıştı. Altı yaşındayken İrlanda’nın en iyi okulu olan Kilkenny’de eğitim gördü. 1689'da Trinity College' gitti. Ancak “Family of Swift- 1755”te anlatılanlara göre annesi ve babası olmadığı için amcalarına da biraz küskün olması nedeniyle bunalıma girmiş, bu okulu zorlanarak bitirmişti.[2]

Okulu bitirdikten sonra İngiltere'ye gitmiş, siyasetçi ve yazar Sir William Temple'ın sekreteri olmuştu. Bu sayede edebiyat çevrelerine vakıf olduğu gibi yazarlık hayatı da başlamış oldu.[3]

William Temple sayesinde çağının kültür adamları ve çevresine girmiş devrin en yetkili insanları ile haşır neşir olmuştu. Bu sayede siyasete de aşina olmaya başlamıştı. Temple’ın zengin kütüphanesi sayesinde kendini geliştirirken Temple’ın kâhyasının kızı Esther Johnson’a ders veriyordu. İleride Stella olarak anacağı bu küçük kız için şiirler de yazmış ve bu kız ile çok derin bir dostluk da kurmuştu. Annesiz babasız, kimsesiz büyüyen, sevmeye ve sevilmeye muhtaç J. Swith için oldukça mühim olmuştu. 1691-1694 arasında, şiirler ve yergiler yazmış,  düz yazı yergileri daha çok beğeni almıştı.

William Temple’nin desteği önerileri ve yardımları ile Oxford Üniversitesi'nde lisansüstü eğitimini de tamamladı.[4] 1694'te Anglikan Kilisesi'ne girerek din adamı da vasfı kazanarak iyice önünü açtı. 1695’te papaz olarak Belfast yakınlarındaki Kilroot’a atanmıştı.  

Buna rağmen bir müddet sonra yeniden William Temple’nin sekreteri olarak ölümüne kadar onun yanında çalıştı.

Temple'ın ölümünden sonra Dublin'e giderek Lord Berkeley'nin yanında çalışmaya başlamıştı. Swift, 1701'de Londra'ya döndüğünde, artık tanınan bir yazardı. Siyaset, din ve edebiyat ilgili yazılar yazıyor, tartışmalara karışıyor, fikirlerini ustaca ortaya koyuyordu. Liberalleri destekleyen yazıları çıkarken kiliseye olan bağlılığını koparmadan bilim ile de yakından ilgiliydi. 1710'dan sonra muhafazakâr Tory partisini desteklemiş bu partinin yayın organı olan dergide çalışmaya başlamıştı. Böylece Troy grubunun en önemli siyasal yazarı oldu. [5]

1714'de Kraliçe Anne’in ölümü ve I. George’un tahta çıkışıyla Toryların devri sona etmiş oldu. Bunun üzerine Swift’in İngiltere’deki siyasi yaşamı sona ermişti.

Böylece Dublin'e geri döndü. 1745 yılında ölümüne kadar Dublin’de kaldı. İngiltere'nin politikalarına karşı çıkarak İrlanda’nın ulusal kahramanı olmuştu. Mizahi ve ironik bir dille İrlanda’nın ekonomik ve toplumsal sorunları üzerine yazılar kaleme aldı.

İ 1726 yılında tamamladığı 'Gulliver'in Gezileri' ile büyük bir ün kazandı. Bu tarihlerde Dublin’deki St. Patrik Katedrali’nin başpapazı olarak görev yapıyordu.[6] Bu eseri, devlet adamlarını yermek için yazmıştı. [7]Ancak bu eseri çocuk edebiyatı klâsikleri arasına girmiş oldu.

Bu romanı ve siyasi yazıları tenkitleri nedeni ile büyük bir yergi ustası olduğunu kanıtladı. “ Gulliver'in Gezileri “ romanı sayesinde tüm dünyanın en tanınmış yazarlarından biri haline de geldi. [8]

Ömrünün son üç yılında akıl sağlığını yitirmişti.

Jonathan Swift, 19 Ekim 1745'de 78 yaşında İrlanda'da ölmüş ve [9] St. Patrick Katedrali’ne gömüldü.

Bazı Kitapları :

1704 – The Battle of the Books (Kitapların Savaşı)

1704 – A Tale of Tub (Bir Fıçı Öyküsü)

1724 – The Drapier’s Letter (Kumaşçının Mektupları)

1726 – Güliver’in Gezileri

1729 – Alçakgönüllü Bir Öneri

KAYNAKÇA

[1] Urgan, Minâ,İngiliz Edebiyatı Tarihi,Yapı Kredi Yayınları, 2017

[2]  I. Ehrenpreis’ın Swift: The Man, His Works, and ıhe Age (1962-1967, 2 cilt; Swift: Kişiliği,

[3]  I. Ehrenpreis’ın Swift: The Man, His Works, and ıhe Age (1962-1967, 2 cilt; Swift: Kişiliği,

[4] https://tr.wikipedia.org/wiki/Jonathan_Swift

[5]  I. Ehrenpreis’ın Swift: The Man, His Works, and ıhe Age (1962-1967, 2 cilt; Swift: Kişiliği,

[6]  https://www.nkfu.com/gulliverin-gezileri-ozeti/

[7] https://www.idefix.com/kitap/guliverin-gezileri-hasan-ali-yucel-klasikleri-jonathan-swift/tani

[8] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/gulliver-in-gezileri-ve-ozeti-jonathan-swift/84217

[9] https://tr.wikipedia.org/wiki/Jonathan_Swift