Külah Kapmak Külah Etmek Nedir

Külah Kapmak – Külah Etmek

Külah kelimesinin  Osmanlıca yazılışı  کلاه şeklindedir.

 Külah başa giyilen, şapka, börk, fes, başlık serpuş vb nin genel adıdır. Dilimizde külah ile ilgili eski ve yeni dilde pek çok deyim vardır. Külahları Havaya Atmak – Külahları Yere Çalmak, külahları değişmek, külah atmak, başa külah etmek, külahıma anlatmak gibi.

Külahları değişmek:  “Araları bozulmak, bozuşmak”
Başa külah etmek: Sözü, öğüdü çok ciddiye almak, unutmamak, her an akılda tutmak
Külahıma anlatmak: Söylenene aldırmamak, sözlere inanmamak,  söylenen sözleri doğru olmadığını bilmek,
Külah Kapmak: Fırsatı ganimet bilip, dalavere, entrika ile istediğini elde etmek,  göz açıklığı yaparak başkasının elindeki imkânı elde etmeyi başarmak.
Külah Oynatmak :  Oyalamak , kandırmaya çalışmak,
Külah etmek: Birine oyun oynamak, birini aldatmak, rakibi saf dışı bırakmak, alt etmek.  

Bu deyimler şiir dünyamızda da değişik şekillerde yer bulmuşlardır.

Mevlevi’dir sevdiğim her dem  külah eyler bana    Aşık Dertli

Ehli dile baş eğdiği gâhi sühefânın
Aldanma serencamı külah etmek içinmiş   A. Remzi Dede [1]

Gel diye başını saldı yine tuttu gitti.
Bize ol Mevlevi Şah , küleh oynattı.  Seyyid Vehbi

Fitil veş giy külahı şem'a-yı suzaneden çıkma
Dolaş şem'in civarın merkez-i pervaneden çıkma Seyrani ( Everekli )

Satıp gamı alalım deste cam-ı gül fâmı
Keder dedikleri kallaşa bir külah edelim   Defterdar Atıf

Takye kapmak nic’olur bağda görsün Hurşit
Bir gün anı da  felek jalenin ahıyla  tutar   Hatem

 KAYNAKÇA

[1] A.T. Onay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, MEB, , 1996, s. 332