Lat Menat Hubel Uzza Cahiliye Devri Kâbe Putları
Hubel Hubaal
Lat Menat Hubel ve Uzza nedir , anlamları nedir, Arapların Cahiliye devri, cahilye devri putları, Lat Menat Hubel ve Uzza putlarının kelime anlamları, Cahiliye Devri Kâbe’nin en büyük Putları , Lat Menat Hubel ve Uzza 'nın Osmanlıca yazılışları , Ka'be'nin putları ile Önasya ve Yunan putları arasındaki benzerlikler, edebiyat ve şiirlerde Ka'be'nin putları
Osmanlıca yazılışı : lât : لات
Osmanlıca yazılışı : menât : منات.
Osmanlıca yazılışı عزی : Uzza
Osmanlıca yazılışı Hübel ~ هبل.
Hübel, Lat, Menat ve Uzza cahiliye dönemi Araplarının taptıkları 360 putun içinde en büyük olanları ve en çok saygı duyulanlarıydı.
Tanrılar ve Tanrıçalar tansırıs ise Hubel’di. Hubel Yunan mitlerindeki Zeus’un karşılığı Ön Asya uygarlıklarının devasa tanrısı Bal’ın cahiliye Araplarındaki karşılığı idi. Günümüzde adı Şam’daki Baalbek kenti ile yaşamaya devam eden Baal’ın ( Sümer mitlerindeki Enlil, Asurluların Marduk’un karşığıdır. ) iki kızı vardı. Bu kızları fahişelik yaptıkları için Baal tarafından cezalandırılmışlardı. Baal, daha sonra Sam dillerindeki erillik işareti olan Hu kelimesi ile birleşerek Cahiliye putlarının HU BAAL ‘ı haline gelmişti.
Baal ( Hubal- Hübel) bulutlara binen, yağmurlar yağdıran, şimşekler çaktıran, ( Sümer mitlerindeki diğer adı Tammuz) olan Tanrılar tanrısıydı. Sümer mitolojilerindeki Baal – Tammuz, kış ayları uykuya çekilir, baharın başlangıcında uykudan uyanır ve gökyüzü fahişesi İnanna ( İştar ) ile sevişmeye başlar, Baal ‘ın ( Tammuz’un ) menilerinden yağmurlar yağar ve Dünya yeniden canlanırdı.[1] Bulutların üstüne binen Hubal, daha sonra arşın üzerindeki tahtına otururdu.
Cahiliye Araplarında ise en büyük Tanrı Hubal’ın üç kızı vardı. Lat, Menat ve Uzza. Lat ve Uzza fahişelik yapmışlar bu nedenle de Baal’ın gözünden düşmüşler ve cezalandırılmışlardı.
Cahiliye Araplarının Bereket Tanrısı olarak kabul ettikleri Lat, Yunanlıların Athena ‘sına benzeyen bir Tanrıçaydı. Uzza ise Afrodit Aprodite Venüs Kimdir karşılığı gelen aşk, sevgi ve muhabbet tanrıçası olan, en büyük tanrının üç kızından biriydi. Menat ise Yunan Tanrıçası Nemesis’e denk gelen tanrıçaydı. Menat tıpkı Nemesis gibi güç iktidar ve intikam sembolüydü. Yani Lat, Menat ve Uzza en büyük Tanrı’nın üç kızı idiler.
Ön Asya tanrılarını kendi kültürlerine göre yorumlayan ve adlandıran Cahiliye Arapları, Kabe’yi onların evi haline getirmişler ve Kabe’nin içini inandıkları ve güvendikleri tanrılarının putları ile doldurmuşlardı. Bu putlar arasında en çok sevdikleri Lat Menat ve Uzza idi. Cahiliye Arapları; Lat Menat ve Uzza için şiirler yazıyorlar, Ukaz adı verilen şölenlerde sevgilileri için kasideler diziyorlar, şiir yarışmaları düzenleyip ödül alanları da Kâbe’nin duvarlarına asıyorlardı. ( bkz Muallakatü's- Seb'a (Yedi Askı şairleri) [2]
A.Talat Onay’ın bildirdiğine göre Kâbe’nin içindeki Putlar Huzeyl ve Huzame kabilelerine aitti. [3]
Lat , Menat , Uzza ve Hubel değişik nedenlerle Divan şiirinde de adı geçen putlar arasında olmuştur.
Tâk-ı Kısra’yı nigûn etti zuhuru zâtı
Sadme-i kahrına duş ola nola Lat u Menat Nazim
Nice tebcil olunmaz pây-ı iclâlin ki âlemde
Celâdetle leked- kûb-ı kafa-yı Lât u Uzza’dur Sümbüzade Vehbi
Gönüller nakş-ı bend-i hubb-ı Lât- ı devlet oldukça
Bu kişverde ibadethaneler heyt’ül senemdir hep Avni Bey [4]
İLGİLİ LİNKLER
· Kâbe Edebiyatta Kâ’be Âşık ve Gönül ilişkisi
· KÂBE KAPI HALKASINA YAPIŞMAK
· Lat Menat Hubel ve Uzza ( Cahiliye Devri Kâbe Putları )
· HAREM VE HAREMEYN ( Mekke Medine Kutsal Toprakları )
· Hz. İbrahim ve Kıssaları Edebiyatımızdaki İzleri
· Büt Büthane Nedir Şiirlerimizde Put Senem Senema
· Büt-i Tersa Hiristiyan putu ve Güzeli
Nasranî Nedir ( Hıristiyan – İsevî )
· Çan ( Çan- Ceres- Kös - Bang Vurmak)
· Çelipa Nedir Şiirimizde Haç - İstavroz - Hıristiyan Güzeli
KAYNAKÇA
· [1] Dünya Edebiyatında Başlıca Mitolojiler
· [2] Şahamettin Kuzucular, Kaside Nedir ve Kasidenin Bölümleri
· [3] A. T. Onay, Eski Türk Edebiyatında mazmunlar, MEB, 1996, S. 338
· [4] A. T. Onay, Eski Türk Edebiyatında mazmunlar, MEB, 1996, S. 33
