Lat Menat Hubel Uzza Cahiliye Devri Kâbe Putları

Hubel Hubaal 

Lat Menat  Hubel ve Uzza  nedir , anlamları nedir, Arapların Cahiliye devri,  cahilye devri putları, Lat Menat  Hubel ve Uzza putlarının  kelime anlamları, Cahiliye Devri Kâbe’nin en büyük Putları , Lat Menat  Hubel ve Uzza 'nın  Osmanlıca yazılışları , Ka'be'nin putları ile Önasya ve Yunan putları arasındaki benzerlikler,  edebiyat ve şiirlerde Ka'be'nin putları 

Osmanlıca yazılışı : lât :  لات

Osmanlıca yazılışı : menât : منات. 

Osmanlıca yazılışı عزی : Uzza

Osmanlıca yazılışı  Hübel ~ هبل. 

Hübel, Lat, Menat ve Uzza cahiliye dönemi Araplarının taptıkları 360 putun içinde en büyük olanları ve en çok saygı duyulanlarıydı.

Tanrılar ve Tanrıçalar tansırıs ise Hubel’di. Hubel Yunan mitlerindeki Zeus’un karşılığı Ön Asya uygarlıklarının devasa tanrısı Bal’ın cahiliye Araplarındaki karşılığı idi.  Günümüzde adı Şam’daki Baalbek kenti ile yaşamaya devam eden Baal’ın  ( Sümer mitlerindeki Enlil, Asurluların Marduk’un karşığıdır. ) iki kızı vardı. Bu kızları fahişelik yaptıkları için Baal tarafından cezalandırılmışlardı.  Baal, daha sonra Sam dillerindeki erillik işareti olan Hu kelimesi ile birleşerek Cahiliye putlarının HU BAAL ‘ı haline gelmişti.

Baal ( Hubal- Hübel)  bulutlara binen,  yağmurlar yağdıran, şimşekler çaktıran,  ( Sümer mitlerindeki diğer adı Tammuz) olan Tanrılar tanrısıydı. Sümer mitolojilerindeki Baal – Tammuz, kış ayları uykuya çekilir, baharın başlangıcında uykudan uyanır ve gökyüzü fahişesi İnanna ( İştar )  ile sevişmeye başlar, Baal ‘ın ( Tammuz’un )  menilerinden yağmurlar yağar ve Dünya yeniden canlanırdı.[1]  Bulutların üstüne binen Hubal, daha sonra arşın üzerindeki tahtına otururdu.

Cahiliye Araplarında ise en büyük Tanrı Hubal’ın üç kızı vardı. Lat, Menat ve Uzza. Lat ve Uzza fahişelik yapmışlar bu nedenle de Baal’ın gözünden düşmüşler ve cezalandırılmışlardı.

Cahiliye Araplarının Bereket Tanrısı olarak kabul ettikleri Lat, Yunanlıların Athena ‘sına benzeyen bir Tanrıçaydı. Uzza ise Afrodit Aprodite Venüs Kimdir karşılığı gelen aşk, sevgi ve muhabbet tanrıçası olan, en büyük tanrının üç kızından biriydi. Menat ise Yunan Tanrıçası Nemesis’e denk gelen tanrıçaydı. Menat tıpkı Nemesis gibi güç iktidar ve intikam sembolüydü. Yani Lat, Menat ve Uzza en büyük Tanrı’nın üç  kızı idiler.

Ön Asya tanrılarını kendi kültürlerine göre yorumlayan ve adlandıran Cahiliye Arapları, Kabe’yi onların evi haline getirmişler ve Kabe’nin içini inandıkları ve güvendikleri tanrılarının putları ile doldurmuşlardı. Bu putlar arasında en çok sevdikleri Lat Menat ve Uzza idi. Cahiliye Arapları; Lat Menat ve Uzza için şiirler yazıyorlar,  Ukaz adı verilen şölenlerde sevgilileri için kasideler diziyorlar, şiir yarışmaları düzenleyip ödül alanları da Kâbe’nin duvarlarına asıyorlardı. ( bkz  Muallakatü's- Seb'a  (Yedi Askı şairleri)  [2]

A.Talat Onay’ın bildirdiğine göre Kâbe’nin içindeki Putlar Huzeyl ve Huzame kabilelerine aitti. [3]
Lat , Menat , Uzza ve Hubel değişik nedenlerle Divan şiirinde de  adı geçen putlar arasında olmuştur.

Tâk-ı Kısra’yı  nigûn etti zuhuru zâtı
Sadme-i kahrına duş ola nola Lat u Menat   Nazim

Nice tebcil olunmaz  pây-ı iclâlin ki âlemde
Celâdetle leked- kûb-ı kafa-yı Lât u Uzza’dur    Sümbüzade Vehbi

Gönüller nakş-ı bend-i hubb-ı Lât- ı devlet oldukça
Bu kişverde ibadethaneler heyt’ül  senemdir hep     Avni Bey [4]

İLGİLİ LİNKLER

•  Kâbe Edebiyatta Kâ’be Âşık ve Gönül ilişkisi

•  KÂBE KAPI HALKASINA YAPIŞMAK

• Lat Menat Hubel ve Uzza ( Cahiliye Devri Kâbe Putları )

• HAREM VE HAREMEYN ( Mekke Medine Kutsal Toprakları )

•  Mekke Edebiyatta Mekke

•  Hz. İbrahim ve Kıssaları Edebiyatımızdaki İzleri

• Büt Büthane Nedir Şiirlerimizde Put Senem Senema

• Büt-i Tersa Hiristiyan putu ve Güzeli
  Nasranî Nedir ( Hıristiyan – İsevî )

• Çan ( Çan- Ceres- Kös - Bang Vurmak)

• Çelipa Nedir Şiirimizde Haç - İstavroz - Hıristiyan Güzeli

 KAYNAKÇA

• [1] Dünya Edebiyatında Başlıca Mitolojiler

• [2] Şahamettin Kuzucular, Kaside Nedir ve Kasidenin Bölümleri

• [3] A. T. Onay, Eski  Türk Edebiyatında mazmunlar, MEB, 1996, S. 338

• [4] A. T. Onay, Eski  Türk Edebiyatında mazmunlar, MEB, 1996, S. 338