24.12.2022
Mürâselât
Osmanlıca yazılışı : müraselât : مراسلات
Mürâselât, Arapça kökenli bir sözcüktür. Sözlüklerde Mektuplaşmalar. Resmi mektuplar. Resmî kadı mektupları[1]. Anlamları ile tarif edilir. Mürasele sözcüğü Osmanlılarda tahrirat sözcüğünün karşılığı olmaktadır.
Edebiyatta bir terim olarak ise Arap edebiyatında resmî veya özel mektup ile benzeri yazıların içinde toplandığı düzyazı mecmua veya kitaplara mürasele veya müraselât denmektir. Mürasele eserleri divan edebiyatındaki daha çok münşeat mecmualarına benzer. Münşeat kelimesi “nesirle yazılmış her türlü özel veya resmî yazının toplandığı mecmua” ve “mektûbât (mektuplar)” anlamlarına gelir. ( bkz DİVAN EDEBİYATINDA MÜNŞEAT MÜNŞEATLAR )
Divan edebiyatında nesir, yazarları mektup, risale vb düz yazılardan oluşan eserlerini bir mecmua , dosya veya kitap haline getirdiklerinde müraselat yerine daha ziyade münşeat tabirini kullanmayı tercih etmişlerdir. Ancak bazı münşiler örneğin Osmanzade Hüseyin Vassaf Efendi gibi risale, mektup gibi yazıların topladıkları mecmualara veya kitaplara müraselât adını vermişlerdir.
Müraselât adı verilen resmi mektupların dili genellikle süslü olmuştur. Bu gelenek İranlılardan Araplara geçmiş, Osmanlı kâtipleri tahrirât kalemindeki yazıcılar ve münşiler de zaman zaman süslü üslûba merak etmişlerdir. Özellikle devlet teşkilatına ait mektuplarda edebî, süslü, etkili ve sanatlı söz yazma geleneği çok yaygındır. Üst düzey devlet adamlarının kâtipleri bu tip mektuplar yazabilmeleri içim özel eğitilmiş ve seçilmiş kişiler olur. Emevilerle başlayan bu gelenek Abbasilerden, Memluk Selçuklu ve Osmanlıya da geçmiştir.
Devlet adamalarının yazdığı resmi mektuplar dışında kadıların yazdıkları mektuplar ve tutanaklara da müraselât denilebilir. Üst düzey devlet adamlarına devlet yönetimi, yapılan işler, görevler vb yi anlatan risalelere de müraselât denilebilmiştir. Bu tip eserler tarihi önem sahip, okuyanlara bilgi vermek amaçlı, yapılan tespit ve önerileri de içeren eserlerdir.
Kadıların ve hatiplerin yazdıkları tutanaklar ve hutbe örneklerine de müraselat denilebilir.
Kaynakca
[1]https://www.osmanice.com/osmanlica-22322-nedir-ne-demek.html
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın