Müzekker Nedir Müzekker ve Müennes Çoğulları

16.10.2022

 

Müzekker

Osmanlıca yazılışı Müzekker:  مذكّر 

Müzekker Kökeni

Müzekker  ( mukaddar şeklinde de okunur ) Arapça kökenli bir sözcüktür.  Müzekker sözcüğünün kökü Arapçada erkek, penis anlamında sözcükler üretilen  ( dkr)  kökünden gelir.  Dakar ذكر  "erkek, penis" [1]

Müzekker Nedir Sözlük Anlamları

Müzekker sözcüğünün sözlüklerdeki anlamları: Eril, erkek cinsi şekillerindedir. Arapça gramerde ise müzekker isimin cinsiyetinin erkek yani eril olduğunu belirler. “ Müzekker lafzan veya hükmen ve takdiren dişil alâmeti taşımayan kelimedir.”[2]

Arapça´da isim türü sözcüklerde eril veya dişillik unsuru vardır.  Yani isimler eril veya dişil olarak sınıflandırılır. Bu tasnife göre Arapça kökenli sözcükler müennes yani dişil, müzekker yani eril olarak cinsiyet belirtirler( bkz MÜENNES NEDIR DIŞIL VE ERIL SÖZCÜKLER  )[3]

Arapça Gramerde Müzekker

Sözcüklerin dişil ve eril olması unsuru Türkçede olmasa bile birçok dünya dilinde vardır. Dünya dillerinde dişillik ve erillik genel olarak, eril ve dişil kabul edilen sözcükler için ayrı ayrı kelimler üretilmesi şeklindedir. Ancak  Arapçada da olmak üzere erillik ve dişillik sözcüklerin sonlarına eklenen ekler sayesinde gerçekleştirilir. Böylece aynı sözcük  bir takı sayesinde eril iken dişil hale gelmiş olur. “Aynı kelime sadece takı ve alâmet farkı ile her iki cins için de kullanılmıştır. Dillerde eril asıl, dişil onun bir unsuru olarak kabul edildiğinden takılar ve alâmetler dişil öğeye ait olur.“[4]

Arapçadaki dişillik kelimelerin son harflerine e- veya at ekinin gelmesi ile sağlanır. Yani sonlarında- e , et, ve ta sesleri olmayan pek çok kelime müzekkerdir. Arapçada sözcüklerin müennes ve müzekker olduklarını belirleyen birçok detay daha vardır.

Arapçada isimlerin çoğulu yapılırken ismin erkek (müzekker) veya dişi (müennes) olduğuna dikat edilir. İsim müzekker yani erkek ve erilse sonuna (نو) vav-nun veya (نی) ye-nun getirilerek müzekker kelimenin düzenli (kurallı) çoğulu yapılır.

Müslim ( müzekker yani eril ve tekil) – Müslimin (çoğul)

Müslim ( müzekker- eril) Müslime ( müennesi- dişil ) Müslimat ( müennes çoğulu )  Müslüman kadınlar )

Muallim ( eril) Muallimin ( müzekker  ve çoğulu )

Muallim ( müzekker – eriş ) muallime ( müennes dişil ) muallimat ( münnes çogul

Memur ( müzekker – eril ) , Memurin ( müzekker çoğul )

Memur ( müzekker – eril ) memure ( müennesi – dişi ) memurat ( müennes çoğul) memure kadınlar

Alem ( nüzekker) alemin ( müzekker çoğul)

KAYNAKÇA

[1]https://www.etimolojiturkce.com/kelime/m%C3%BCzekker

[2] İSMAİL DURMUŞ, https://islamansiklopedisi.org.tr/muzekker-ve-muennes

[3] ŞAHAMETTIN KUZUCULAR, MÜENNES NEDIR DIŞIL VE ERIL SÖZCÜKLER  , https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/

[4] İSMAİL DURMUŞ, https://islamansiklopedisi.org.tr/muzekker-ve-muennes

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar