Nâdân Nedir

Nâdân Nedir

Osmanlıca yazılışı: nadan / nâdân / نادان

Nâdân , Farsça kökenli bir sözcüktür.  Sözlüklerdeki anlamları: Cahil, haddini bilmez,  kaba, terbiyesiz,  görgüsüz, bilgisiz olduğu halde kendisini öyle görmeyen,  nobran, manalarındadır.

Nâdân kelimesinin zıt anlamlısı arif’tir. Arif ise; haddini bilen, ilme, sülûka, adaba vakıf olan kişidir.

Tasavvufta  Nâdân

Tasavvufta nâdân, tarikata yabancı,  tarikatı, şeyhi, suluk ve âdâbı bilmeyen, kaba softa, veya cehalet sahibi olan kişi demektir. Nâdân ile sohbet, muhabbet etmek arif olana ayıp gözükür.

Nâr-ı ışk ile yanup kül olmayan nâdân’a yuf,
Ölmeden evvel ölüp dirilmeyen bî-cân’a yuf.   Ahmed-Kuddusi


Şiir Dünyamızda Nâdân

Divân şâirlerinde ise  nâdân  aşık ile sevgili arasına giren bir rakiptir. Rakîp i,  aşkı sevdayı bilmeyen, aşığı sevgilinin yanına koymayan, köpek, deli, cahil, kaba, halden anlamaz biridir.  ( bkz Rakîp Nedir Divan Şiirinde Aşık Rakibİ ve Sevgili )

Bîgâne gamzen âşıka nâdâna âşinâ
Tâ-key tegâfül ey büt-i bîgâne âşinâ     Nedim 

Çünki nâdâna imiş şimdi medâr-ı devlet
Bu kemâlâta neden sa'y-ı belîğ ü himmet   Meşhuri

Ol ki bir nâ-kâbil ü nâdândurur
Sûret-i insânda bir hayvândurur    Edirneli Nazmi 

Her kime sorsam arifiz derler
Beriden ozge ııadan bulunmaz      Türabı