Nuh Peygamber Sümer Babil Hurri ve Kutsal Kitaplarda Nuh Tufanı

 

Nuh Peygamber

 

Osmanlıca yazılışı Nuh :  نوح

Kur’an’a göre ilk peygamber olan Hz Âdem’den sonra gelen yirmi beş peygamberin en baştan üçüncü peygamber olarak gönderilen peygamberdir.  Hz Nuh, Hz Âdem ve Hz İdris’ten sonra gelen üçüncü peygamber olarak bilinir.  ( bkz İdris Peygamber -   Kâbil Hz Âdem’in Büyük Oğlu İlk Âşık İlk Katil)

 

Arapça’da Nuh, İbrânîce’de Nôah, Yunanca’da Nôe diye anılan Nuh Peygamber, kutsal metinlerde çok uzun süre yaşayan Kuran’a göre 480 yaşında iken peygamber olan 120 yıl peygamberlik yapan, 600 yaşında iken gemisini yapan, Tufan çıkınca bütün hayvanları erkekli dişili gemiye toplayarak Tufan'dan kurtaran ve nesillerinin devam etmesini sağlayan peygamberdir.

 

Sefîne-i Nûh (Nuh'un gemisi) : Hz. Nuh'un Tûfân'dan korunmak üzere bütün canlılardan birer çift aldığı gemi; her çeşit insanın bir araya geldiği toplantı yeri.

 

Sümer Babil Hurri Metinlerinde Nuh Tufanı

 

Sümer , Babil  ve Hurri gibi Dünyanın ilk uygarlıklarında Nuh Peygamber ve Tufan hadisesine benzeyen  hikayeler anlatılmıştır.Bu ilk uygarlıklarda anlatılan Tufan hadiselerindeki kahramanların adlarının anlamları ile Hz Nuh’un adının anlamı arasında alakalar da kurulur.  Hatta İslam Ansiklopedisinde Ömer Faruk Harman’ın hazırladığı Nuh Peygamber ile ilgili maddede “Nûh’un, tûfan hadisesinin Sumer ve Bâbil versiyonlarındaki kahramanlarıyla aynı kişi olduğu da söylenmektedir.[1] diye yazarak bu iddialara da değinmiş olur. Bu nedenlerle kimi kaynaklar Nuh ile  Ziusudra ve Utnapiştim’in aynı kişi oldukları görüşündedir. [2]

 

Sümer metinlerinde Nuh Tufanı olayının kahramanı Ziusudra ‘dır ve adının anlamı ölümsüzlüğü elde ettiği için tıpkı kutsal kitaplarda Nuh’un çok uzun ömürlü olduğu özellikle vurgulandığı gibi   “ömrü uzun olan” anlamına gelmektedir. Ziusudra,  Sümer kralları listesinde Tufan, yani büyük bir selden önceki son Shuruppak'ın hükümdarı, Sümer kralının oğlu, hem kral hem de gudug rahibi, olarak  listelenmiştir.[3][4]  

 

Sümerlere ait Nuh Tufan'ı ve Sümerlerin Nuh’u olan  Ziusudra'nın öyküsü, MÖ 17. yüzyıla ( Eski Babil İmparatorluğu ) tarihlenebilen ve 1914'te Arno Poebel tarafından yayınlanan tek bir parçalı tablet de anlatılmıştır. [5] Bu tablette anlatılanlara göre Sümerlerin yer altı tanrısı Enki, insanlığı yok etmeye karar verir. Ve Tanrı Enki  Shuruppak şehrinin Kralı olan ve Sümer Nuhu Ziusudra’yı, “Tufan zamanında, yaklaşan felaketle ilgili uyararak  büyük bir gemi yapması gerektiğini bildirir.”[6]

 

Bunun üzerine Ziusudra büyük bir gemi yapar. “Yedi gün boyunca korkunç bir fırtına çıkar. "koca tekne büyük sulara fırlatılmıştı" sonra Utu (Güneş) belirir ve Ziusudra secde eder ve bir öküz ve bir koyun kurban eder.  An (Sky) ve Enlil bunun üzerine ona "sonsuz nefes"  verir. Yani ölümsüzlük bahşeder. “Ziusudra, Tufandan kurtularak tanrılar tarafından ölümsüzlükle ödüllendirilmiştir. Karısıyla birlikte Tilmun Adası'nda yaşar. Tilmun Adası ulaşılması neredeyse imkânsız bir yerdedir.”[7] Sümerlerdeki Tufan hadisesini anlatan bu tablette Ziusudra’nın yaptığı gemiye hayvanları doldurup doldurmadığını aktardığı muhtemel olan kısımlar kayıp olmuş ve tabletin bazı parçaları eksik olduğu için metnin tamamı bulunamamıştır.

 

Ancak Akadça yazılan Tufan hadisesinin Babil versiyonunda anlatılan hikaye kutsal kitaplardaki Nuh'un hikayesi ile neredeyse birebir örtüşmektedir.

 

Hikayenin Babil versiyonunda kahramanın adı ise Ut-napiştim’dir. Tanrı Enlil’in tüm canlıları yok etmek için çıkardığı büyük tufan hikâyesinin Babil versiyonu Gılgamış Destanı'nın XI. tabletinde yazılmıştır. [8]   Gılgamış  destanı 56 tablete Akad çivi yazısı ile yazıya geçirilmiştir.

 

Tanrılar, çıkacak olan büyük tufan öncesinde Utnapiştim’i uyarırlar.  Utnapiştim bunun üzerine büyük bir gemi yapar. Gemisini, vahşi ve evcil hayvanlar, usta ve zanaatkârlarla doldurur. Gemi, 6 gün boyunca devam eden büyük selden kurtulup yedinci günde Nimush adlı dağa çıkar. Tufandan kurtulan Utnapiştim bir güvercin ile kırlangıcı serbest bırakır ancak kuşlar kuru kalan bir toprak bulamayarak geri dönerler Bunun üzerine bir karakargayı serbest bırakır. Karkarga geri dönmez ve gemi karganın uçtuğu yöne gidip yanaşacak bir kara parçası bulmayı başarır.  Böylece hayvanlar ve insanlık kurtulur. Bunun üzerine Tanrı Enlil ona ölümsüzlük bahşeder. Gılgamış da gelerek Utnapiştim’den ölümsüzlüğün sırrını ister.

 

Tevrat’ta Nûh, ilk defa üzüm yetiştirip şarabı icad eden kişi olarak da anlatılır. [9] Nuh kelimesinin İbrânîce’de şarabın tesiri olan “dinlenmek, sükûnet bulmak, rahatlamak” anlamına gelen niham kökünden türediği iddia edilir.

 

 Bu açıdan bakılınca Nuh ile  Cem - Cemşid-i Hurşit arasında da bağlantılar ortaya çıkmaktadır.  Fars mitolojisindeki  Cemşid ü Hurşid  ‘in üzüm yetiştirmeyi Zümrüd-ü Anka’dan öğrendiği, dolayısı ile üzümden şarap yaparak şarabın mucidi, olduğu, pek çok mesleğin ve zanaatın Cem’in saltanatı zamanında bulunduğu, Cem’in de 800 sene yaşamış biri olarak anlatıldığı dikkati çekmektedir.  “Cem toplumu, askerler, sanatkârlar ve çiftçiler olmak üzere üç sınıfa ayırmış mesleklerin pek çoğu onun zamanında ortaya çıkmıştır. Topraktan maden üretimi ve savaş aletleri onun zamanında icad olmuş, sekiz yüz sene yaşadığı söylenen Cem’in zamanında birçok ilim ve meslek dalı ortaya çıkmış, şarabı, çiftçiliği,  resim, heykel, müzik, müzik aletlerinin pek çoğu vb onun zamanında bulunmuştur.”[10] Nitekim Sümer metinlerinde Utnapiştim’in büyük bir gemi yaparak vahşi ve evcil hayvanlar, usta ve zanaatkârlarla doldurup onları tufandan kurtardığı anlatılır.

 

KUTSAL KİTAPLARDA NUH VE NUH TUFANI

 

Nuh Tufanı, Tevrat, İncil ve Kuran’da Sümer, Babil ve Akad metinlerindekine benzer şekilde aktarılır. Lakin kutsal metinlerde Tufan’ın çıkma nedeni insanlığın Allah’ın doğru yolundan sapması ve putlara tapmaları nedeni ile çıkmıştır.

 

Kutsal kitaplarda Nuh ve Nuh Tufanı şu ortak noktalara dayalı ve özet olarak şu şekilde anlatılır.

 

Hz. İdris’ten sonra Âdem oğulları doğru yoldan saparak putlara tapmaya başlar. Bunun üzerine Hz Nuh, peygamber olarak gönderilir. Lakin karıları, oğulları "Sam, Ham, Yafes" ile yakınları dışında kimse Nuh’a itaat etmez. Hatta “Yam “ adlı oğlu bile Hz Nuh’a inanmaz.Nuh’a inanmayanlar ona eziyet ederler. En sonunda alaylardan ve aşağılanmalardan büyük üzüntüye kapılan Hz Nuh, insanlığa beddua eder. Allah, Nuh’un bedduasını kabul ederek vahiy edilen ölçülerde ve ağaçlardan büyük bir gemi yapmasını vahiy eder.

 

Hz. Nûh sulardan çok uzak bir yerde gofer ağacından ( sedir)  uzunluğu 300, genişliği 50, yüksekliği 30 arşın olan üç katlı bir gemi yapmaya başlar.  Kavmi , “hani peygamber idin şimdi dülger mi oldun” diye on unla alay eder. Gemi bitince Tufan’ın alametleri ortaya çıkar. Hz Nuh, kendisine iman edenler ile her çeşit hayvandan erkekli dişili birer çift alarak gemiye yükler. Nuh, “  kuşlar, sığırlar ve toprakta sürünenlerden, her canlı türünden erkek ve dişi olmak üzere birer, eti yenilenlerden ise (yedişer çift gemiye alınır. (Tekvîn, 6/14-21; 7/2) Nuh bu gemiyi yapmaya başladığında 480 yaşındadır. Nuh gemiyi yapmaya başladığında yakınlarda sedir ağaçları büyümeye başlar. Nuh gemiyi bitirdiğinde 120 sene geçmiştir. Nuh 600 yaşına bastığında gemi de bitmiş olur.

 

Bu gemiye kendine iman etmeyen oğlu Yam’ı çağırır ama Yam bu gemiye binmez.

 

Tufan çıkmaya başlar ve dalgalar Yam’ı da alıp götürür. Tufan yeryüzünü kaplar ve dağlar dahi sular altında kalır.  Gemidekiler hariç yeryüzündeki insanlar ve hayvanlar boğulur. Nuh ile gemisi dağları aşan dalgaların üzerinde altı ay boyunca yüzer. ( Yüz elli gün boyunca suları yeryüzünü kaplayan tûfan sonrasında (Tekvîn, 7/117; krş. 7/24)  Yağmurlar bitince gemi bir dağa oturur ve kurtulur. Allah, Nûh’u ve oğullarını mübarek kılıp onlara çoğalıp yeryüzünü doldurmalarını emreder. Sonraki insanlar da Hz Nuh’un üç oğlundan, hayvanlar ise Hz. Nûh'un gemisi ile kurtulan hayvanlardan yeniden türemiştir.

 

Kur'an-ı Kerim'de (msl. A'râf/59-64, Yûnus/71-73, Hûd/25-34, 36-49, Nûh/1-28) ayetleri  Nûh peygamber hakkında söz eden ayetlerdir.

 

KAYNAKÇA 

• [1] ÖMER FARUK HARMAN, https://islamansiklopedisi.org.tr/nuh
• [2] Bilal Aksoy, “Çağdaş Bilimlerin Işığında Nuh’un Gemisi ve Tufan”, Ankara 1987, s.120.
• [3] Jacobsen, Thorkild (1939), The Sumerian King List , University of Chicago Press, s. 75 ve 76, dipnotlar 32 ve 34,
• [4] https://en.wikipedia.org/wiki/Ziusudra
• [5] Lambert, WG ; Millard, AR (1999), Atrahasis: Selin Babil Hikayesi , Eisenbrauns, ISBN 1-57506-039-6
• [6] Mallowan, MEL (1964), "Nuh'un Tufanı Yeniden Değerlendirildi", Irak 26 (2): 62–82
• [7] https://tr.wikipedia.org/wiki/Ziusudra
• [8] https://tr.wikipedia.org/wiki/Utnapi%C5%9Ftim
• [9] ÖMER FARUK HARMAN, https://islamansiklopedisi.org.tr/nuh
• [10] https://edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-terimleri-mazmunlar/cem-cemsid-i-hursit-divan-siirinde-cem-ve-tum-ozellikleri/4944