SELÂMET
Osmanlıca yazılışı: selâmet : سلامت
Selâmet Kökeni
Selâmet سلامة sözcüğü köken olarak Sümer dilinde barış ve esenlik anlamındaki - “silim “ sözcüğü
Akatçada “sağlık, selamet, güvenlik, barış; selam” anlamlarına gelen şalāmu veya şulmu sözcüğü ve Arapçada” sağ ve salim olma, emin olma” anlamlarında sözcükler üretilen “slm “ köküne dayanmaktadır. [1] Sümerce ve Akatçadaki şalāmu sözcüğü Akatçaya akraba bir dil olan Arapçaya geçmiştir.
Arapçada ” slm “ sülasi kökünden [2] “ “sağ ve salim olma, emin olma” anlamlarında sözcükler türetilmiştir. Salāma(t) سلامة Arapçada “emin idi, güvendi” anlamına gelen salima سلم fiilinin faˁāla(t) vezninde mastarıdır.
Salām سلام, sâlim, selim, teslim, Müslim, Müslüman, İslam, sözcükleri de” slm” kökünden gelmektedir ( bkz SELÂM NEDIR KÖKENI SELAM ALIP VERME KURALLARI ŞIIRLERDE SELAM )
Selâmet sözcüğünün sözlüklerde “Kurtuluş, tehlikeden sâlim olmak. Korktuklarından, fenalıklardan kurtulmak.” Anlamları ile tarif edilir.
Edebiyatta Selamet: “Doğruluk, sağlamlık. Esenlik, güvenlik. Her türlü korku ve tehlikeden uzak olma, kurtulma. Kurtuluş, emniyet. Emniyette olma.” Anlamlarını taşımaktadır.
Edebiyatta Selâmet
Edebiyatta terim olarak selâmet; doğru, sağlam, hatalardan kurtulmuş cümle veya mısralar için kullanılır. Selâmet eski edebiyatta cümlelerin yeri geldiğinde dize ve beyitlerin doğrucuk ve sağlamlık manasını ifade eden bir tabir olmaktadır. Cümle, dize veya beyitlerin fikir, zevk ve duygu gibi yönlerden sağlam, hatasız ve yanlışsız olmasıdır.
Kısaca eski edebiyatta selamet cümlelerin doğru ve sağlam olması, İfadenin düşük ve eksik olmaması, demektir. Duygu, düşünce, fikir ve mantık olarak doğru olan ifade ve anlamda kusur bulunmayan dize cümle, dize veya beyitler de salâmet vardır denilir. Veya bu tip cümle, dize veya beyitlere salim denir.
KAYNAKÇA
[1] https://www.nisanyansozluk.com/kelime/selam
[2] https://www.nisanyansozluk.com/kelime/selamet
0
0
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın