Tersâ Büt-i Tersâ Nedir

Tersâ Büt-i Tersâ Nedir

Tersâ : ترسا

Tersâ , ترسا ; Farsça kökenli[1] [2]bir sözcüktür ve Hıristiyan, İsevi, Nasturi,  gâvur anlamlarına gelmektedir.

Tersabeçe. (Tersabecegan)  beçe çocuk yavru anlamına gelir bu nedenle tersâ + beçe =  Hıristiyan çocuğu, Hıristiyan yavrusu demektir.

Büt-i tersâ: Büt : put, güzel demektir. Büt-i tersâ: Hıristiyan güzeli anlamındadır. “ Divan şiirinde büt veya put müşriklerin tanrı diye taptıkları heykelleri ifade ederken, âşıkların taptığı sevgili manasını ima edecek şekilde kullanılmıştır. Büt lerin insan, özellikle kadın tanrıçaları betimleyen ve güzel  yapılmış olanlarına, Tersa, Sanem veya sanema denir.  Divan şiirinde Büt,  mahbub, mahbube, genç ve güzeli temsil eder. ”[3]

Olur elbette meftun ı çelipa ol büt-i tersa
Kinar etmek dilersen serbeser bekşude- ağuş ol.    Nedim 

Kaçma Haşmet’yen eya kâfir-i tersa suret
Açmışım şekl-i çelipada sana ağuşum            Şair Haşmet 

Gerçi kâfirsin sana ey büt yeter ol ecr kim

Rağbetin but-hâneden dönderdi bin tersâ yüzün     Fuzûlî

Ol büt-i tersâ sana mey nûş eder mi demiş

El-aman ey dil ne müşkil-ter suâl olmuş sana      Nedim

 Deyre gir tersâ gibi zinhâr olma büt-perest

Olma sahbâ nûş edip meyhânede rindâne mest   Osman Şems

Büthane mi mescid mi desem şehr-i Sitanbul

Ebruları mihrap olacak nice sanem var.               ( Kayserili Ahmet Remzi )

KAYNAKÇA

[1] https://www.nisanyansozluk.com/kelime/tersa

[2] https://www.etimolojiturkce.com/kelime/tersa

[3] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/but-i-tersa-hiristiyan-putu-ve-guzeli/85360