Tevcih Söz Sanatı

Tevcih

Osmanlıca yazılışı: tevcih : توجيه

Tevcih sanatı, tevriye ile alakalı tevriye sanatının bir parçası olan bir söz sanatıdır. 

Tevcih Kökeni Anlamları

Arapça kökenli olan bu sözcük Arapçada yüzünü (birine) dönme, yüz verme, yüz gösterme, hitap etme, bir yöne işaret etme, bir görevle onurlandırma anlamlarında sözcükler üretilen  “ vch “ kökünden [1] gelmektedir. Bu nedenle yüz anlamına gelen vech,  yön cihet anlamlarına gelen veche sözcükleri ile de aynı kökene dayanır.

Tevcih kelimesi günümüz sözlüklerinde “belli bir yöne döndürme, yöneltme. (rütbe, makam) verme” anlamlarıyla tarif edilir.

Tevcih Söz Sanatı

Tevcih sanatı tevriye söz sanatının bir alt dalı olarak bir sözün hem övgü (medh)  hem de kötülemeye ( zemm)  dayalı olabileceği şekilde şümullü söylenmesidir.  [2] Tevcih sanatı ile söylenmiş bir sözün gerçekte övgü mü kötüleme mi olduğu konusunda tereddüt ortaya çıkar. Sözün iki manaya gelecek şekilde söylenmiş olması ile de bir tevriye türü olmuş olur.

“ Ab-i hayvandır efendim artığın “  dizesindeki” âb-ı hayvan” sözü ile “artığın “ sözleri ile “ senin sözlerin ab-ı hayat suyu gibidir “şeklinde anlaşılırsa övgü; “ artıkların hayvanların suyu gibidir “ şeklinde anlaşılırsa “zemm” edilmiş olunacaktır.

·         Tevriye Nedir Kökeni Tevriye Sanatı Tanımları Özellikleri Örnekleri

·         TEVRİYE İLE İLGİLİ SÖZ SANATLARI+

·         Tevriye Sanatı Nedir Türleri Örnekler

KAYNAKÇA

[1] https://www.etimolojiturkce.com/kelime/tevcih

[2] Tahir ül Mevlevi, Edebiyat Lüğati, Enderun , 1973, s. 159- 160