KategorilerYabancı Roman Özetleri RomancılarAgatha Christie Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

Agatha Christie Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

03.12.2024

Agatha Christie (d. Torguay, 15 Eylül 1890 – ö. 12 Ocak 1976 Welingford), İngiliz asıllı oyun ve polisiye roman yazarı,  Dedektif Hercule Poirot karakterinin yaratıcısıdır.

Tam adı Agatha Mary Clarissa Miller Christie Mallowan’dır olan yazar, dünya edebiyatında en tanınan, en çok dedektif romanı yazan romancısı unvanını taşımaktadır.  80 âdete ulaşan polisiye romanı ile “Polisiye Edebiyatın Kraliçesi”  kabul edilen Agatha Christie, Mary Westmacott mahlası ile aşk romanları da yazmış West End tiyatrolarında sahnelenen oyunları ile de tanınmıştır.

İngiliz Edebiyatında “Shakespeare’den sonra kitapları en çok satılan ve İncil’den sonra en çok okunan yazar” olarak ünlenmiştir.

AİLESİ ÇOCUKLUĞU EĞİTİMİ

Babası Amerikan asıl Frederick Alvah Millerdir.  Annesi ise İngiliz kökenli bir kadındı. Agatha Christie, henüz küçük bir çocukken babası vefat edince annesi tarafından büyütülür.  Annesinin gözetiminde iyi bir eğitim alır. Annesi sürekli olarak onu yazar olabilmesi için yönlendirmiş ve telkinlerde bulunmuştur.

16 yaşında, şan öğrenimi için Paris’e gönderilir ancak müzik ile uğraşmak istemediğini anlayarak kısa bir süre sonra evine dönecektir.  Disleksi olduğu halde[1] okumayı çok seven roman ve öykü yazarı olmak isteyen bir çocuktur. İlk gençlik yıllarında yazmaya heves eden Agatha, edebi hayatına aşk ve duygusal konulu öykülerle giriş yapar.

1914'te pilot Albay Archibald Christie ile evlendi ve kocasının yanında olabilmek için Fransa’ya gitti ve I. Dünya savaşı yıllarında hemşirelik de yaptı.[2] Dislektik olmasına rağmen öykü, roman okumayı çok seviyordu.

Fransa'dayken hastaneden arta kalan zamanlarda dedektif romanları okumuş kendisinin daha iyi polisiye roman yazabileceğini düşünmüştü.  Böylece ilk romanı olan The Mysterous Affair at Styles’ı (Styles’daki Esrarengiz Olay) yazmış birçok yayıncıya yollamıştı. Yayıncılar reddetse de 1920’de Bodley Head Yayınevi tarafından eseri kabul edildi. [3]Böylece Agatha Christie’nin ilk Hercule Poirot’lu romanı gün yüzü görmüş oldu.

Çok sevdiği anlaşılan kocası Flying Royal Corps çalışanı Archiebald Christie,  Nancy Neele adında bir kadına âşık olmuş ve Agatha’dan ayrılmak istemişti. Bu haber sonrasında Agatha, on bir gün kaybolmuş tüm aramalara rağmen bulunamamıştı. On bir gün sonra bir otelde olduğu anlaşıldı. Bu otele kocası Archiebald Christie’nin metresi Nancy Neele adı ile giriş yapmıştı. On bir gün boyunca ne yaptığını hiç kimseye anlatmadı.

1926 yılında kocasından boşanmış, kısa bir müddet sonra annesini de kaybetmişti.  1927’de Ortadoğu’ya bir gezi yapmış, İstanbul’da da bir gece konaklamış, Suriye ve Iraktaki arkeolojik keşifleri dolaşırken Arkeolog Max Mallowan ona eşlik etmişti.  Bu sayede tanıştığı Max Mallowan ile 1928'de evlenmiş ancak ilk kocasından aldığı ve o şekilde tanınan meşhur bir romancı olduğu için Christie soyadını kullanmayı sürdürmüştü.[4]

Arkeolog Max Mallowan'le evlendikten sonra birçok ülke gezip gördü. 1930'larda çoğunlukla uluslararası mekânlarda yaşıyor, sürekli olarak polisiye romanlar yazıyordu. Romanları çok satan çok da para kazanan biri olmuştu.  Örneğin On Küçük Zenci romanı  dünyada en çok satan on roman arasına girmiş,  bu güne kadar da yüz milyondan fazla adet satmıştır. [5]

1971 yılında, İngiltere'nin en yüksek onur unvanı olan Britanya İmparatorluğu Kadın Komutanı unvanını almıştı. [6]12 Ocak 1976 tarihinde yaşama veda etmişti.

Polisiye ve gerilim türünde dünyanın en poüler romancısı olan yazar hemen bütün romanlarında sır cinayetler, sonu tahmin edilmesi imkânsız muammaları çözen Dedektif Poirot tipine uluslar arası bir şöhret kazandırmıştı. Hem her romanında çok gizemli cinayetleri ele almış son sayfaya kadar nasıl biteceği merak edilecek şekilde okurları merak ve gerilim içinde bırakan eserler yazmıştı. Belçikalı Dedektif Poirot karakteriş haricinde  Miss Marple adını verdiği bir kadın dedektif tipini de yaratmıştı. Sevimli bir yaşlı kadın olan amatör dedektif Miss Marple tipi de oldukça beğenilmişti. “Miss Marple, on iki romanda ve sekiz kısa öyküde; Poirot ise yazarın otuz üç romanında ve elli dört kısa öyküsünde boy gösterir.”

 On Küçük Zenci, Ölüm Diken Üstünde, Roger Ackroyd Cinayeti, Ölüden Mektup Var, Şeytan Dönemeci gibi muammalı romanları İngiliz romancılığı geleneği ile yazılan ve yazarı dünya edebiyatında tanıtan eserleri olmuştu. Yazarın pek çok romanı Birleşik Polisiye Yazarlar Derneği ve Amerika'nın Gizemli Yazarlarının yayınladığı en iyi 100 polisiye romanı listeleri içinde bulunmaktadır. [7]

1978 yılında  hayat öyküsünü konu alan Agatha filmi, çekildi. Michael Apted’in yönetmenliğini yaptığı filmde Agatha Christie’yi, Vanessa Redgrave adlı bayan aktör canlandırdı. Film,1926 yılında Christie’nin boşanmasından sonra bir süreliğine ortadan kaybolup, Harrowgate Oteli’nde, Mrs. Neele adı altında yaşamasını konu almıştı.[8]

Önemli Eserleri

On Küçük Zenci Hakkında ve Özeti Agatha Christie

Ölüm Diken Üstünde Hakkında Özeti Agatha Christie

Roger Ackroyd Cinayeti Hakkında Özeti Agatha Christie

Ölüden Mektup Var Konusu Özeti ve Agatha Christie

Şeytan Dönemeci Özeti Agatha Christie

Ölüm Sessiz Geldi (The Mysterious Affair at Styles, 1920)

Kahverengi Elbiseli Adam (The Man in the Brown Suit, 1924)

Köşkteki Cinayet (The Secret of Chimneys, 1925)

Gece Gelen Ölüm (Murder in Mesopotamia, 1936)

Ölüm Oyunu (Evil Under the Sun, 1941)

Cinayet İlanı (A Murder is Announced, 1950)

Üç Yanlış Üç Ceset (Hickory Dickory Dock also Hickory Dickory Death, 1955)

Üçüncü Kız (Third Girl, 1966)

Ölüm Meleği (Nemesis, 1971



[1] https://kulturveyasam.com/agatha-christie-biyografisi/

[2] Meydan Larousse, Christie Agatha Maddesi, Milliyet Yayınları, C.5, s. 2353

[3] https://tr.wikipedia.org/wiki/Agatha_Christie

[4] Meydan Larousse, Christie Agatha Maddesi, Milliyet Yayınları, C.5, s. 2353

[5] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/on-kucuk-zenci-hakkinda-ve-ozeti-agatha-christie/80575

[6] https://tr.wikipedia.org/wiki/Agatha_Christie

[7] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/roger-ackroyd-cinayeti-hakkinda-ozeti-agatha-christie/109003

[8] https://www.haberturk.com/agatha-christie-kimdir-hbrt-2753765?page=7

Yorum yapmak için lütfenKayıt Olunya da