ESER VE YAZAR HAKKINDA

 Şeytan Dönemeci ”  Agatha Christie’nin ilk baskısı ABD’de  Taken at the Flood adı ile Mart 1948 yılında yapılmış, İngiltere’de ise Collins Crime Club yayınevi tarafından  1948 yılı Kasım ayında aynı adla basılmıştır. [1] 1948 yılında basılan romandaki kurgusal olaylar ise 1946 yılında geçmektedir.

Agatha Christie’nin  polisiye, macera, cinayet türü romanlarından biri olan  bu romanında da Dedektif Hercule Poirot, romanın ana karakteridir.  Agatha Christie’nin romanlarındaki hayali dedektif Hercule Poirot , Agatha Christie’nin, 33 romanı ve 54 kısa öyküsünde karşımıza çıkmaktadır. [2]

 Mary Westmacott takma adıyla aşk romanları da yazmış olan Agatha Christie, o yıllarda Almanlar tarafından işgal altında olan Belçikalı’lara duyduğu sempati yüzünden olsa gerek yarattığı bu hayali Dedektif Hercule Poirot karakterini Belçikalı olarak göstermiş olmalıdır.

Agatha Christie’nin diğer bazı romanlarında Hercule Poirot karakterinin yanı sıra Başmüfettiş Spence karakteri ile İngiliz asıllı olarak gösterilen hayali amatör dedektif Miss Jane Marple karakteri de yazarın birçok romanında yer alır. Agatha Christie’nin Şeytan Dönemeci adlı romanında da başlıca karakterler Hercule Poirot ile Başmüfettiş Spence’dir.

Romanın bir uyarlaması 2004 yılında BBC Radio 4'te yayınlanmış, konusunda bazı değişiklikler yapılarak 2006 yılında bir televizyon dizi filmi haline getirilmiştir.[3]  Bu roman Les Petits Meurtres d'Agatha Christie'nin Le flux et le reflux [Ebb and the Flow] adı ile TV ‘ye uyarlanmış,  ilk serinin sekizinci bölümü, ilk kez 15 Nisan 2011'de yayınlanmıştır.

 KİTABIN ÖZETİ

Emekli Bay Porter kulüpte bir haber okur.  Londra’ da deprem olmuş, Gordon Cloade’ın evi yıkılmış, karısı ile karısının abisi dışında herkes ölmüştür.  Kulüptekiler evi yıkılan Gordon Cloade’n kardeşi Doktor Jeremy Cloade’de kulüptedir. 

Çok zengin bir adam olan  olan Gordon Cloade ölünce sağ kalan eşi ve eşinin abisi büyük bir servete konmuşlardır. Anlatılanlara bakılırsa bu kadın Underhay’ın eski eşidir ve bu kadın eski eşi Underhey’in de nedeni bilinmeyen bir şekilde ve ani olarak ölümünden sonra Gordon Cloade ile evlenmiştir.  Yani bu kadın muhtemelen ilk kocasının da ölümünden sorumludur.

Nitekim Underhay, haberi okuyan Porter’in eski dostudur. Underhay ölmeden evvel karısının kendiisni aniden terk ettiğini Katolik olduğu için de boşanmadığını bu olayın ismini lekelediğini ve buna da çok üzüldüğünü ona bahsetmiştir.  Bu nedenle Bay Portre’de dostu Underhay’ın ölüm nedenin bu kadın yüzünden olduğunu düşünmektedir.

Bu kadının adı Rosaleen ve abisinin adı da  David Hunter ‘dır ve her ikisi de Gordon’un mirasına konmuşlardır. Daha da ilginci çok zengin bir adam olan Bay Gordon Cloade evlendikten sonra yeni bir vasiyetname hazırlamamış bu yüzden tüm mirası karısı üzerine kalmıştır. Ama yasalara göre bayan Rosaleen parasının sadece faizini kullanabilmekte, ana parayı üstüne çekememektedir.

Gordon Cloade’un akrabaları, mirastan hiç pay alamadıkları için Roseleen’e düşman olmuşlardır.  Rosaleen, ömrü turnelerde geçen bir aktristir.  

Gordon Cloade’un akrabalarından olan  Lionel Cloade’nin tüm giderleri  Gordon tarafından karşılanmış o da hastalara bakmak yerine araştırmacı olmuştur.  Kethie Cloade  ise bu doktorun eşidir. doktorun eşi), Jeremy Cloade ise Gordon’un avukatı ve kardeşidir.  Freances Cloade ise avukat kardeşinin karısıdır.  Adela Marchmont  ise Gordon’un kız kardeşidir. Lynn Marchmont ise Adale’nin kızı ve Rowley Cloade adlı adamın nişanlısıdır.

Gordon Cloade’nın akrabaları belirli gelire sahip olmayan insanlardır ve  bu insanların hepsinin tüm ihtiya.çaları Gordon ‘ tarafından karşılanmıştır. Gordon ölünce bu yardımlar bitmiş ve hepsi de gelip Rosaleen ‘den para istemeye başlamışlardır. Rosaleen ise onlara yadım etmek istemekte ama abisi David  buna mani olmaktadır.  Üstelik Davıd Hunter onlara hakaret edip onları küçük düşürür.  Fakat Kethie Cloade’nin verdiği bir yemekte Lynn Marchmont’la tanışan Davıd Hunter bu kıza ilgi duymaya başlar.  Rowley’le nişanlı olan Lynn’de  Davıd Hunter’dan etkilenir. Rowley’in çiflik kurma hayali de Gordon’un  ölümü üzerine suya düşmüş Lynn’de nişanlısı  Rowley’i beceriksiz bir adam gibi görmeye başlamıştır.

Enoch Arden adlı biri kasabaya gelmiş,  David Hunter’e mektup yollayıp, Underhay’dan bir haber getirdiğini bildirmiştir. David  Hunter bunun üzerine panikler ve Rosaleen’ı Londra’ya gönderip adamla görüşür.  Bu adam Underhay’ın yaşadığını ima etmekte ve bin sterlin vermezse durumu Cloade’lere söyleyeceğini iddia etmektedir.

Fakat Beatrıce adındaki hizmetçi bu konuşmaya şahit olmuş bu haberi de hemen Rowley Cloade’ye anlatmıştır.  Bu olaydan sadece iki gün sonra David Hunter’den para isteyen yabancı otelde ölü bulunur.  Bu olay a komiser Spence atanır. Enoch Arder, boynuna vurulmuş ve yüzükoyun yatar şekilde ölmüştür.  Yanındaki masada bir şömine maşası, ceketin üstünde D ve M harfleri bulunan altın bir çakmak ve dolabın altında da kırmızı bir ruj bulunmuştur.

Rowley bu çakmağı Rosaleen’de görmüş ve bu çakmak ile sigarasını yakmıştır.  Ölen adam i,le Hunter’in alakası ortaya çıkınca tüm şüpheli Hunter olmaktadır. Çünkü Rosaleen hala boşanmış olamayacağı için  Gordon ile evliliği geçersiz olacak miras da Gordon’un ailesine kalacaktır.

Adamın ölümünden sadece Davıd ve Rosaleen karlı çıkmaktadır. Olay Cuma gecesi saat 21.00 ile 22.00 arasında olmuş, adamın kırılmış saati de 22.15’i gösterirken durmuştur.

Lakin Hunter, olay sırasında kasabaya eşyalarını almaya geldiğini ve 21.15 treni ile Londra’ya gittiğini söylemektedir.  Dönerken yolda Lynn’e rastlamış, tren hareket ederken Lynn’in koşarak ayrıldığını anlatmıştır.  Lynn’in Londra’dan aramış olması da ispatıdır. Lynn  ise olay gecesi saat 23.05 sırasında telefonun kesildiğini ve otuz saniye sonra Hunter ile konuştuğunu doğrulamaktadır.

Rowley’in ise ölen adamın Underhay olduğunu düşünmektedir ve bu yüzden özel dedektif Poirot’a gelerek olayı aydınlatması için onu tutar.

Dedektif telefon olayı araştırmaya başlar. Cesedi ilk gören i Rosaleen ve Porter’dir.  Porter cesedin Underhayn olduğunu söylerken, Rosaleen olmadığını ima etmektedir.  Ön mahkeme Porter’e inanarak Hunter’i idam talebiyle yargılamaya başlamış ama ertesi gün Porter,  intihar etmiştir.

Lynn ve dedektif Poirota’in ziyaretine gittiği gün Rosaleen gören Hunter hiddetle odada bulunan Lynn’e ve dedektife katillerin Cloade’ler olduğunu söyler fakat Rosaleen’in bıraktığı intihar mektubu onu sakinleştirir. Bu olayda sonra Lynn beraber Amerika’ya gitmeyi teklif eder. Lynn bunu nişanlısı Rowley’e söylemeye gider. Rowley sinirlenip Lynn’in boğazına sarılır ve “iki cinayetten sonra seni bırakmam” diyerek onu boğmaya yeltenir. Tam o sırada odaya giren dedektif Rowley’i sakinleştirerek olayın gerçeğini anlatmaya başlar.

 Agatha Christe İLGİLİ LİNKLER

Ölüm Diken Üstünde ve Özeti Agatha Christe

On Küçük Zenci Hakkında ve Özeti Agatha Christie

Roger Ackroyd Cinayeti Hakkında Özeti Agatha Christie

Ölüden Mektup Var Konusu Özeti ve Agatha Christie

Şeytan Dönemeci Özeti Agatha Christie

KAYNAKÇA

[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Taken_at_the_Flood

[2] https://tr.wikipedia.org/wiki/Agatha_Christie

[3] https://en.wikipedia.org/wiki/Agatha_Christie%27s_Poirot