06.04.2015
ROMAN HAKKINDA BİR KAÇ SÖZ
Ayaşlı ile Kiracıları Memduh Şevket Esendal’ın yayımladığı ilk romandır. Roman baskıya girmeden önce Vakit gazetesinde tefrika edilmiştir. Romanın baskısı ise 1934 yılında gerçekleşmiş; kitap olarak yayımlanmıştır.[1]
Eser, yayımlandığı ilk yıllarda pek dikkat çekmemiş, gereken ilgi ile karşılaşmamıştır. Fakat 1942de CHP Roman Yarışmasında beşincilik ödülü alınca eser birden dikkat çekmiş ve kamuoyu tarafından eserin önemi fark edilmeye başlanmıştır.[2] Eser, 1989da TV dizisi olarak uyarlanmış ve yönetmen Tunca Yönder tarafından çekilmiş bu dizi, TRT’de yayımlanmıştır.[3]
Roman Esendal’ın Milli Mücadele ve sonrasındaki yıllarda sık sık kaldığı pansiyonlardaki izlenimlerini ve gözlemlerini yansıtmaktadır. Bu bakımdan roman ile yazarın hayatından alınan yaşanmışlıkların büyük ilgisi vardır. Hatta bazı açılardan bu roman yazarın otobiyografisinden bir hayli izler taşıyan bir romandır.
Roman Türkiye’nin 1930 yıllardan önceki veya o yıllardaki genel durumunu Cumhuriyetin ilk yıllarındaki Ankara'dan ve pansiyonda kalan çok çeşitli kesitlerden gelen kişilerin çerçevesinde anlatmaktaki başarısı ile önem kazanır. Eser dönem insanlarının şahsında ve onların hayatlarından verdiği kesitlerle insanların içinde bulundukları çıkmazları, bürokrasinin çıkardığı zorlukları, ortaya koymakta oldukça başarılı olmuştur. Eğitimleri, yaptıkları işleri geldikleri toplum kesitleri, dünya görüşleri çok farklı insanları bir araya getiren Ayaşlının pansiyonu etrafında farklı insanların ilişkilerini ve hayatlarını dönemin bütün özelliklerini yansıtmak amacıyla ortaya koymaktadır. Eser bireylerin hayatlarından yola çıkarak o yılların Türkiye’sinin sosyal manzarasını bir parçadan yola çıkarak bir bütünü anlatacak şekilde ortaya koymaktadır.
Eser, Milli Eğitim Bakanlığının 100 Temel Eser listesinde yer almaktadır.[4] [5]
ESER HAKKINDA YORUMLAR
«M.Ş.E., hikayelerinde olduğu gibi, bu romanında da, alışılmışın dışında yepyeni bir teknik kullanmış; belli bir kişinin bir tek macerası yerine, bir çevre içindeki birçok kişilerin maceralarını hep bir arada yürüterek, o çevrenin kesitini vermiştir.» (Cevdet Kudret).
«Bu roman Cumhuriyetten hemen sonraki yılların Ankara’sında bir apartmanın ayrı yarı kiraya verilen dokuz odasında yaşayan türlü kişilerin bir mevsimlik toplu hayatlarının ve ayrı sürdükleri kaderlerinin gerçekçi gözle, sadelik ve içtenlikle, rahat, oyunsuz ve temiz bir dil kullanılarak anlatılmış hikayesidir.» (Konur Ertop).
«Başkent Ankara’nın kurtuluş yıllarında, bir evin türlü tabaka, meslek ve meşrepte kişilerini anlatan bu roman, hem bir sosyal yergi hem de töre romanı niteliğindedir. Bir alay orta halli kişinin serüvenlerini teker teker anlatan ve bu olayları hafif ilintilerle birbirine bağlayan bu roman çatısı itibariyle uzun bir hikâye gibi kurulmuştur.» (Ahmet Kabaklı).[6]
İLGİLİ LİNKLER
Mustafa Memduh Şevket Esendal Hayatı ve Edebi Kişiliği
Ayaşlı ve Kiracıları Hakkında ve Özeti Memduh Şevket ESENDAL
Vassaf Bey Romanı ve Hakkında Memduh Şevket Esendal
Ayaşlı ve Kiracıları Hakkında Memduh Şevket ESENDAL
Memduh Şevket Esendal Miras Romanı Hakkında Konusu ve Özeti
Memduh Şevket Esendal 'ın Öykücülüğü ve Mendil Altında Hikayesi Metni
Mustafa Memduh Şevket Esendal Öyküleri ve Bu Yollar Uzar Öyküsü
Mustafa Memduh Şevket Esendal'ın Durum Hikayeciliği ve Otlakçı Adlı Hikayesi
Memduh Şevket Esendal'ın Öykücülüğü ve Pazarlık Hikayesi
Sevdiğim Öykü Konusu Metni ve Mustafa Memduh Şevket Esendal
KAYNAKÇA
[1] Ayşe Gözcü, Ayaşlı ile Kiracılarında Anlatıcı Sorunsalı, Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Haziran 2004
[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/ayasli-ve-kiracilari-hakkinda-ve-ozeti-memduh-sevket-esendal/80178
[3] https://tr.wikipedia.org/wiki/Aya%C5%9Fl%C4%B1_ile_Kirac%C4%B1lar%C4%B1
[4] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/haldun-taner-hikayelerinden-secmeler-yuz-temel-eser/80501
[5] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/ayasli-ve-kiracilari-hakkinda-ve-ozeti-memduh-sevket-esendal/80178
[6]https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/mustafa-memduh-sevket-esendal-hayati-ve-edebi-kisiligi/74824
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın