Dipnotu: ( Dipnot)
Dipnot sözcüğü dip ve not sözcüklerinden oluşan bileşik bir kelimedir. Terim olarak anlamı: Bir kitapta, yazıda, makale içinde sayfada geçen bir düşünce, kavram, izaha ihtiyaç duyulan bir sözcük vb için ilgili sayfanın altına konulan açıklamaya denir. Aynı zamanda yazılan bir makale, inceleme vb de alıntılana bilginin alıntı adresini ( yazar, eser, yazı adı, yazım yeri, yazım , basım tarihi, basım veya yayaın evini ) göstermeye, atıfta bulunan yazar ve eseri hakkında bilgi vermeye, kaynak bilgisi veya kaynak bilgilerini sıralamaya haşiye yapmaya denir.
Özellikle makale türü yazılarda cümle hakkında açıklayıcı, bilgi vermek veya kaynak belirtmek maksadıyla işaret konularak sayfa altında kaydedilen bilgi, haşiye veya alt notlara dipnot denmektedir.
Metin içinde geçen cümlelerde verilen bilginin nereden alındığı, bilginin kaynağının kim veya hangi eseri olduğunu, bilginin doğru ve güvenilir olduğunu kanıtlayacak veya şüpheli olduğunu belirtecek görüşlerin hangileri olduğunu işaretleyen sayfa altına yada çalışmanın sonuna konulan açıklama veya kaynak bilgileridir.
Yazar verdiği, elde ettiği bilgilerin kaynaklarını belirtmek veya olduğu gibi aldığı alıntının nereden alındığını belirtmek, bilginin alındığı kaynağı göstermek amacıyla dipnot kullanır. Dipnot, kullanmak, bilginin kaynaklarını belirtmek veya yapılan alıntının nereden alındığı göstermek bilimsel dürüstlük açısından oldukça önemlidir.
Dipnot kullanılması yazarın o fikri, bilgiyi, nereden aldığını göstermesi, bilginin ilk kaynağını belirtmesi, açısından çoğu kez zorunluluk teşkil eder. Örneğin beş yüz evvel yaşamış bir şairin, baba adını yazıyorsa bu bilgiyi nereden temin ettiğiniz belirtmesi elzemdir. Birçok bilgi araştırmacıları yoğun emek ve çabaları ile elde edilmiş, bu bilgileri ilk eden kişi çok emek vermiştir. Bu tip bilgilere hemen ulaşan kişilerin bu bilgiyi kendileri temin etmiş gibi davranması etik değildir. O nedenle bilgilere ilk ulaşanlara atıfta bulunulması, bilginin alındığı yerin dipnotu ile gösterilmesi önem kazanır. Ayrıca bir eserden alıntı yapmış, özgün bir sözü veya düşünceyi eserine almışsa atıf yaptığı yazarı, eseri ve sayfasın belirtmek zorundadır. Aksi halde intihal yapmış olur.
Dipnotlar:
· a) Açıklama Dipnotları
· b) Kaynak Dipnotları oalrak ikiye ayrılır.
Açıklama Dipnotları: Bu tip dipnotlar, metinde geçen, kavram, bilgi veya ek açıklama gerektirecek konuları, tezini destekleyecek alıntıları, yaptığı alıntıların kaynağını ve künyesini, numara vererek sayfa altında izah eder.
Yazıda ekstradan yapılması gereken paragraf veya cümle dışı açıklamalar da bu şekilde yapılır.
Kaynak Dipnotları: Bilginin alındığı kaynağı ve künyesini gösteren numaralandırmadır. Böylece bilgi hangi kaynaktan alınmış, belli edilmiş olur. Kaynak ve künye yazımı da dipnot ve dipnot yazım kurallarına uygun olmalıdır. ( Bkz APA 6.0 YAZIM KURALLARI ve KAYNAK GÖSTERME BİÇİMİ) Özellikle tezlerde buna çok dikkat edilme dipnot yazım kurallarına harfiyen riayet edilmelidir.
Bazı yazılarda kaynak ve numaralandırılma yapılır ve çalışmanın altına bibliyografya verilir. Bu bibliyografya yazı hazırlanırken faydalanılan kaynakları göstermiş olur. Bibliyografya genellikle ansiklopedik yazılarda bulunur.
Dipnot Yazım Kuralları :
Kitap ve Künyesi için
En başa yazar adı ve soyadı yazılır ( Bazı dipnotlarda önce soyadı sonra, ad, yazılır) Daha sonra eser veya yazı adı yazılır. Daha sonra varsa cilt, sayı numaraları, basım yeri, basım yılı ve sayfası belirtilir. Eser çeviri ise, eser adından sonra çevirmen adı yazılır. ( Örnek A. Talat Onay, Eski Edebiyatta Mazmunlar, MEB Yayınları, İst. 1996- shf. 23 , ISBN ….) ( Wictor Hugo, Goriot Baba ( Père Goriot), Çevirmen …..İletişim Yayınları Ağustos 2010, İstanbul, ISBN…. ) Her maddeden diğerine geçişte bir gül konulur. Cilt, sayı veya sayfayı gösteren kısaltmalar kullanılabilir. C.II, ( cilt ıı ) S. ( sayı) s. ( sayfa) veya shf. Ayrıca eserin kültür bakanlığından alınan ISBN no’sun da yazılması gerekir.
Makale:
Yazarın adı soyadı yazılır, makalenin tam başlığı tırnak içine alınır. Makalenin içinde yer aldığı kitap, dergi, ansiklopedi vb atam adı yazılır ve altı çizilir, cilt, sayı, basım yeri, basım evi, yılı, tarihi ve hangi sayfalar arasında yer aldığı belirtilir. Eserin ISBN no’sun da belirtilmesi gerekir.
Mustafa Uzun,” Fatıma”, TDVİA, cilt: 12; sayfa: 224
Nihat Öztoprak ,”Divan Şiirinde Giyim Kuşam Üzerine Bir Deneme” - TÜBİTAK ... dergipark.ulakbim.gov.tr/devderg/ 12-11-2014, s. 233-254,
BATİSLAM, H. Dilek, “NEDİM DİVANI’NDAKİ GİYİM KUŞAM VE SÜSLENMEYLE İLGİLİ UNSURLAR”, https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/
Diğer Kurallar:
Kitap ve yazarın adı nasıl yazılmışsa öyle yazılmalı düzeltmeye kalkışılmamalıdır. Cemal Süreya, Atila İlhan,
Alıntı tek sayfada aklamyıp devam ediyorsa ve davamı işareti konur (vd.)
Bir yazarın soyadı kanunundan önce basılmış bir kitabı varsa bu kitabın yeni baskısında bu yazarın en bilinen adı kullanılır.
Ruşen Eşref (Ünaydın) , Diyorlar ki, İstanbul, 1918 , s. 3-18, ISBN…
Yazma nüshaların sayfa numaraları yerine , v .( varak) yazılır. Ön yüzü ( a) arka yüzü ( b) şeklinde gösterilir.
Örnek : Şeyhî, Hüsrev –i Şirin , ( Yazma Nüshası: İst. Kütüp. Ty. 260), v. 9a
İlgili Linklerimiz
Apa 6.0 Yazım Kuralları ve Kaynak Gösterme Biçimi
Bibliyografya Tez ve Dipnot Hazırlama Yönergesi
Bibliyografya Nedir Türleri ve Hazırlanışı
MİNYATÜR SANATI BİBLİYOGRAFYASI
Bibliyografya Tanımı Amacı Türleri Hazırlanışı Yrd.Doç.Dr. Recep USLU
MLA Yöntemi Bibliyografya Yazım Kuralları