Dublinliler James Joyce
Dublinliler
Yazarı James Joyce
Orijinal ismi Dubliners
Özgün dili İngilizce
Türü Hikâye
YayıneviGrant Richards Ltd., Londra 1914
ESER VE YAZAR HAKKINDA
Dublinliler (Özgün adı: Dubliners), James Joyce’un öykü kitabıdır. Kitap yazarın on beş öyküsünü içeren bir öykü kitabıdır. Eserin ilk basımı 1914′te Londra’da yapılmış eser daha sonra birçok dile de çevrilerek birçok kez baskı yapmıştır.
1882 yılında Dublin’de doğmuş olan James Joyce, Cizvit okullarında eğitim görmüş,; Dublin’deki University College’de felsefe ve modern diller okumuştur. Hayatının büyük bir bölümü yoksulluk içinde Zürih’te geçiren yazar[1] en önemli eseri olan en Ulysses’i Dublin’den ayrılıp şehir şehir gezdiği yıllarda daha çok da Zürih’te iken yazmıştır[2]
Dublinliler Yazarın Ulysses adlı eserinden sonra en tanınmış olan eserlerinden diğeridir. Bu eserinde de tıpkı Ulysses[3] romanında olduğu gibi 20. yüzyılın ilk yıllarında Dublin’de ve çevresinde yaşayan yoksul ve orta sınıf İrlandalıların yaşantısı anlatılmaktadır. [4] “Öyküler, İrlanda milliyetçiliğinin doruk noktasına ulaştığı, ulusal bir kimlik ve gaye arayışının gittikçe arttığı, İrlanda’nın birbiriyle karşı karşıya gelen fikirler ve etkiler ile sarsılmakta olduğu bir dönemde yazılmıştır.”
“Her sayfada dinin toplumsal yaşamda kurduğu hâkimiyetin, yoksulluğun, bu ikisinin birleşimiyle oluşan taşralılığın atmosferi hissedilir.”[5]
“Joyce’un bütün eserlerinde, İrlanda ve Dublin, esin kaynağı olarak, özellikle insanlarıyla öne çıkar. Dublinliler ’de İrlanda’nın ruhsal tarihinden kapsamlı bir kesit sunan Joyce, sevgili şehri Dublin’e çocukluk, gençlik, olgunluk ve toplumsal hayat düzeylerinde bakmış, şehrinin ruhsal yoksulluğunu sergilerken ilginç bir yazı kuramı oluşturmuştur. Joyce yaşanan gerçekliğin özüne varmada, önemsiz gibi görünen sıradan yaşantıları ve bunlardaki ayrıntıları ustaca düzenleyerek, derinlerde yatan önemli sorunlara göndermeler yapar.”[6]
Yazarın bu öykülerinde kullandığı bazı teknikler Ulysses ( BKZ Ulysses Hakkında ve Özeti James Joyce) adlı eseri ile bağlantılıdır. “ karakterler bir anda kendilerini anladıkları ya da aydınlandıkları bir olay yaşarlar. Karakterlerin birçoğu yazarın daha sonraki romanı Ulysses’te ufak rollerde yeniden ortaya çıkar. “ [7][8]
Joyce, Dublinliler adlı eserini George Russell'ın önerisiyle 1905 yılından itibaren Irish Homestead adındaki süreli yayın için yazmaya başlamıştı. Joyce, 1905 yılından itibaren 1914 yılına kadar 15 farklı yayınevine göndermiş ancak yayıncılar bu eseri reddetmişlerdi Eserin basımını 1914 yılında Londra’daki Grant Richards yayımcısı kabul etmiş, ancak öyküyü ve kitaptaki bazı bölümleri çıkarması için Joyca baskı yapmıştı. .[9]
Kitapta yer alan öyküler:[10]
Kız Kardeşler – Peder Flynn’in ölümü üzerine, rahibe ve ailesine yakın bir genç konuyla yüzeysel olarak ilgilenir.
Bir Karşılaşma – Okuldan kaçan iki çocuk yaşlı bir adamla karşılaşır.
Araby – Arkadaşının kız kardeşine âşık olan bir genç, kıza Araby pazarından değerli bir hediye almaya çalışır ama başarılı olamaz.
Eveline – Genç bir kadın, bir denizciyle İrlanda’dan kaçma kararını değerlendirir.
Yarıştan Sonra – Kolej öğrencisi Jimmy Doyle, zengin arkadaşlarının arasında uyum sağlamaya çalışır.
İki Kafadar – İki suçlu olan Lenehan ve Corley, işvereninden bir şeyler çalmaya razı bir hizmetçi ile buluşur.
Pansiyon – Mrs. Mooney kızının kiracısı Mr. Doran ile evlendirerek sınıf atlamasını sağlar.
Küçük Bir Gölge – Küçük Chandler, eski arkadaşı Ignatius Gallaher ile yemek yerken, gerçekleşmemiş yazar olma hayallerini hatırlar. Ayrıca öyküde Chandler’ın, eşinin dikkatini kendisi yerine artık küçük oğullarının çekiyor olmasının yarattığı duygusal durum da yansıtılır.
Kısasa Kısas – Ayyaş bir yazıcı olan Farrington, kızgınlığını publarda ve oğlu Tom’a kötü davranrak çıkarmaya çalışır.
Kil – Yaşlı çamaşırhane çalışanı Maria Cadıalr Bayramı’nı üvey oğlu Joe Donnelly ve onun ailesiyle geçirir.
Acı Bir Olay – Mr. Duffy Mrs. Sinico’yu reddettikten dört yıl sonra kadını yalnızlığa ve ölüme mahkûm etmiş olduğunu anlar.
Komite Odasında Sarmaşık Günü – Birkaç küçük politikacı, Charles Stewart Parnell’i yad eder.
Bir Anne – Mrs. Kearney kızı Kathleen’in İrlanda kültür hareketinde öne çıkması için bir dizi konser organize etmeye çalışır ama başarılı olamaz.
Tanrının Lütfu – Bir barda merdivenlerden yuvarlanarak yaralanan Mr. Kernan’ı arkadaşları yeniden Katolikliğe yönlendirmeye çalışır.
Ölü – Bir parti dönüşünde karısıyla konuşmakta olan Gabriel Conroy, yaşamın ve ölümün doğasına dair bir epifani yaşar. Yaklaşık 16.000 kelimeden oluşan bu öykü kimi zaman novella olarak da değerlendirilir. Öykü 1987′de John Huston’ın yönettiği aynı isimli bir filme de uyarlanmıştır.
İLGİLİ LİNKLER
Ulysses Hakkında ve Özeti James Joyce
James Joyce "Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi” Hakkında Konu Özet İnceleme
KAYNAKÇA
[1] Armağan Ekici, Ulysses’i Neden Okumalıyı , https://ekici.blogspot.com.tr/
[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/ulysses-hakkinda-ve-ozeti-james-joyce/84356
[3] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/ulysses-hakkinda-ve-ozeti-james-joyce/84356
[4] https://tr.wikipedia.org/wiki/Dublinliler
[5] https://www.edebiyathaber.net/melike-uzundan-james-joyceun-dublinliler-adli-oyku-kitabi-uzerine-bir-yazi/#sthash.FF6lGkyR.dpuf
[6] https://www.iletisim.com.tr/kitap/dublinliler/6898#.VCt-B2d_vkU
[7] Michael Groden. “Notes on James Joyce’s Ulysses”. The University of Western Ontario
[8] https://tr.wikipedia.org/wiki/Dublinliler
[9] Jeri Johnson, “Composition and Publication History”. James Joyce, Dubliners içinde. (Oxford University Press, 2000).
[10] Öykülerin Türkçe isimlerinin alındığı kaynak: Joyce, James (2010), Dublinliler, Parşömen Yayınları, ISBN 978-605-5935-84-9
