09.01.2025
Joseph Rudyard Kipling (d. 30 Aralık 1865, Mumbai, Bombay- Hindistan – ö. 18 Ocak 1936, Londra), İngiliz şair, roman ve hikâye yazarı.
AİLESİ ÇOCUKLUĞU
Rudyard Kıplıng , 30 Aralık 1865’te o zamanlar İngiliz Sömürgesi olan Hindistan Bombay’da doğdu. Annesi hayat dolu bir kadın olan Alice Kipling (doğum adı MacDonald) babası ise heykeltıraş ve seramik tasarımcısı John Lockwood Kipling'di. John Lockwood Kipling, Bombay'daki Sir Jamsetjee Jeejebhoy Sanat Okulu'nun Müdürü ve Mimarlık Heykeltıraşlığı Profesörüydü. [1] Annesi ve Babası aşklarını Rudyard Gölü kıyılarında yaşamışlar, bu nedenle bu gölü çok sevmişler, oğullarının adını Rudyard Kipling koymuşlardı. [2]
Altı yaşına geldiğinde ailesi tarafından İngiltere’de bir pansiyona gönderildi. O yıllardaki âdete göre İngiltere dışında yaşayan İngilizler çocuklarını İngiltere’ye gönderip eğitimlerini orada aldırtıyordu. Bu nedenle altı yaşına gelince küçük kardeşi Alice ile yurtdışında yaşayan İngiliz vatandaşlarının çocuklarını pansiyoner olarak barındıran bir çiftin yanına Southsea ‘ya gönderilmişti. [3]
İngiltere’de bakımını yapan ailenin yanında gerçek ailesi fark edene kadar, yazarın eserlerinde “ Yıkım Evi “ olarak bahsedeceği bu evde altı yıl fiziki ve ruhsal baskılar altında yaşadı.[4] On iki yaşına geldiğinde annesi yanlarına gelmiş durumlarını anlamış ve onu Kuzey Devon’daki Westward Ho’da bulunan United Services College adlı yatılı okula göndermişti. 17 yaşına kadar İngiltere’de eğitim gördü. Ancak hem ona bakan ailesinden hem de okuldaki öğretmenlerden nefret etmişti. Bu kötü deneyimlerini eserlerinde kullanacaktı.
Oxford Üniversitesi'ne burslu gidebilmek için yeterli görülmemiş, paralı eğitim için de ailesinin imkânları yetmemişti. Bu nedenle İngiltere’deki eğitim yıllarından sonra 1882 ‘de Hindistan’a gidip gerçek ailesinin yanına gidebildi. [5] Babası ona Lahor’da bir iş bulmuştu.
EDEBİ VE ÖZEL HAYATI
Lahor ve Allahabad’'da gazeteci olarak çok genç yaşında kendini kabul ettirmeyi başarmıştı. Ailesi Hindistan’daki İngilizler arasında itibar sahibiydi. Bu sayede Hindistan’daki aristokrat ve entelektüel İngilizlerin yaşamı Hintlilerin yaşamını derinden gözlemlemek imkânlarını bulmuştu.
İlk şiir kitabını 1886'da yayımladı. 1887-1889 yılları arasında Hindistan'la ilgili kısa öykülerinin olduğu ilk öykü kitapları basılmıştı. 1889'da Hindistan’dan ayrılıp basın görevlisi olarak Burma, Çin, Japonya ve ABD'ni dolaştı. 1889'da İngiltere'ye döndü.. 1892'de Barrack-Room Ballads (Kışla Baladları) adlı şiir kitabı ile daha da ünlenmişti. The Light That Failed (1890; Sönen Işık) yayımlandı. 1895’ye Şövalyelik ödülünü reddetmişti
Amerika’ya yaptığı geziler de Mark Twain ile de tanışmış, 1892’de, Amerikalı Caroline Balestier ile evlenerek dört yıl Vermont’ta da yaşamıştı. Bu evliliğinden üç çocuğu dünyaya geldi.
1894 yılında Orman Çocuğu Mowgli adlı çocuk romanı yayılmandı. Orman Çocuğu Mowgli ,Macmillan Publishers Limited tarafından yayınlanmış, bu roman dünya edebiyatında en çok ilgi çeken çocuk romanlarından birisi olmuştu.[6] Rudyard Kıplıng ,1897’de Captains Courageous (Korkusuz Kaptanlar ) adlı romanını yayımladı. 1897 ile 1901 yılları arasında Kim (1901;) adlı romanını yayımlamış, Kim romanı ile ünü tüm dünyaya yayılmıştı. Yazar bu eserinde de çok iyi bildiği Hint toplumunu ve kültürünü yansıtmış, Hint toplumundan ilginç kişilikleri ele alarak romanına renk katmıştı. [7] 1899'da Güney Afrika'daki Boer Savaşı’nı çalıştığı gazetesi adına izlemişti
Jimgle Books (Orman Kitabı -Cengel Kitabı, ) adlı kitabı da ABD yıllarında oluşmuştu. Ancak “aşağı soy”dan geldiğini savunduğu insanların yaşadığı ABD’yi sevememiş Londra’ya taşınmıştı. 1902’de Sussex’teki Burwash’ta bir ev satın almış ölene kadar da bu evde yaşamıştı. “Gözlem gücü, orijinal hayalleri ve olağanüstü anlatım yeteneği” sayesinde 1907 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. Üstelik o tarihe kadar bu ödülü almayı başaran en genç yazar olmuştu. İkinci kez kazandığı şövalyelik ödülünü de almadı. Almanları ve bazen de İngiliz Sömürgeciliğini de eleştiren yazıları ile tepki çekmişti Ancak pek çok eserin de İngilizlerin dünyaya egemen olma isteklerine yer verdi.[8]
27 Eylül 1915 ‘te tek oğlunun savaşta ölmesi üzerine ile ruhsal bir krize sürüklenmişti. [9] 1922'de Saint Andrevvs rektörü oldu., 18 Ocak 1936’da Londra’da 71 yaşında iken beyin kanaması geçirerek ölmüştü.
İngiliz dilini ustalıkla kullandığını belli eden şiirler ve yazılar yazıyor, İngiliz eğitim sisteminin berbat yanlarını ortaya koyan; tüyler ürpertici olumsuzluklarını dile getiren yazılar yazıyordu.[10] İngiliz toplumun ahlaki çürümüşlüğünü ifşa ederken, İngiliz ahalisinin halk dilini ve argo külliyatını eserlerinde kullanmaktan da imtina etmiyordu. İngiliz ve İrlanda yörelerindeki halk ağzını yazılı eserlerde kullanan ilk yazar olarak dikkati çekmiş, uyarıcı ve tenkit edici yazıları ile de sivrilmiş ama her zaman bir İngiliz Milliyetçisi çizgilerinde kalmıştı.
Kipling çocuklar için Fil Tomai, Ayı Balo, Kara Panter Bagera, Kaplan Sirhan, Ormanlar Çocuğu Mogli ve Hint Faresi Riki-Tiki-Tavi gibi bir çok kitaplar yazmıştı.
TÜRKÇEYE ÇEVRİLEN ESERLERİ
Hortlak Rikşav - Çeviri: Halikarnas Balıkçısı
Cengel Kitabı
Dilek Evi,
Korkusuz Kaptanlar (Captains Courageous),
Kim Romanı, Küçük Çocuklar İçin Hikâyeler, Hayatın Zorlukları (Life's Handicap)
Günlük İşler (The Day's Work)
Gezi Mektupları (Letters of Travel)
Orman Çocuğu,
Öylesine Hikâyeler,
Sonlar ve Başlangıçlar (Limits and Renewals)
Sönen Işık,
Korkusuz Genç
Adam Gibi Adam Olmak
KAYNAKÇA
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Rudyard_Kipling
[2] https://en.wikipedia.org/wiki/Rudyard_Kipling
[3] https://en.wikipedia.org/wiki/Rudyard_Kipling
[4] https://tr.wikipedia.org/wiki/Rudyard_Kipling
[5] Büyük Larousse, Kipling Rudyard, Maddesi, Milliyet yayınları, C.13, s.6796
[6] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/orman-cocugu-mowgli-konusu-ve-ozeti-rudyar-kipling/110267
[7] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/kim-romani-ve-ozeti-rudyard-kipling/84462
[8] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/korkusuz-kaptanlar-hakkinda-bilgiler-ozeti-rudyard-kipling/84371
[9] Büyük Larousse, Kipling Rudyard, Maddesi, Milliyet yayınları, C.13, s.6796
[10] Büyük Larousse, Kipling Rudyard, Maddesi, Milliyet yayınları, C.13, s.6796
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın