Kutsal İsyan Hasan İzzettin Dinamo ‘nün 1966-1967 yılları arasında 8 cilt olarak basılmış olan eseridir.  İlk baskısı sekiz cilt olan eser son dönemlerde iki cilt olarak basılmış, eser, Atatürk’ün Samsuna gönderilmeye karar verilişi ve Samsun’a çıktıktan sonraki milli mücadele ve Cumhuriyeti kurma süreçlerini anlatan iki kitap haline getirilmiştir.

 

Eserin en önemli özelliği Millli Mücadele Dönemi tarihini gerçek kişiler ve olaylar üzerinden roman haline getirilerek anlatmış olmasıdır.  Dolayısı ile eser roman halinde yazılmış Millî Mücadele konulu tarihi belgesel roman çalışması halindedir.  Kitap bir anlamda tarih kitabıdır

 

Eserin I. Cildi Talat ve Enver Paşa kabinesinin dağıtılmasından Atatürk’ün ordu müfettişliği görevine getirilerek Samsun’a gönderilmesine karar verildiği süreci anlatmaktadır.  

 

Hasan İzzettin Dinamo genellikle kendi hayatını romanlaştıran romanlar yazmış pek çok romanında kendi özgeçmişini farklı isimler altında anlatmıştır. Yazar bu romanın Milli Mücadele dönemini anlatırken de bir anlamda yaşadığı dönemin ve ülkenin tasrihini roman haline getirmiş olur.

 

Romanlarını ancak altmış yaşından sonra yayınlama fırsatı bulan yazar 1989 yılına kadar birisi 8 diğeri 7 cilt olmak üzere toplam 9 roman yayımlamıştır.  Ateş Yılları (1968), Savaş ve Açlar (1968), Öksüz Musa (1973), Musa’nın Mapushanesi (1974), Musa’nın Gecekondusu (1976) adlı romanları yazarın kendi özgeçmişini dile getiren, ailesinin ve kendisinin son derece hazin dramlarını anlatan romanlarıdır.

 

Kutsal İsyan (1966-1967), Kutsal Barış (1977), Türk Kelebeği (1981), Sübyan Koğuşu (1989) adlı romanlarında ise Milli Mücadele dönemleri Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda meydana gelmiş olan olayları anlattığı veya roman haline getirdiği romanlarıdır.  

 

Romanın özeti 1918 yılından başlayarak Cumhuriyetin kuruluşu ve ilk yıllarına kadar TC tarihidir. Eserde yer alan her şey tarihte de yer alan olaylar olduğu için romanın özetini çıkarmak faydasız olacaktır.

Sadrazamın İstanbul’dan gönderdiği telgrafta: ‘İstanbul’da bulunmanız uygun olur.’ demesi ne demekti? Demek ki İstanbul bir ana-baba günü yaşıyordu. Kıyıda köşede kalmış aklı başında kişilerin payitahtta bulunması gereken günler gelip çatmıştı. Talat Paşa’nın harp kabinesi, düşeli beri en önemli ikinci olay, İzzet Paşa kabinesinin düşüşüydü. Bundan sonra, iktidar, karanlıkta nöbet bekleyen karanlık zümrelerin, hırsların, belki de gerçek yurt düşmanlarının eline geçecekti, izzet Paşa, son namuslu sadrazam sayılabilirdi. Rauf Bey, Fethi Bey gibi kaliteli hürriyetçi ve yurtsever arkadaşlarıyla birlikte büyük bir iyi niyetle de kabinesini güçlendirmişti. (1. Kitap Arka Kapak Yazısı)

Bu iyi insanlar, Mustafa Kemal’e yol parasını nereden bulacaklarını bir türlü kestiremiyor, arpacı kumrusu gibi düşünüp duruyorlardı. En sonra uslarına geldi: Çoluk çocuklarının süs eşyalarını satarak paraya çevirmek. Kadınlar, süslerinin arkasından istediklerince ağlayabilirlerdi. Başka hiçbir çare yoktu. İyice hesaplayınca bütün bu süs eşyasını eritmiş olduğunu anladılar ve umutsuzluğa düştüler. (3. Kitap Arka Kapak Yazısı)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Ordularına Afyonkarahisar, Dumlupınar büyük meydan savaşında zalim ve mağrur bir ordunun ası unsurlarını inanılmayacak kadar az bir zamanda yok ederek büyük ve soylu ulusumuzun fedakârlıklarına değer olduğunuzu ispat ediyorsunuz. Sahibiniz olan büyük Türk ulusu, geleneğine güvenmekle haklıdır. Savaş meydanındaki beceriklilik ve fedakarlığınızı yakından gözlüyor ve izliyorum....  "Cilt 5" Milli Kurtuluş Savaşının Gerçek Hikayesi Kitabı Tanıtım Yazıs