Nikisa veya Nigisa Kimdir Müzisyenlerin Piri

Nigisâ :

Hüsrev-i Perviz'in Efsanevi musikişinas başının adıdır.

 Barbed - Nikisa –  ( Şirazlı olarak  tanıtılmış Meşhur İran hükümdarı Husrev-i Perviz  zamanında yaşamış olan( bkz Husrev-i Perviz ve Kendi Gelen Hazine) ve Hüsrev-i perviz’in çengibaşı ( koro başı ) olarak tanıtılan efsanevi bir müzisyendir.  ( Hüsrev için bkz. Genc-i Bâd- Âver Husrev-i Perviz ve ve İstanbul

Barbed - Nikisa –  otuz tane  bestenin bestekârı olarak   kabul edilmişler,  Husrev-i Perviz için otuz beste yapan bu efsanevi müzisyenler musikicilerin piri olarak kabul edilmiştir.[1] ( bkz Genc-i Bâd- Âver Husrev-i Perviz ve ve İstanbul ) Husrev,  divan edebiyatında ve İran destanlarında; Barbed - Nikisa  adlı bestekârları, Şebdiz adındaki atı ve sekiz adet ünlü hazinesi ile anılır.   Divan şairleri Hüsrev’i atı, tahta çıkma şansını elde etmesi, atı Şebdiz, ünlü müzisyeni  Barbed - Nikisa  , ele geçirdiği Genc-i Bâd – âver adındaki hazinesi,  sekiz hazine sahibi oluşu, güzel talihi ve ülkesini adaletle yönetmesi vb ile tanımaktadır.  Hüsrev, divan şairleri tarafından Osmanlı sultanları ile kıyas edilen, fakat kıyaslatılan yönleri ile Padişahlardan aşağıda bırakılan İrani hükümdarlardandır.( bkz bkz Genc-i Bâd- Âver Husrev-i Perviz ve ve İstanbul )

Barbed’in yaptığı besteleri Hüsrev adına yapmış olduğundan da bu besteler Hüsrevani denmiştir. [2] Barbed bestekâr, Nikisa  ise Barbed’in müzisyenlerinin cengi başı – korobaşı- olarak bilinir. Barbed sazendedir ve Nikisa’nın emrinde olarak kabul edilir. Kimi kaynaklar Barbed ve Nikisa’yı yedili notaların mucidi olarak da kabul ederler. [3]

Bu iki müzisyen divan edebiyatında musikişinasların pirleri olarak anılır. Adları, beste, müzik şarkı ile birlikte tenasüplü ve telmihli kullanılır.

Bir savk- tarap ki kim dinlese anı
Ud'ın bırakır Barbed-i ceng-i Nikisa     Ahmet Paşa

KAYNAKÇA

• [1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/barbed-ile-nikisa-acem-muziginin-pirleri/85099

• [2]  A. Talat Onay, Eski Edebiyatta Mazmunlar, MEB Yayınları,  İst. 1996, shf 131

• [3] https://en.wikipedia.org/wiki/Barbad