23.12.2021
Ruh-ı Külli Nedi
Osmanlıca yazılışı Külli : كلي
Osmanlıca Yazılışı: Rûh : : روح
Küllî sözcüğü Arapça kökenlidir ve “ bütün, hepsi, tamamı” manasına gelen Arapça küll kelimesinden nisbet ekiyle türetilmiştir. Mantık biliminde cüz’înin karşıtı olarak kullanılır.
Küllî sözcüğünün sözlüklerdeki manaları çok geniştir. Külle mensub olan, parçaları olan bir bütün, cüz'iyat ve fertlerden meydana gelmiş olan. Umumi, çok, ziyade, fazla. Bütün fertleri içine alan, kapsamlı. Genel, bütün, çok, tümel. Bütün fertleri ihtiva eden genel kavram, genel, kapsamlı. Umûmî gibi birçok anlama gelir.
Külli ve Cüzi Nedir
Külli sözcüğünün zıddı cü’zidir. Çüzi ise bir bütünün parçaları, küllî’nin dışarıdaki bağımsız varlığı olan parçalar anlamına gelir. Örneğin İnsan külli bir varlıktır ve birçok cüz’i varlık ile bütünleşmiştir. İnsanın burnu, gözü, parmakları gibi parçaları külli olan insandan bağımsız olamayan parçalarıdır. Örneğin Dünya dendiğinde külli bir kavramdan söz ederiz. Çünkü dünya içinde dünyaya bağımlı pek çok cüzi parça vardır. Dünya külli iken, denizler akaralar, kutuplar, karaların içindeki ülkeler, dağlar, ovalar vb cüzi parçalar olmaktadır. Kısaca küllî, ‘bütüne ait, külle mensup’; cüzî ise ‘parçaya ait, parçaya mensup manalarına gelir.
Ruh-ı Külli
Ruh-ı külli bütün ruhların çıktığı, yer, bütün ruhların ana kaynağı, menba-ı mehazı manasındadır. Buna göre, ruh-ı külli; ruh-ı insani, ruh-u nebati, ruh-u cemadi bütün ruhların menbaı, kaynağı, çıkış yeri yani tüm ruhların küllidir.
Rûh, kelimesi Arapça “gitmek, geçmek; (hava) rüzgârlı olmak; (bir şey) geniş ve ferahlık verici olmak” nefes, soluk, rüzgâr, esinti, güzel koku[ anlamlarındaki “revh “ kökünden gelen bir sözcüktür. Arapçadaki rih, ravh ve ruh kelimeleri rüzgâr, hava, nefes, koku gibi anlamalara gelirken kavram olarak” canlılarda hayatı sağlayan unsur” manasını taşır. ( bkzRuh Nedir Ruhun Varlığı Hülul Tenasüh Devr ve Ruh Göçü )
Tasavvufçular ruhu dört çeşit olarak düşünmüşlerdir. Bu ruh türleri insanlarda, hayvanlarda, bitkilerde ve cansızlarda bulunur. İnsanlarda olan ruh ölümsüzdür. Bu ruh, yaratanın ruhundan insana üflenmiştir. Yaratanın ruhundan insana üflendiği için ölümsüzdür. Bir bedene girse bile o bedenin ölümünden sonra bedeni terk ederek ruhlar âlemine gider. (Ruh Nedir Ruhun Varlığı Hülul Tenasüh Devr ve Ruh Göçü)
Oysaki insan dışı, hayvan, bitki ve cansız varlıklarda da ruh vardır. Ancak bu ruh türleri ölümlüdür. Örneğin hayvanlardaki ruh hayvanlar birlikte ölür. ( bkzFelsefe ve Dinlere Göre Ruh Beden ve Ruhlar Alemi )
Ruh-ı cemadi veya ruh-ı hayvan ile ruh’-ı nebati insan dışı canlı ve cansızlarda olan ruhtur. İnsanların dışındaki ruhlar üç türlüdür. Cansızlarda olan ruh, ruh-ı cemadidir, bitkilerde olan ruha, ruh-u nebati denir, hayvanlarda olan ruha ise ruh-ı hayvani denir.
Bîve-i bağa sudûr itse zinhâri
Nâ- ebed kalır idi nefs-i nebâti ergen Nedim
O yasak bahçe dul karısına bile kalsa o bahçenin bitkileri- nebatı- ebede kadar ergen kalır. ( Üremez, çocuk doğurmaz. )
Ruh-u hayvani ile ruh-u nebâti mezcin
Eyle’di la’l-i leb- ü sebz –i hat – yar izhâr Ziver Paşa
Ruh-ı İnsani Nedir ve Eşref-i Mahlukat
Ruh-ı Nebati Nebat ve Nebati Nedir
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın