08.01.2023
Osmanlıca yazılışı : Şâh-beyt : شاه بيت
Şah beyit beyitlerin şahı tabiri genel ve temel olarak bir kasidenin ve en güzel beytine verilen ad olmaktadır. Bu yüzden kasidelerin en güzel beyitlerine beytü'l-kasîd de denilir. Beytü'l-kasîd , bir kasidenin seçilmiş en güzel beytidir.
Ancak Şah Beyit tabiri gazel hatta diğer nazım şekilleri için de kullanılır. Bir gazelin en güzel beytine de şah beyit veya beyt’ül gazel denilebilir.
Teorik olarak bir kaside veya gazelde şah beytin bir tane olduğu kabul edilir. Ancak şah beyit seçiminin kişilerin beğenisi ve idrakine göre değişebileceğini de unutmamak gerekir. Yani bir kaside veya gazelin hangi beytinin şah beyit olduğu tartışma, seçim ve beğeni konusu olabilir. Bir kasidenin veya gazelin farklı beyitleri farklı kişiler tarafından şah beyit olarak seçilebilir.
Beyt’ül Kasid ve Beyt’ül Gazel Örnekleri
Ne efsunkâr imişsin ah ey didâr-ı hürriyyet
Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretten Namık Kemal, Hürriyet kasidesinden
Niçin sık sık bakarsın öyle mirat-ı mücellayaMeğer sen dahi kendi hüsnüne hayran mısın kafir Nedim Beyt’ül Gazel
Bezm-i aşk içre Fuzûlî nice âh eylemeyenNe temettu bulunur bende sadâdan gayrı FUZULİ Beyt’ül Gazel
Teşne-gânın çâk çâk olmuş leb-i hâhiş-keriÇeşme-sâr-ı merhametde bir içim su kalmamış Nabi Beyt’ül Gazel
Beni şad eylemedin sen dahi naşad olasınŞu’le-i ah-i garihan gibi berbat olasın Nabi Beyt’ül Gazel
Taşlar yedirir nân yerine bir zaman felekNân verdi şimdi âh ki dendâne kalmadı Ziya Paşa - Beyt’ül Gazel
Dilde gam var şimdilik sen gelme lutf et ey sürür,
Olamaz bir hanede mihman mihman üstüne… Râsih- Beyt’ül Gazel
Sen bir şeh-i zî-şâıısm şâheıışeh-i devrânsın
Yani ki sen hâkansın devrinde ben Hâkâni'yem Nef'î, İV. Murad için Beyt’ül Kasid
Şîrler pençe-i kahrımda olurken lerzânBeni bir gözleri ahuya zebûn etti felek
Yavuz Sultan Selim Beyt’ül Gazel
Gam-ı ağyâr u derd-i yâr ile matemdeyim her günNice bayram olur mâbeynimizde merhabâ olmaz Yahyâ Bey
Çeşm-i insâf kadar kâmile mîzân olmazKişi noksânını bilmek kadar irfân olmaz Bursalı Tâlib
BEYIT NEDIR MERHUN TAC MÜTALI MUSARRA MATLA MAKTA BEYITLERI
BEYIT NEDIR VE BEYIT TÜRLERI ( AZADE- MÜFRED - ŞAH-MATLA- MAKTA- METALI BERCESTE)
0
0
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın