Seb'a-i Seyyare Nedir Yedi Gezegen

Seb'a-i Seyyare 

Osmanlıca yazılışı: seb’a-i seyyare:     سياره  سبعه

Osmanlıca yazılışı: seb’a :  سبعه

 Osmanlıca yazılışı:  seyyâre / سياره

Sözlük anlamları: seb’â: Arapça yedi, yedi rakamı anlamındadır.  Seyyâre ise Arapçada gezegen, Güneş etrafında dolaşan gezegen manasına gelir. Şu halde seb’a-i seyyare:  سياره  سبعه yedi gezegen, yedi seyyar yıldız anlamlarına gelir.  Sebâ-ı seyyarenin Farsçada anlamca karışlığı yani eş anlamlısı ise heft peykerdir. ( bkz  Heft Peyker Nedir Mesnevileri Yedi Güzel ve Behram-ı Gur)

Dünya kâinatın merkeziydi ve felekler iç içe geçmiş soğan zarları gibi dünyayı çevreliyordu. Dünya göğünden başlayarak yedi gezegen yedi feleğin gezegeniydi. Bu gezegenler sabit olmayan gezegenlerdi. Seba-i Seyyare denilen seyyar gezegenler ise sırasıyla Kamer (Ay), Utarit (Merkür), Merih (Mars), Şems (Güneş), Zühre (Venüs), Müşteri (Jüpiter), Zühal (Satürn) di.  Sekizinci katta sabit yıldızlar ve burçlar bulunur ve bunun üzerinde de Atlas feleği bulunurdu. Sekizinci Felekte birer burç halinde sabit yıldızlar toplanmıştı ve adına “kürsî” deniyordu. [1] Sekizinci felekte bulunan bu burçlar on iki taneydi. Bu feleklerin en üst katmanında Atlas’a- arş- felek-i a’zam, felekü’l-eflâk da denirdi.

Yeryüzünün bulunduğu katman Felek’i evvel iken, Ay’ın bulunduğu katman,  birinci felek, , ikinci katta Merkür, üçüncü katta Venüs, dördüncü katta Güneş, beşinci katta Mars, altıncı katta Jüpiter ve yedinci katta da Satürn  feleği vardı.  ( BKZ  Güneş Kürsisi Burcu ve Diğer Felekler)

Eskiden yıldızların dünyaya ve dünyadakiler üzerine tesir ettiğine inanılırdı. ( BKZ , Nücûm ve İlm-i Ahkâm Nedir )Bu yedi seyyaredeki gezegenlerin bir araya gelmeleri uzaklaşmaları esnalarında seyyarelerin uğurlu, uğursuz, yarı uğurlu veya uğursuz mizaçlı olmalarına göre uğurlu uğursuz olaylar meydana geliyordu. Bu seyyarelerin etkili olduğu günlerde ve aylarda doğanlar da o seyyarelerin mizaçlarına sahip oluyorlardı.[2]

Çerh-i feleğin sa'dîne vü nahsine lânet

Kevkeblerinin sâbit- i seyyâruna hem yuf  Rûhî

Hulledallâh ki ol husrev-i seyyâre-‘abîd

Bir seher tâc-ı zer-endûdı geyüp şevketle

Taht-ı zerrîne cülûs etdi misâl-i hurşîd

Burc-ı hurşîd-i cihân-tâb idi gûyâ ol taht  BEYÂNÎ -

Geh burc-ı ‘akrebi gehi mîzânı seyr ider

Hercâyidür diseñ n’ola ol meh-likâmuza         Ravzi Hayatı ve Edebi Yönü ( Edincik- 16. Yy )

KAYNAKÇA 

[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/felek-eflak-carh-tasavvuru-siirimizde-felekler/100579

[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/felegin-cemberinden-gecmek/85391