Simât Somat Ziyafet Hân-ı Yağma

Simât 

Osmanlıca yazılışı: Simât : سماط

Kökeni ve Sözlük Anlamı

Simât : سماط  Arapça kökenlidir ve çoğul şekli ise mükellef sofralar, ziyafetler anlamlarına gelen sümuttur.

Simât kelimesinin sözlüklerdeki anlamları: Yemek.  Mükellef sofra Damga, iz.  Nişan, alâmet. Şekillerindedir.

Tasavvufta ve Şiirlerde Simât

Simât kelimesinin dilimizdeki anlamca karşılığı kadınların hazırladıkları bol çeşitli ve gösterişli mükellef ziyafet anlamındadır.  ( bkz Hân-ı Yağma ) Fakat bu sözcük halk diline “somat” şeklinde girmiştir. Somat veya simât birazcık da anlam kaymasına uğrayarak veya teşbih edilerek tarikatlarda dervişlerin yediği basit yemeklere ve çorbalara da denmiştir.

Ziyafet vermek divan şiirinde sık sık karşımıza çıkar. Divan edebiyatında ziyafet ve simât,  hân-ı yağma olarak da karşımıza çıkmaktadır. Rüstem-i Zal’ın verdiği hân-ı yağma ve İsfendiyar’ın verdiği ziyafetler divan edebiyatında karşımıza çıkan meşhur ziyafetlerdir. ( bkzHeft Hân Yedi Geçit Rüstem ile İsfendiyâr Ziyafeti  )

Dervişlik anlayışına göre basit bir çorba onlar için şükür nedeni veya ziyafet sofrası mertebesinde görülür. Tekkenin fukarası için simât veya somat bir ziyafet sayılır.  

Bu tekyenin fukarası simât bilmezler   Naili

Mün’im-i aşkın ziyâfet eyler ise âşıka

Zehr-i gamla perveriş bulmuş çeker nâzik simât  Kastamonulu Saidi

Ya çemende bir simât- ayş düzdü rüzgâr

Ârifane kıldılar varın çiçekler der – miyân  Hayreti