Halili 1407 - 1485 Azerbaycan

Halili ( 1407 - 1485 ) 15.yüzyıl Azerbaycan şiirinin tanınmış temsilcilerinden biri de Halilî'dir. Halili, aslen Diyarbakırlıdır. Hayatıyla ilgili bazı olaylara bakılarak 810 (1407) yılı civarında doğduğu tahmin edilmektedir. [1]Halili’nin Azerbaycan sahası şairlerinden biri olarak görülmesinin nedeni ise Azerbaycan’da tahsil görmesi eserlerinde de Azerbaycan Türkçesinin özelliklerini yansıtmış olmasıdır. Fürkatnâme’sinde, “tahsilini Acem diyarında tamamladıktan sonra tasavvuf yolunu seçerek bilgisini arttırmak için bir arkadaşının ısrarı üzerine Diyârırûm’a geldiğini ”yazmıştır. Şu halde Halili, Azerbaycan’da tahsil görmüş ve şair olarak yetişmiştir. Azerbaycan Sahasında Fuzuli’nin hazırlayıcısı olarak önem kazanan Halili, Fuzuli’den sonra Azerbaycan klasik şiirinin en önemli şairlerinden biridir. Kaynaklara göre Halili, Fatih Sultan Mehmed döneminde Diyarbekir’den veya “diyâr-ı şark”tan gelmiş, Bir müddet de İstanbul’da kalmış, İznik’te ikamet etmiştir. (Sehî, s. 64; Âşık Çelebi, vr. 269b; Latîfî, s. 147). 870’te (1465)[2] Halili'nin İstanbul'a göçmesi bir kırgınlık neticesinde olmuş Azerbaycan'daki yöneticiler ile arası açılmış, aracıların olumsuz haber getirmeleri üzerine orada