Ayrık Cinas Cinas-ı Mefruk Nedir Örnekleri
Ayrık cinas: Cinası Mefruk Nedir ve Örnekleri
Cinaslı sözcüklerden biri, iki ayrı sözcük olarak kullanılıyorsa böyle cinaslara ayrık cinas (tam olmayan cinas) denir.
Cinas sesteş sözcüklerden oluşur. Cinası oluşturan sözcüklerden birisi tek bir sözcükten, diğeri söz öbeği biçiminde ise bu tip cinaslar ayrıksı cinas yani cinas-ı mefruktur.
Yani bir beyitte veya dörtlükte cinası oluşturan sözcüklerden birisi tek bir kelime diğeri ise iki kelimeden meydana gelmişse cinaslardan biri iki ayrı kelime ile yapılıyorsa buna ayrık cinas denir.
Mefruk sözcüğünün Türkçedeki anlamı bölünmüş, ayrılmış, tefrik edilmiş şekillerindedir. Şu halde mefruk cinas birisi tam diğeri iki sözcükten bölünerek iki sözcükten oluşrak yapılan cinas olur.
Gayet çoktur değil, benim yaram az
Bana yardan gayri cerrah yaramaz”
“yaram az” ve “yaramaz” . Birincisi iki ayrı sözcükten, ikincisi ise bir sözcükten oluşmuştur. Sözcükler ayrı yazılsa da benzerlik söz konusudur.
Ey kimsesizler el veriniz kimsesizlere
Onlardır ancak el verecek kimse sizlere
Bu beyitte cinası oluşturan sözcüklerden ilki kimse sözcüğü +siz ekinden oluşur ve bir kelimedir. Cinası oluşturan diğer sözcükler ise iki ayrı kelimeden cinası meydana getirir. Kimse ve siz sözcükleri iki farklı kelimedir.
Kısmetindir gezdiren yer yer seni
Arşa çıksa akıbet yer yer seni
Her nefeste eyledik yüz bin günah
Bir günaha etmedik hiç bir gün ah.
Haylıca vakit oldu ben bu derde yanalı
Binme nâmert atına ya mıhı düşer ya nalı (Anonim)
Her nefeste işledim ben bir günâh
Bir günâh için demedim bir gün âh (Süleyman Çelebi)
Bahçe sana bağ bana
Sen git dedim bağbana
Bağbana mesken olmaz
Zülfün teli bağ bana
Âh kim ömrüm cihan mülkünde cânansız geçer
Ben cihan mülkün niderem çünkü cân ansız geçer Ahmet Paşa
Cânansız: Sevgilisiz
Cân ansız: Can onsuz
Sal suya hırs ve kin sandalını
Yeşert kırmaz insan dalını
İLGİLİ LİNKLERİMİZ
Cinas Sanatı Cinas Türleri Örnekleri
Cinaslı Kafiye Nedir Cinaslı Kafiye Mani Bayatı Mahnı Örnekleri
Tam Basit Mürekkep Cinas Nedir Ve Örnekleri
Ayrık Cinas: Cinası Mefruk Nedir ve Örnekleri
