Bedahet Bedahaten ve İrticalen Nedir

14.03.2020
 
Bedahet Bedahaten ve İrticalen Nedir.
 
Osmanlıca yazılışı:  بداهت  bedahet
 
Bedahet Arapça kökenlidir. Bedaha ve bedahet kelimeleri aynı kökten gelirler.
 

Bedahet kelimesinin sözlüklerdeki anlamları besbelli, apaçık olma, aşikar, hatta irtical manasına gelmektedir.

Edebiyatta ise bedahet hazırlıksız olarak bir konu hakkında konuşabilme yeteneğine denir.  Birdenbire veya hazırlıksız şekilde söz söyleyebilme, hazırcevaplık anlamlarında kullanılmaktadır.

Bedahaten kelimesi de aynı  şekilde, birdenbire, aniden, ansızın. Düşünmeksizin. Açık ve zâhir olarak anlamlarına gelmektedir.

Bedahet, bedahaten  sözcükleri  genel olarak edebiyatta hazırlıksız olarak söz söyleme, hazırlık yapmadan konuşabilme, uzun uzadıya düşünmeden şiir söyleyebilme manalarında kullanılır.   Aşık edebiyatında ise bu sözcüklerin terimsel karşılığı doğaçlama veya irticalen sözcükleridir.  Doğaçlama ve irticalen sözcükleri i, bedahet ve bedaheten sözcüklerinin eş anlamlıları olarak kullanılan sözcüklerdir.

İrticalen  şiir söyleme geleneği  Âşık şiirimizde oldukça yaygındır. Âşık edebiyatında hoşlama, meydanlaşma, karşılaşma, atışma, deyişme gibi   türleri âşıkların irticalen  çalıp söyledikleri   âşık şiiri türlerinin başında gelmektedir.

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar