Belgesel Roman Nedir Özellikleri Örnekleri

BELGESEL ROMAN

Belgesel, belgeye dayalı, kanıt olarak sunulan anlamlarında bir sözcüktür.

Belgesel sözcüğü edebiyatta ve sanatta belgesel film, belgesel roman tabirleri ile karşımıza çıkar. Belgesel roman ve filmler gerçekte yaşanmış,  kişilerin; olmuş  olay ve konuların belli bir araştırma inceleme sonucu roman haline getirilmesidir.  Bu romanlar dokümanlar, belgeler, ciddi araştırma kitapları  gözden geçirerek hazırlanmış romanlardır. Bu romanlar bu nedenle  gerçeğe uygun olaylara, tarihi gerçeklere, mekânlara, kişilere aykırı olmayacak şekilde yazılmışlardır. 

Belgesel romanlar da bir kurmacadır. Fakat belgesel romanlardaki kurmacalar, araştırma inceleme sonucu elde edilmiş bilgilerin gerçeğe uygun ve belli bir çerçeveye oturtularak planlandığı romanlar olmaktadır.  Belgesel romanlar konularını toplumsal olaylardan, tarihten, tanınmış bir şahsiyetin hayat öyküsünden, önemli bir olaydan vb alabilir. Belgesel romanlarda gerçeğe uygun olmak temel kaygı ve amaç olduğundan diğer kurmacalardan ayrılır. Belgesel roman tarihi belgelere, sağlam kaynak bilgilere, gerçek olaylara, araştırma ve incelemeye dayalı oluşturulan bir roman türü olmaktadır. Bu nedenle belgesel niteliğe sahip olabilen biyografik, otobiyografik ve tarihi romanlar da belgesel roman kapsamı içinde sayılabilecek romanlar olmaktadır.

Bu tür romanlarda yazar, kendi yorumlarını, kendi hayal gücünü de kullanabilir. Ancak ilave ettiği hayali unsurlar gerçeklik çizgisi ve endişesi içinde yapılan, gerçeğe gölge düşüremeyecek şeyler olmak zorundadır. Bu tip yorumlar ve hayali ilaveler aşırıya kaçtığında veya amacından saptığında o eseri belgesel olmaktan çıkarmış olur.

Sanatçının masum hayalleri ve yorumları şüphesiz ki belgesel romana yapılan önemli bir estetik katkı olabilecektir. Üstelik belgesel roman veya filmi kuru bir inceleme olmaktan çıkaran faktörler de yazarın esere kattığı bu yorumlar, hayaller ve estetik kaygılar olmaktadır.

Belgesel romanlar odaklanılmış konu hakkında geniş bir araştırma inceleme sonucu ortaya çıkar. Bu veriler estetik kaygılar, sanatsal bir maksat çerçevesinde düşünme ve tasarlama eylemleri ile bir yapıt haline gelir.  

Dünya edebiyatında: Kırmızı Pazartesi Hakkında Özet İnceleme Gabriel Garcia Marque  , Yüzbaşının Kızı Hakkında Özeti ve A. Puskin, Aleksandr Popovski,  Bilime Adanmış Bir Yaşam Pavlov, Konstantin Ilyiç Kuni, Dünyanın Çevresinde Bir Gezgin Macellan, Alex Haley, Malcolm X

Türk edebiyatında: Turgut Özakman  Şu Çılgın Türkler ,  Bir Bilim Adamının Romanı  ,  Hasan İzzettin Dinamo:  Kutsal İsyan , Savaş ve Açlar ,  Halide Edip Mor Salkımlı Ev Özeti , Samim Kocagöz :  Kalpaklılar ,Doludizgin Belgesel roman türüne örnek verilebilecek eserlerdir.