Büyük Umutlar
ROMANIN BASIM YAZIM ÖYKÜSÜ
Orijinal İsm A Tale of Two Cities olan eserde Charles Dickens, Fransız İhtilali'nin diğer yüzünü burjuva ve aristokrasi arasındaki kanlı çatışmaları ele almış, Oliver Twist (1839) [1] David Copperfield
1849 [2], gibi romanlarında ise kendisinin yoksulluklarla dolu zorlu çocukluk evresini ve yaşam mücadelesini neredeyse otobiyografik romanlar olacak şekilde aktarmıştı.
Büyük Umutlar özgün adı ile Great Expectations adlı romanında ise C. Dıckens 19. yüzyılda İngiltere'deki maden çıkarıla köylerdeki işçilerin zorlu yaşam mücadelelerini madenci Joe Gargery'nin hayatı üzerinden dile getirmiş oldu. Köylü ile kentli arasındaki ekonomik düzey ve yaşam koşulları arasındaki uçurumu dile getiren yazar, bu romanı ile o devrin İngiltere’sindeki toplum yapısını da başarı ile aktarmış oluyordu. Dıckens bu romanı ile Jack London ve Richard Llewellyngibi yazarları da etkilemiş, Dünya edebiyatında köy ile kentli arasındaki uçurumları anlatmaktan hoşlanan romanların ve romancıların da öncüsü olmuş oldu. Nitekim , Richard Llewellyn de tıpkı Dıckens gibi Vadim O Kadar Yeşildi Ki romanında Galler bölgesindeki köylülerin dramlarını yazmıştı. [3]1939
Dickens, bu romanı yazdığı yıllarda karısından ayrılmış 1858 sık sık seyahate çıkıp konferanslar vermeye başlamış ama artık çok yaşlanmış ve yorulmuştu. Bu romanını Gadshill’deki evinde istirahate çekilmek zorunda kalacağı yıllar içinde yazmıştı.
Dıckens XIX. yüzyıl İngiltere’sindeki taşra ve büyük kentlerdeki uçurumları anlatan bu Victoria dönemi romanını realist bir anlayışla ve olgunluk döneminde yazıp yayımlamıştır.
Büyük Umutlar adlı romanı C. Dıckens’in 1861 yılında yayınlandı. Bu roman diğer romanları gibi Dıckens’in kendi öz yaşamından izler taşımıyor olsa da yazarın çocukluk yıllarında çok iyi tanışmış olduğu yoksulluk ve yoksul insanların dramlarına tanıklık ediyordu.
Romanda, ergenlik dönemine yeni bir adım atan Finn’in ulaşılmaz bir kadına olan büyük aşkı konu ediliyor. Dickens’ın romanları içinde konu ve işleyiş açısından bambaşka ve üstün özelliklere sahip bir roman. Kısa adı Pip olan Phillip, küçük bir çocukken anne ve babasının mezarı başında kaçak bir mahkûmla karşılaşır. Ablasının mutfağından yiyecek çalarak bu mahkûma yardım eder. Kaçak mahkûm Pip’in ona yaptığı yardımı unutmaz.
ROMANIN FİLMİ
Roman BBC tarafından sinema ve dizi film olarak da uyarlanmış, yönetmenliğini Mike Newell’in yaptığı bu filmde Havisham'ı , Helena Bonham Carter; Magwitch karakterini Ray Winstone, Pip rolünü Jeremy Irvine, Estela rolünü ise Ralph Fiennes üstlenmişlerdir. Vizyon tarihi 26 Nisan 2013 (2s 8dk)[4]
KONUSU
Gönlü yücelerde gezen aşkların da peşinde koşan yoksul Pip’in gözünü yükseleme hırsı bürümüştür. Köyünden çıkacak zengin olacak hızla sanayileşen toplum içindeki sevgisizlik, ikiyüzlülük ve para hırsına rağmen, Londra'da bir beyefendi olacaktır.
Nitekim bu büyük umutları ve gayretleri onu Londra’da bir Beyefendi konumuna kadar da getirmiştir. Fakat onun "büyük umutlar" ı yine de boşa çıkmıştır.
ÖZETİ
Philip adında yetim bir genç köyde ablasının yanında yaşamaktadır. Onun en önemli arkadaşı ablasının eşi olan eniştesi demirci Joe Gargery'dir. Annesi ve babası ölmüş ve onu ablası ile kasabanın demircisi olan iyi kalpli eniştesi büyütmüştür.
Pip bir gece anne ve babasının mezarını ziyarete gider. Ormanda dolaşırken karşısına iri yarı, heybetli, çirkin bir adam çıkar. Pip’e günlerdir aç kaldığını kendisine yiyecek getirmezse onu öldüreceğini söyler. Bu adamın hapishaneden kaçtığı ayaklarını bağlayan zincirlerinden de bellidir. Nitekim bu zincirleri kesmek için Pip’ten bir de eğe getirmesini istemiştir.
Pip, ablasının mutfağından bir tabak etli hamur ile alet kutusundan bir de eğe alarak gelir. Fakat geri döndüğünde o adamın başka biriyle kavga ettiğini görür. Diğer adam kavgadan sonra kaybolur.
Bu mahkûmun adı Abel Magwitch’tir ve tekrar yakalanıp hapse giderken, kendisine yardım ettiği için Pip’e büyük bir iyilik yapacağını söyler ama Pip, bu hadiseyi çabucak unutmuştur.
Bu olayın üstünden çok zaman geçmeden sonra Bayan Havisham, Pip'in ablasından Pip'i evine göndermesini ister.
Bu bayan evlatlığı Estella ile yaşayan, nikâh esnasında kocası olacak adam tarafından reddedilmiş yalnız yaşayan bir kadındır. Bayan Havisham, düğün gecesinin sabahında yenecek kahvaltısını dahi pasta ile birlikte yıllarca masasında bekleten garip bir kadındır.
Bayan Havisham’ı ziyarete giden Pip, bu kadının garip davranışlarına bir anlam vermemiştir. Bayan Havisham Pip’ten, sık sık evlerine gelmesini ve üvey kızı Estella ile vakit geçirmesini istemiştir.
Bu isteğe uyan Pip sık sık bu eve gelmeye başlar. Fakat soğuk ve kibirli tavırları Pip'i rahatsız etmektedir. Estella, Pip’in canını sıkmakta aksine Bayan Havisham da, kızın Pip’i kızdırmasına göz yummakta hatta teşvik de etmektedir. Pip, Estella’nın tesiri altında kalmıştır çünkü Estella onun şimdiye kadar gördüğü en güzel kız olmaktadır. Buna yüzden Pip, Bayan Havisham’ın evlatlığı Estella’ya âşık olur.
Pip çok hırslı ve çalışkan bir insandır. Çalışkanlığı ve hırsı sayesinde yoksulluktan kurtulup Londra’da bir beyefendi olmak düşüncesindedir. Tüm umudu bu yoksul madencilerin yaşadığı köyden kurtulup zengin bir insan olmaktır. Bunun içinde hayaller kurmakta ve çok çalışmaktadır. Fakat sadece çalışmak ve hırslanmakla böylesi bir hayatı elde edemeyeceğini bilse bile, içinden bir ses ona böylesi bir hayata kavuşacağını sürekli söylemektedir.
Bir gün Bay Jaggers adında kendini beğenmiş bir avukat Pip’in yanına gelir. Pip'e esrarengiz biri büyük bir miras bırakmıştır. Avukat ona Londra’ya gelmesini ve bir centilmen olmasını tavsiye eder. Pip’e bırakılan miras oldukça da yüklüdür.
Pip ilk anda bu mirasın Bayan Havisham tarafından verildiğini ve Estella için arzu edilen bir koca olarak yetişmesini istediğini zanneder. Pip, Bayan Havisham’ın uzaktan bir akrabası olan Pocket adındaki zarif bir genç ile Londra’ya gelir. Bir odaya yerleşerek Herber Pocket ile aynı odada yaşamaya başlamıştır. Pip bir gün Avukat Jaggers’ten hamisinin kim olduğunu öğrenmeye çalışır. Avukat bu soruya cevap vermeyerek, zamanı gelince öğreneceğini söyler.
Pip, Londra da yaşayan bir centilmen olmuş ve kısa zamanda buradaki hayata kendisini kaptırmıştır..Bentley Drumle adında kibirli bir avukatla tanışımış ve Londra’nın sosyetik hayatına da girmiştir. Onun yetişmesini sağlayan en yakın dostu ve sadık arkadaşı Joe Gargery’ in kendisini ara sıra ziyaret etmesinden rahatsızlık duymakta Demirci Joe’yi çok basit ve sıradan biri olarak görmektedir. Bir gün onu ziyarete gelen iyi yürekli eniştesi demirci Joe’nin de kalbini kötü kırmıştır. Joe darılıp gittikten sonra büyük bir pişmanlık duyar. Çünkü Joe, yetim ve fakir kaldığı fakir hayatında onun en büyük destekçisidir
Pip, bir gün Joe ile Bayan Havisham’ın evine gider ve Bayan Havisham, Pip’e, Estella’ya âşık olmasını ve onunla evlenmesini ister. Pip’te zaten bunu arzu etmektedir. Estella’da Londra’ya gelmiş, çok geçmeden Pip2in olduğu sosyeteye katılmıştır. Pip zaman zaman Estella ile karşılaşmakta, Estella’ya kur yapan kişileri görmekte fakat Estela ona uzak durmaktadır.
Bir gün ormanda yardım ettiği iri yarı kaçak mahkum Magwitch, Pip’in yanına gelip , gerçeği Pip’e anlatır. Pip’e tiksinti uyandıran bu adam gizli hamisi olduğunu, onu oğlu kabul ettiğini, kendisinin başaramadığı centilmenliği onun başarmasını istediğini ve onu görmek için gizlice geldiğini anlatır. Pip, bu adamdan iğrenmiş ve hamisinin Bayan Havisham olmamasından dolayı büyük bir hayal kırıklığı yaşamıştır. Magwitch ,ormanda kavga ettiği adamın baş düşmanı Arthur Compeyson olduğunu ve bu adamın da Bayan Havisham’ı düğün gününde terekeden kişi olduğunu da söyler.
Pip, yaşlı kadın Bayan Havisham’ı azarlamak için yanına gittiğinde kadın Estella’nın, Bentley Drule ile evleneceğini söyler. Bayan Havisham, terkedildiği günden beri bütün erkeklerden intikam almaya yemin etmiş, Pip’i de Estella’ya aşık edip bu yeminini yerine getirmiş olduğunu ummaktadır.
Estella, evlendikten sonra Pip , Bayan Havisham’ın evini tekrar ziyaret gitmiş, fakat çıkan yangında Bayan Havisham ölmüştür. Londra’ya döndüğünde ise Pip, Estella’nın babası kendisinin hamisi olan kaçak mahkum Magwitch olduğunu da öğrenmiştir.
Compeyson’un da Magwitch’i öldürmek için Londra’ya gelmiştir. Pip, Herbert Pocket’in yardımı ile,hamisini İngiltere’den Fransa’ya kaçırıp arkasından o da Fransa’ya gidecektir.
Fakat vapura binerken Compeyson onları yakalamış, kendini savunan Magwitch , Compeyson’u öldürmüş ve eski mahkum tekrar tutuklanmış, kısa bir süre sonra hapishanede ölmüştür. Bu olaylar üzerine Pip çok hastalanır. Hastalık günlerinde ona bakan kişi küçük düşürdüğü en yakın dostu ve eniştesi Joe olmuş ve Pip kendinden de iğrenmiştir. Kendisine kötü muamele ettiği için Joe’dan özür dileyen Pip, Herbert Pocket ile birlikte Londra’da bir iş kurar. Estella’yı bulmak umudu ile Bayan Havisham’ın evinin olduğu yere gider ve orada Estella’yı görür. Bentley Drumle, atının bir çiftesi ile ölmüş ve Estella dul kalmıştır. Artık ayrılmaları için bir neden yoktur.
İLGİLİ YAZIMIZI TIKLAYIN
İki Şehrin Hikayesi Hakkında Konusu Olay Örgüsü C. Dickens
Oliver Twist Hakkında Özeti Charles Dickens'ın Hayatı
İki Şehrin Hikayesi Hakkında Özeti C. Dickens'ın Hayatı
David Copperfield Hakkında ve Özeti Charles Dickens
Büyük Umutlar Hakkında Konu Özet İnceleme (C.Dickens )
KAYNAKÇA
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/oliver-twist-hakkinda-ozeti-charles-dickens-in-hayati/83788
[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/david-copperfield-hakkinda-ve-ozeti-charles/84391
[3] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/vadim-o-kadar-yesildi-ki-hakkinda-ve-ozeti-richard/84533
[4] https://www.beyazperde.com/filmler/film-190181/