Vişne Bahçesi Oyunu Özeti Hakkında İnceleme Ve Çehov

06.10.2019

  

Anton-Çehov-un ve Vişne Bahçesi  Hakkında

 

Tıp, nikâhlı karım benim, edebiyat ise metresim. Birine kızarsam, geceyi öbürüyle geçiriyorum. Bu davranışımı belki biraz uygunsuz bulabilirsin, ama en azından sıkıcı değil. Hem zaten, benim bu ikiyüzlülüğümden ikisinin de bir şey kaybettiği yok!

Çehov tarzı denilen öyküleri ile daha çok tanınan Cehov, aynı zamanda önemli tiyatro metinleri de yazan bir yazardır.  ’un “Vişne Bahçesi” adlı tiyatro eseri yazarın son ve en önemli oyunu olmaktadır

Vişne Bahçesi, özgün adı ( Vişnevıy sad) Antuan Çehov  ’un ( 1860 – 1904) yazmış olduğu ve en çok ilgi gören komedi tarzındaki tiyatro oyunudur.

Vişne Bahçesi, ilk kez  17 Ocak 1904 tarihinde Moskova Sanat Tiyatrosu'nda Stanislavski tarafından sahneye konmuştur. [1] bu oyunun tarzının komedi mi yoksa trajedi mi olduğu konusunda tartışmalar da çıkmış, [2]Cehov bu eserinin “ komedi, hatta fars" olduğunu iddia ederken Stanislavski oyunu "trajedi" olarak kabul etmekte ısrar etmiştir

1880 - 'Kızböceği' adlı ilk öyküsü ile öykücülüğe başlayan Antuan Cehov ( 1860 – 1904) kısa süren hayatına rağmen  dünya edebiyatında öykü tarzı geliştirmeyi başaran iki öykücüden biridir.  Çehov Tarzı denilen durum kesit hikâyeciliğinin öncüsü olan Cehov öykülerinde vakayı önemsizleştirerek bir anlık duygu, gözlem, heyecan ve düşünce sonrasında oluşan ve gelişen konularda hikâyeler yazmış, başı ve sonu olmayan öyküler kurgulamıştır.

Oyun, büyük ölçüde Çarlık Rusya’sını sosyal yapısına, değişen sosyo – ekonomik hayatına, yükselmekte olan burjuva hayatı ile birlikte yok olmaya başlayan aristokrat kesime getirdiği ince göndermeler ve sembolik göstergelerle gönderdiği imalar ile dikkati çekmiş,  bu nedenle oyunun bazı bölümleri Çarlık Rusya idaresi tarafından sansürlenerek yayımlanmasına izin verilmiştir.

Oyunun odak noktası olan vişne bahçesi eski, feodal yaşamın bir simgesi olarak öne çıkmış,  yükselen burhjuva mantığı kazanç getirmeyen bahçenin kazanç getiren bir hale dönüşmesini sağlamıştır.  Şu halde kesilen vişne bahçesi çöken feodal yapıyı ifade etmekte, burjuva kesiminin ise yükselişini de işaret etmektedir.  Vişne bahçesinin yaşaması veya kazançlı bir iş için yok edilmesi feodal yapıdan burjuva mantıklı yapıya geçişi simgelemektedir. [3]

Yazar bu oyunun Orman Cini ve Martı  adlı oyunlarının başarısızlığı akabinde yazmış bu oyunlarda arzu ettiği ilgiyi göremeyince bir daha oyun yazmamaya karar vermişti. Ancak Martı adlı oyunu ikinci kez sahnelendiğinde büyük ilgi görmüş ve Vanya Dayı adlı oyunu da ilgi görünce Üç Kız Kardeş ve Vişne Bahçesi adlı oyunlarını da yazmaya karar vermişti.

Dört perde olarak yazılmış olan oyun ilk kez Ataol Behramoğlu tarafından dilimize çevrilmiş, sonraki yıllarda eser birçok çevirmen tarafından tekrar Türkçeye çevrilmiştir.

Oyun 19. Yüzyılın ortalarında toprak köleliğinin kaldırıldığı, burjuvazinin yükselişe geçtiği dönem Rusya’sında geçen bir olayı anlatmaktadır.

Oyun aynı veya değişik adlar ile bir kjaç kez filme de uyarlanmıştır. Vişne Bahçesi (1999), The Cherry Orchard (1974), Il giardino dei ciliegi (1992), The Orchard (2008)[4]

 

KONUSU

Soylu bir ailenin hiçbir şey yapmadan yaşaması sonucu ekonomik gücünü yitirmesi ve ellerindeki toprakları kaybetmesi konu ediliyor.

OYUNUN KARAKTERLER
Lübov Ranevskaya:  Vişne bahçesinin sahibi, 45 yaşlarında sakin tabiatlı feodal bir ailenden gelen aristokrat bir kadındır. Anya öz kızı; Varya ise evlatlık kızıdır.

Anya:  Kibar, hassas ve duygusal ve  saf karakterli 17 yaşındadır.  Ranevskaya’nın öz kızıdır.

Varya: Ranevskayanın 24 yaşındaki evlatlık kızıdır. Bekâr ama bilnçli ve erken olgunlaşmış bir kızdır.

Leonid Gayev: Anya’nın dayısı, Ranevskaya’nın erkek kardeşidir.  Orta yaşlı geveze pinpon oynamayı seven geveze aristokrat bir adamdır.

Yermolay Lopahin:  Vişne bahçesini ele geçiren orta yaşlı, akıllı, paraya önem veren burjuvaları temsil eden bir tiptir.

Piyotr Trofimov: Üniversiteyi bitirmiş,  eğitimli, kültürlü, 30 yaşlarında  felsefeye düşkün bir öğrenci.

Simyonov Pişçik:  Toprak sahibi bir köylü olduğu halde burjuva olmaya niyetlenen borçlu bir köylü.

 

OYUNUN ÖZETİ [5]

Yıllardır Paris’te bulunan Lubov Andreyevna sevgilisi tarafından aldatılıp bir sürü de borca girince borçları karşılığında satışa çıkan evini ve vişne bahçesini kurtarmak için Rusya’ya dönmüştür.

Aristokrat bir sülalenin son fertleri olan Ranevskaya ailesi üretmeyi unutmuş ama tüketme alışkanlıklarına devam eden bu nedenle de servetlerini tüketmiş insanlardan oluşmaktadır.  Aile artık çok borçlanmış,  ellerinde kalan son servetleri ise vişne bahçesiyle çevrili çiftlikleridir. Fakat borçlarından ötürü bu çiftliğin de satılması söz konusu olmaya başlamıştır.  Aile fertleri karınlarını doyuracak para bulamazlarken parti vermekten geri durmak istememektedirler. Sürekli  parlak geçmişlerini hatırlamakta ve anmakta ama ellerinde kalan son varlıklarını da korumak için bir adım atamamaktadırlar.

Eskiden fakir bir köylünün oğlu olan ve bu ev ile çiftliğin bir çalışanı olan Lopahin ise artık zengin bir tüccar olmuş, hiçbir işe yaramayan bu vişne bahçesini alarak para kazanmayı kafasına koymuştur.

Aile fertleri eskiden beri devam eden alışkanlıklarını sürdürmekte, üretmekten ve çalışmaktan haberleri olmayan bir biçimde yaşamaya devam etmektedirler. Çiftlik sahipleri hala çocukluk anıları ve alışkanlıkları ile yaşamakta, çalışmaya, üretmeye ve ticarete dayalı yeni hayata kendilerini adapte edememektedirler.  

Dış dünyadaki değişimlerden habersiz bu insanlar dışa dünyaya kapılarını kapatmış, ellerinde kalan servetlerinin en son artıklarını tüketmek ile meşgullerdir. Oysaki dış dünyadaki değişim ve gelişimler sadece vişne bahçelerini değil,  eskiden beri devam eden yaşama biçimlerini de ortadan kaldırmaya başlamıştır. Ama onlar gelişmelerden habersizce yaşamakta hayatlarını hep bu şekilde devam ettirebileceklerini zannetmektedirler

L. Andreyevna ve kardeşi evi kurtarmak için çözüm aramaktadırlar. Lopahin onlara vişne bahçesinin ağaçlarını kestirip arsa üzerine yazlık yapmalarını ve yazlığı kiraya vermelerini önerir. Ama onlar önerilen bu çözümü de kabul etmezler. Lakin en sonunda vişne bahçesi de satılır ve  Lopahin çiftliğin yeni sahibi olur..

ÇEHOV İLE İLGİLİ LİNKLERİMİZ

 Çehov Tarzı Durum Kesit Hikayeciliği ve Örnekleri

Altıncı Koğuş Özeti Hakkında Bilgiler Anton Çehov

Çehov ’un Vişne Bahçesi Oyunu Özeti Hakkında ve İnceleme

Çehov ve Hazır Yiyiciler Adlı Hikayesi

A.Çehov'un Vanya Dayı Oyunu İnceleme ve Özet

Çehov'un Hikayeciliği ve Ah Şu İnsanlar Hikayesi ile Metni

Çehov'un Hikaye Tekniği ve Ayyaşlığın İlacı Öyküsü


[1] https://tr.wikipedia.org › wiki › Vişne_Bahçesi

[2] https://www.dr.com.tr/Kitap/Visne-Bahcesi/Sanat-Tasarim/Tiyatro/Dunya-Oyunlari/urunno=0000000694413

[3] Geniş Bilgi için bkz: Banu Çakmak, ÇEHOV’UN VİŞNE BAHÇESİ ADLI OYUNUNA GÖSTERGEBİLİMSEL BİR YAKLAŞIM,

[4] https://tr.wikipedia.org › wiki › Vişne_Bahçesi

[5] Vişne Bahçesi / Çev: Belgi Paksoy / İmge Kitabevi / Nisan, 2004

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar