Cemreviyye Nedir Bosnalı Sabit Cemreviyyesi
Cemreviyye
Cemre, İlkbaharın gelmesinden önce havada suda ve toprakta oluşan tabiat olaylarını ifade eden doğanın gözlenmesiyle ortaya çıkan halk takviminin ürünü olan tabirdir. (Cemre Nedir ve Divan Şiirinde Cemre )
Cemre üç kere ve üç yere düşer. Birinci Cemre’nin havaya (19-20 Şubat), günü düştüğü düşünülür. İkinci Cemre suya (26-27 Şubat) günü ve üçüncü cemre ise (5-6 Mart) da toprağa düşer.[1]
Divan şairleri tarafından cemrenin düştüğü vakitlere denk gelen bayram günlerinde veya cemrelerin düşmesini vesile ederek yazılan kasidelere ise cemreviyye denir. Bu kasidelerin yazılma nedenleri daha ziyade önemli rütbelere sahip devlet adamlarına mehtiye yapmak için vesile bulmak ve yazılan kasideyi o şahsa takdim ederek caize koparmaktır.
Bu nedenle cemreviyeler cemre münasebetini işleyen, cemreyi anlatan kasidelerdir. Bir kasideye cemreviyye denmesi için konunun tamamen cemre ile ilgisi olması gerekir. Nesip bölümünde veya diğer bir bölümde cemreden bahseden bir iki beytin olması o şiirin cemreviye sayılmasına yetmez.
Cemreler her sene tâ birbirinin ardınca
Nevbâhar erdiği müjdeyle gülistâna gelir Nedim
Divan şiirinde cemreviye yazan birkaç şair görülmüştür. Divan edebiyatında Cemreviye türünde en önemli kasideyi Bosnalı Sabit yazmıştır.
Bosnalı Sabit Hayatı Edebi Yönü Şiirleri
Bosnalı Sabit Zafername Ve Diğer Eserleri
Cemreviyye Nedir Bosnalı Sabit Cemreviyyesi
BOSNALI SABİT EDHEM Ü HÜMA ve ÖZETİ
Cemreviyye Nedir Bosnalı Sabit Cemreviyyesi
CEMREVİYE BOSNALI SABİT[2]
Dil âteş-i muhabbet ile feyz-i âb olur
Deryâ gibi cemrede pür âb u tâb olur
Nîl-i hevâya düşdi bugün nokta cemreden
Şimden gerü serâb-ı muhabbet şarâb olur
Yah-beste mey ki pâre-i yâkût-ı sürh idi
Te’sîr-i cemreden yine la’l-i müzâb olur
Da’vâ-yı imtizâcına berf ile cemrenün
Âteşle penbe kıssası faslü’l-hitâb olur
Bir hamlesine tâb-ver olmaz erir gider
Dîv-i sefîd-i berfe de cemre şihâb olur
Kalmaz bu feyz-i cemre ile nev-bahâra dek
Her nahl-i köhne tâze ve her şeyh şâb olur
Düşdükçe cemre micmere-i gonca-i güle
Nükhet şemîm-i anber ü şebnem gül-âb olur
Cemreyle hâb-gâhına âte bırakdı gül
Bülbül döne döne ocağında kebâb olur
Âlemde lutf-ı cemreyi murg-ı çemen bilür
Âteş düşer derûnuna pür ıztırâb olur
Âlem ısındı cemreyle zîrâ merâhimi
Eltâf-ı gavs-i ahd gibi bî-hesâb olur 10. b
Tâ cemre ile her sene bu merkez-i zemîn
Mânende-i behit-i berîn müstetâb olur 54.b
Düşsün kulûba cemre-i mihr ü muhabbeti
Bu vakt-i pür safâda bu hâhi savâb olur 55.b
İLGİLİ LİNKLER
“Sohbetü'l-Ebkâr” Mesnevisinden Cemreviye
Cemre Nedir ve Divan Şiirinde Cemre
KAYNAKÇA
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/cemre-nedir-ve-divan-siirinde-cemre/85358
[2] Yrd. Doç. Dr. Abdulkadir ERKAL, DİVAN ŞİİRİNDE CEMRE VE BOSNALI SABİT’İN CEMREVİYYESİ, TÜBAR-XXXVI-/2014-Güz /
