Cemreviyye Nedir Bosnalı Sabit Cemreviyyesi

Cemreviyye

Cemre, İlkbaharın gelmesinden önce havada suda ve toprakta oluşan tabiat olaylarını ifade eden doğanın gözlenmesiyle ortaya çıkan halk takviminin  ürünü olan  tabirdir. (Cemre Nedir ve Divan Şiirinde Cemre )

Cemre üç kere ve üç yere düşer. Birinci Cemre’nin  havaya (19-20 Şubat), günü düştüğü düşünülür.  İkinci Cemre suya (26-27 Şubat) günü  ve üçüncü cemre ise (5-6 Mart) da toprağa düşer.[1]

Divan şairleri tarafından cemrenin düştüğü vakitlere denk gelen  bayram günlerinde veya cemrelerin düşmesini  vesile ederek yazılan kasidelere ise cemreviyye denir.  Bu kasidelerin yazılma  nedenleri daha ziyade  önemli rütbelere sahip devlet adamlarına  mehtiye yapmak için vesile bulmak ve yazılan kasideyi o şahsa takdim ederek caize koparmaktır.

Bu nedenle cemreviyeler cemre münasebetini işleyen, cemreyi anlatan kasidelerdir. Bir kasideye cemreviyye denmesi için konunun tamamen cemre ile ilgisi olması gerekir. Nesip bölümünde veya diğer bir  bölümde cemreden bahseden bir iki beytin olması  o şiirin cemreviye sayılmasına yetmez.

Cemreler her sene tâ birbirinin ardınca
Nevbâhar erdiği müjdeyle gülistâna gelir      Nedim

Divan şiirinde cemreviye yazan birkaç şair  görülmüştür. Divan edebiyatında Cemreviye türünde en önemli  kasideyi Bosnalı Sabit  yazmıştır.

Bosnalı Sabit Hayatı Edebi Yönü Şiirleri

Bosnalı Sabit Zafername Ve Diğer Eserleri

Cemreviyye Nedir Bosnalı Sabit Cemreviyyesi

BOSNALI SABİT EDHEM Ü HÜMA ve ÖZETİ

Cemreviyye Nedir Bosnalı Sabit Cemreviyyesi

CEMREVİYE  BOSNALI SABİT[2]

Dil âteş-i muhabbet ile feyz-i âb olur
Deryâ gibi cemrede pür âb u tâb olur

Nîl-i hevâya düşdi bugün nokta cemreden
Şimden gerü serâb-ı muhabbet şarâb olur

Yah-beste mey ki pâre-i yâkût-ı sürh idi
Te’sîr-i cemreden yine la’l-i müzâb olur

Da’vâ-yı imtizâcına berf ile cemrenün
Âteşle penbe kıssası faslü’l-hitâb olur

Bir hamlesine tâb-ver olmaz erir gider
Dîv-i sefîd-i berfe de cemre şihâb olur

Kalmaz bu feyz-i cemre ile nev-bahâra dek
Her nahl-i köhne tâze ve her şeyh şâb olur

Düşdükçe cemre micmere-i gonca-i güle
Nükhet şemîm-i anber ü şebnem gül-âb olur

Cemreyle hâb-gâhına âte bırakdı gül
Bülbül döne döne ocağında kebâb olur

Âlemde lutf-ı cemreyi murg-ı çemen bilür
Âteş düşer derûnuna pür ıztırâb olur

Âlem ısındı cemreyle zîrâ merâhimi
Eltâf-ı gavs-i ahd gibi bî-hesâb olur  10. b

Tâ cemre ile her sene bu merkez-i zemîn
Mânende-i behit-i berîn müstetâb olur  54.b

Düşsün kulûba cemre-i mihr ü muhabbeti
Bu vakt-i pür safâda bu hâhi savâb olur  55.b

İLGİLİ LİNKLER 

“Sohbetü'l-Ebkâr” Mesnevisinden Cemreviye

Cemre Nedir ve Divan Şiirinde Cemre

Cemreviyye'den 1

Cemreviyye ‘den 2

 KAYNAKÇA 

[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/cemre-nedir-ve-divan-siirinde-cemre/85358

[2] Yrd. Doç. Dr. Abdulkadir ERKAL, DİVAN ŞİİRİNDE  CEMRE VE BOSNALI SABİT’İN CEMREVİYYESİ, TÜBAR-XXXVI-/2014-Güz /