Divan Nedir Divan ile Kurulan Terkip Tamlama ve Terimler
Divan Nedir Divan ile Kurulan Terkip Tamlama ve Terimler
Kelime Anlamı: Divan Arapça kökenli bir kelimedir. Arapçadaki anlamı esasen toplanma yeri, toplanma, bir amaç ve iş için bir araya gelme, yazıları bir araya getirme, defter tutma, manalarındadır.
Kelimenin sözlükteki anlamları:
a: Devlet adamlarının kurduğu meclis, cem yeri, toplantı
b: Divan şairlerinin şiirlerini topladıkları eser
c: Sedir, üzerinde bir çok kişinin oturabileceği oturmak için yapılmış eşya
Devlet Kurumlarında Divan
Hz Ömer zamanında hükümet dairesine, devlet işlerinin hizmet ve vazife işlerinin tutulduğu defterlere divan denmiş kelime zamanla genişleyerek kurum, kuruluş, toplantı vb anlamlarında kullanılmıştır. Divan kelimesi devlet yönetiminde parlamento, meclis, batı dillerindeki Lordlar Kamarası kelimesinin karşıladığı gibi kurul, meclis, daire ve kurum anlamlarında kullanılmış, bu manaları ile bir çok kurum, kurul, daire veya meclis adı olmuştur. İslam devletlerinde idari yargı, maliye, askerlik ve yönetimle ilgili işleri yürüten kurul ve dairelere divan adı verilmiş, divanla ilgili pek çok terim ve tamlama üretilmiştir
Divan : Meclis Toplantı Yeri
Divan-ül-Harac: ( Emevi- Abbasilerde ) Mali işlerle ilgili divan, alınan haraçların tutulduğu maliye muhasebe defteri
Divan-ür-Resail: ( Emevi- Abbasilerde ) Hükümet merkezinden valilere ve valilerden de merkeze gönderilen mektupların toplandığ yer ve defter emini
Divan-ül-Müstagallat: ( Emevi- Abbasilerde ) Devletin çeşitli gelirlerine bakan divan
Divan-ı Hümayun: ( Osmanlı) Büyük divan. Devletin en ileri gelenlerinin katıldığı büyük divan
Müstevfi Divanı:, Devletin mali işlerine bakılan divan ( Selçuklu )
Tuğra ve İnşa Divanı: ( Selçuklu ) Selçuklularda Sultanın vilayetlerle ve eyaletlerle haberleşmesini sağlayan berat, nişan veya menşur denilen hükümdar tuğrasını taşıyan, arazi ve tayinlere ait vesikaları veren kurum
Müşrif Divanı (Divan-ül-İşraf): Devletin mali ve askeri işlerinin yolunda gidip gitmediğini teftiş eden kurum
Divan-ı arız: Divan-ı Arz: askerin maaş ve levazımatını temin eden kurum
Yüce Divan: Adli amaç için kurulan yüksek mahkeme
Eb’ul Müslim Divanı: Heybetli ve haşmetli divan.
Müzikte Divan:
Divan sözcüğü Müzik alanında da terim olarak kullanılmıştır.
Divan sazı; bağlama ailesinden bir çalgı.
Divan (müzik); Klasik Türk müziğinde ise en az üçer kıtalık şiirlerden bestelenen şarkıları tanımlayan bir terim olarak kullanılmıştır.
Edebiyatta Divan:
Hz Ömer zamanında hükümet dairesine ve devletle ilgili, hizmet maaş, görevlendirme kayıtlarının tutulduğu defterlere divan adı verilmiş kelime bu manadan hareketle şairlerin şiirlerini topladıkları defter anlamında da kullanılmaya başlanmış, şairler şiirlerini toparladıkları defterlere divan demeye başlamışlardır.
Türk Edebiyatında ilk Divan Ahmet Yesevi’nin Divan-ı Hikmettir.
DİVAN VE TERTİBİ İÇİN BKZ
Divan Şiiri Tarzları Hikemi Tarz Sebk-i Hindi Türkî Basit
Divan Nedir Divan ile Kurulan Terkip Tamlama ve Terimler
