El Almak El Vermek
El Almak – El Vermek
Tasavvufta kullanılan bir terim ve deyimdir. Bir müridin, çilesini ve eğitimini tamamlayıp şeyhin gözetiminde çalışıp olgunlaştıktan sonra dergâhın mürşidinden başkalarına yol gösterebilmesi için izin alması anlamına gelir. El almak veya el vermek icazet almak ile aynı anlama gelir.
El Almak - El vermek - İcazet almak tabirleri tarikata girmek, bir şeyhe intisap etmek anlamlarına da gelir. [1] El almak tasavvuftaki biat teriminin Türkçe karalığıdır. Her tarikatın derviş yetiştirme adap ve usulü vardır. Her tarikatta biat ve icazet usulleri ve adapları farklı farklıdır. Dolayısı ile biat ve icazet törenleri de farklıdır. İcazet almanın şartları ve kuralları olduğu için her tarikatın dervişleri o tarikatın kurallarını ve kaidelerini yerine getirdikten, verilen nefsi, fikri ve içtimai eğitimleri tamamlayıp olgunluğa eriştikten sonra el alabilirler.
Tarikata giren dervişin mürşide biat etmesi el almak demektir. Mürşidin dervişi eğitmesi ve irşat etmesinden sonra olgunlaştığına kani gelmesi ise el vermektir. ( bkzFormun Üstü
Tasavvufun Kaynağı Örgütlenmesi ve Kurumlaşması )
Formun Altı
El almak ve el vermek tabirleri divan şairleri tarafından mecazi olarak da kullanılır
Öptüm ayağın meykedede pir-i muğandan
Şeyh’ül harem-i Kâbe-i irfandan el aldım. Naili
Meyhanede meyhanecinin sunduğu kadehi ağzıma götürdüm. Böylece irfan Kâbe’sinin şeyhinden el almış oldum.
Sakinin elin öptüm olup şeyh-i harabat
Eller ayağın öptüğü âdemden el aldım.
Eşcar-ı bağ hırka-ı tecride girdiler
Bâd-ı hazan çemende el aldı çenardan Baki
Mualla dergahımdır dil- penahım ya Resulallah
Elim al düşmüşüm şâd eyle lütfünle bu nalanı Sami [2]
El almak tabiri tasavvuf dışında halk hekimliği alanında da gözükür. Halk hekimliğinde ocak denilen bir tabir vardır. Bu ocaklar sihir büyü, fal muska veya halk hekimliği ile ilgili ocaklardır. Yılan, akrep veya çiyan sokmalarını engelleyen veya acısını geçirdiğine inanılan, nazarı bozan veya engelleyen, sinil okuyan veya geçiren, ocaklara mensup kişiler bu yeteneklerini bir başkasına geçirebilmektedir inancı vardır. Bu ocağa mensup birinin bu yeteneği bir başkasına da vermesine “el vermek” denir. Tersi ise o ocaktan” el adım” anlamındadır.
El almak bir mesleği bir ustadan öğrenmek anlamında da kullanılır.
İLGİLİ LİNKLERİMİZ
Ahmet Yesevi Hayatı ve Tasavvuf Edebiyatı Başlangıcı
Tekke ve Tasavvuf Şiiri Türleri
Deccal Nedir Deccal Tasavvuru İnancı
Cebrail Meleği Cibril Şiirlerde Cebrail Tasavvuru
Tasavvufta Deniz Damla ve Vahdet
Hızır Kimdir Şiirlerimizde Hz. Hızır Tasavvuru
Felekte halka-i bâbun tasavvur itdüm idi
Kelâm İlmi Nedir İslami veTasavvufi
Muhib Nedir Tasavvuf ve Divan Şiirinde Muhip
Muhib Nedir Tasavvuf ve Divan Şiirinde Muhip
KAYNAKÇA
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/tasavvufun-kaynagi-orgutlenmesi-ve-kurumlasmasi/113684
[2] A. Talat Onay, Edebiyatımzıda Mazmunlar, MEB Yaınları 1996- shf 204
