Eugenie Grandet Özet İnceleme Honore de Balzac

ROMAN HAKKINDA GENEL BİLGİLER

Eugenie Grandet,Honore de Balzac 'ın  ilk kez 1833 yılında yayınlanan  sosyal içerikli bir tahlil romanıdır.  

Bu roman Balzac’ın ( 1799- 1850 Paris ) romancılık kariyerindeki kilometre taşlarından biri olmuş,  taşra yaşamı üzerine ağır bir eleştiri olarak görülen bu romanı  en başarılı romanlarından biri olarak kabul edilmiştir. Romanlarında 1789 yılı Fransız İhtilali sonrası Fransa’nın  gelişen  ve değişen toplumsal  hayatını anlatan Balzac’ın bu romanı diğer romanlarının aksine taşra insanlarının hayatlarını anlatmaktadır. Yazar bu romanında büyük servetlerine rağmen fakir insanlar gibi yaşamaya alışmış olan taşra insanlarının  cimrilik ve  alışkanlıklarından kaynaklanan   dramlarını, servetlerini yaşam kalitelerine yansıtamayışları yüzünden heba olan  hayatlarını, ikiyüzlü ve çıkarcı insanların  iç yüzlerini ortaya çıkaran bir vaka zinciri içinde dile getirmiştir.

Eugenie Grandet, Balzac'ın İnsanlık Güldürüsü-  “İnsanlık Komedyası”  şeklinde adlandırdığı eserlerinden ve en çok sevilen romanlarından ,  Goriot Baba Vadideki Zambak , Kuzen Bette, Tefeci Gobseck, Otuzunda Kadın ile devam eden dev yapıtlar serisinden biridir.

1833'te yayınlanan [1]bu romanında taşra insanlarını dramlarını, özlemlerini, para ile olan ilişkilerini realsit bir bakış açısıyla dile getirmiştir. Fansız edebiyatının en önemli romancılarından birisi olan Balzac’ın eserleri hemn her dile çevrilmiş, hemen her ülkede ve tüm zamanlarda en sevilen romanlar olmuşlardır.

Fransız Devrim’i sonrasında  çevirdiği dolaplar ve  cimriliği sayesinde büyük  bir servet edinen Saumur'lü  Felix Grandet'nin kızıdır. Babasının onca servetine ve muazzam gücüne  rağmen, Eugenie Grandet, annesi ve uşakları Nanon ile birlikte  çok eski ve yıkılmak üzere olan  kötü  bir evde yaşamaktadır. Baba Grandet karısını baskı altında tutmakta, kızının da yeğeni Charles ile bir aşk evliliği yapmasını önlemektedir.  Hâlbuki Charles da Eugenie'nin kendisine verdiği küçük bir hazine yardımıyla zengin olmuş ama Charles fakir düşünce onun yaptığı bu yardımı unutmuştur.  Üstelik Eugenie’de  yaşlanmaya  başlamış,  fiziksel olarak babasına benzemeye başlamıştır.

Eser paranın  gücün taşra insanlarına veya cimrilerin hayatına çok  katmadığını aşkın paradan ve servetten  daha güçlü olduğunu  savunur.  Romanda taşra yaşamı içinde sosyal hayattan kopuk yaşayan insanların ne kadar zengin olurlarsa olsunlar, yaşam kalitelerinin ne kadar geride kaldığını  ortaya koymak için yazılmıştır.  Kitap "NOKTA KADAR MENFAAT İÇİN VİRGÜL  KADAR  EĞİLME" sözünü ortaya koyan fikirsel bir tez  işlemektedir.  

.Eugenie Grandet,  1994 yılında filme de alınmış TV lerde de gösterime girmiştir. [2]

ROMAN KARAKTERLERİ

• B.Grandet;  Grandet kısa sayılabilecek boyda, güneş yanığı, çiçek bozuğu tenli  tıknaz bir adamdır. Az konuşan, çok cimri çok da zeki,  çok kurnaz istediği her şeyi elde eden bir adamdır.Kazandığı para onu yüksek mevkilere taşımış ve Saumur’de  sevilen ve ünlü bir kişi olmuştur

• Saumur’de Belediye başkanlığı bile yapmıştır.

• Koca Nanon; uzun boylu  çirkin suratlı, yüzünde siğili, yırtık pırtık giysileriyle  hiç kimseyi incitmeyen efendisine sadık bir uşaktır. Ev işlerini yapmaktan  sosyal bir çevre edinememiştir.

• Bn.Grandet; kuru, zayıf, , sakar, ağır bir kadındır..Dişleri kapkara,, ağzı buruşuk, , çenesi de pabuç çene denilen biçimli perişan  görünümlü dindar , kendisi için hiçbir şey istemeyen, sosyal bir çevresi  de olmayan ,kendi halinde bir kadındır. 

• Eugenie;.İnce beli, beyaz yüzü, kıvırcık saçlı, uzun boylu genç bir kızdır. Hayatında bir kez bile aşık olmamış, Charles’a aşık olduktan sonra dünyası değişmiş,  hırçın bir kız olmuştur. .Annesi gibi kendi halinde, evden dışarı  çıkmayan ve ve arkadaş çevresi de olmayan  güzel bir genç kızdır. Eugenie Charles'a âşık olmuş  büyük bir ihanete uğrayınca  bu durum Eugenie'yi mahvetmiştir.

• Başkan De Bonfons; .B.Grandet’in mirasına konmak için Eugénie ile evlenmek isteyen, sürekli B.Grandet’in peşinde dolaşır duran ac gözlü, sosyal çevresi de  geniş bir adamdır. .Amacı milletvekili olmak ve Eugénie ile evlenmektir.

Özeti

Eski püskü çökecek gibi duran  kimi  taşra evleri,  acıklı ve üzüntüye benzer bir duygu verir.
Saumur’de bu şekilde olan  eski püskü evlerden birisi de B.Grandet’e aittir.

Yıl 1789’ dur . B.Grandet Saumur’de  yaşayan okuma yazma bilen, hali-vakti yerinde  çok ünlü ve çok zengin bir fıçı ustasıdır. Zengin bir kerestecinin kızıyla daha yeni evlenmiştir.Fransız devrimi sırasında  nakit parası  ve karısının çeyiz parasıyla bir çiftlik ve manastır almıştır.

Grandet gözüpek, cumhuriyetçi, yeni düşünceleri benimseyen  zeki bir adam gibi gözükerek devrimcilerin yanında olmayı çıkarına uygun görmüş ve  Grandet, Saumur bölgesinin yönetim kurulu üyesi olmuş ve daha sonra da belediye başkanı ilan edilmiştir.  Bir süre sonra belediye başkanlığını bırakmak zorunda kalsa da üç mirasın üzerine konmayı da başarmıştır. Akıllı ve tutumlu bir  adam olan Grandet, fıçı işlerini de çok geliştirip,  hiçbir fırsatı kaçırmayarak,  kendi şaraplarını da mahzenlere koyarak spekülatif oyunlara başvurarak beş franklık malları 200 franka dahi  satmayı başarmaktadır.  Yıllarca böyle yaparak çok zengin olmuştur.

Saumur’da ona   “Grandet Baba” demektedirler.   B.Grandet büyük bir servet elde edince çevresinde çok sevilen biri olmuş,  her yaptığına altın bir kılıf giydirilmeye başlanmıştır.  Evlendikten bir sonra bir kızı dünyaya gelmiş,  kızı Eugenie evlenecek yaşa gelmiş,  kızına talip olanlar çıkmıştır. .Bunlardan birisi de komşularının oğlu Adolphe’dur.

Eugenie’nin doğum gününe Cruchot’larla, Des Grassins’ler de dâhil,  birçok kişi katılmış, herkes ona hediyeler vermiştir. .Adolphe’nun ve Başkan Cruchot’un hediyeleri Eugenie’yi çok sevindirmiş, fakat Adolphe’nun hediyesini daha çok beğenmiştir. Adolphe ve Başkan Cruchot’da Eugenie ile evlenmek istemektedir. Gerçekte, ise  B.Grandet’nin servetini ele geçirme k istemektedirler. Baba Grandet’de bu durumun farkında olduğundan için kızını, bu adamlara vermek istememektedir..O sırada B.Grandet’in Paris’teki kardeşinin oğlu  Charles’ ta gelmiş törene katılmıştır.  Bu ani gelişme herkesi çok şaşırtmıştır.  

Ertesi gün B.Grandet bir mektup almış, kardeşi, Grandet’ye iflasın eşiğinde olduğunu belirtmiş ve oğluna iyi bakmasını tembih etmiş,  “sen bu  bu mektubu okurken  ben hayatta olmayacağım”  diye bir not da düşmüştür. Mektupta  oğlunu Hindistan'a göndermesini rica etmektedir. Oğlunun orada tekrar bir servet kazanarak borçlarını ödemesi gerektiğini de yazmıştır.

Eugenie amcaoğlu Charles’a âşık olmaya Charles’a yaklaşmanın yollarını aramaya başlar. .Fakat babasının korkusundan pek fazla bir şey yapamamaktadır. .Grandet,  Charles’a babasının ölümünü açıklamış Charles’da  çok üzülmüştür. Eugenie bu fırsattan yararlanarak Charles’a yakınlaşmayı başarmış, Charles’ın acısını paylaşarak, dertlerini unutmasında yardımcı olmuştur. Ama asıl amacı Charles’ın kendisine aşık olmasını sağlamaktır.

B.Grandet, altın fiyatlarının iki katına çıktığını ve birtakım açgözlülerin şimdi altın almaya Angers’a geldiklerini duymuş ve  altınlarını satarak hisse senetleri almaya karar verip Angers’a gitmiştir. Eugenie ‘de o gün Charles’ın odasına gider ve  onun yazdığı mektupları okur.  Mektupları okuyunca biraz üzülmüş, biraz da sevinmiştir. Charles’a Hindistan’a gidebilmesi için yardim etmek ister ve  o güne kadar biriktirdiği paraları Charles’e verir.  Caherles’de zengin olup döndüğünde onunla evlenme sözü vermiştir.

Ertesi yılbaşında  Eugenie babasının yılbaşını kutlamış, Baba  Grandet kızına  verdiği altınları görmek istediğini  söylemiştir. Böylece her yıl olduğu gibi kızının  sahip olduğu  altınlara  göz atmış olacaktır. Eugenie  altınlarını iyi bir işe yatırdığını söylemiş baabsı da soruları sonrasında  kızının o  paraları Charles’a verdiğini anlamıştır. Bunun üzerine sinirlenmiş ve  kızını  odasına hapsetmiştir.

Kızının odasına hapsedilmesini hazmedemeyen Bn.Grandet hastalanıp  yatağa düşer. Bir iki ay sonra Saumur’de bu olay duyulmuş ve  herkesin diline düşmüştür.

Bunu duyan Cruchot Bn.Grandet’i ziyarete gelmiş ve  Bn.Grandet’in isteğini kabul ederek B.Grandet’i kızının affı konusunda ikna etmiştir. B.Grandet kızını, affeder ama  Charles’ın kızına verdiği altın kutuyu almak ister. Bunu gören Bn.Grandet yine fenalaşır ve hastalanır. Bu olayın üzerinden çok geçmeden Eugenie annesini ve babasını da kaybetmiş, artık yapayalnız kalmıştır.

Charles,  Hindistan’da  insan bile satarak zengin olmuş Eugenie‘yi unutarak   bir başkasını bulmuştur. Eugenie’ye bir mektup yazarak  başka bir kadınla evleneceğini belirtmiş, yıllar önce verdiği sözün artık geçerli olmadığını  yazmıştır. .Eugenie’de bu habere çok üzülmüş ve yıllardır kendisi ile evlenmek isteyen Başkan De Bonfons ile evlenmeye karar vermiştir. Başkan De Bonfons milletvekili olmayı başarmış ama çok geçmeden de ölmüştür.  Bunun üzerine dul kalan Eugenie bol bol bağış yaparak ve  ve babası gibi cimri olmadığını göstererek yaşamaya çalışmaktadır.

KAYNAKÇA

[1] https://www.dr.com.tr/Kitap/Eugenie-Grandet/Edebiyat/Roman/Dunya-Klasik/urunno=0000000107035

[2] https://www.youtube.com/watch?v=_mP0AXg2kng