Fasih Nedir Fasih İle Fesahat

Fasih Nedir 

Osmanlıca yazılışı: Fasih- fasih:    فَص۪يحْ

Osmanlıca yazılışı: fesâhat  : فصاحت

 Fasih Kelimesinin Kökeni  

Arapça fasḥ فسح [msd.] yer açma, genişletme sözcüğünün sıfatıdır.

Fasih kelimesi Arapça kökenlidir. Fasiḥ فسيح  Arapçadaki [fsḥ ]  kökünden gelir. " Fsh "  kökünden açık, geniş, ferah anlamlı kelimeler türetilir. [1] Fasih sözcüğü de fesahat gibi bu kökten türemiştir.

Fasih Nedir Sözlük Tanımları

Fasih kelimesinin sözlüklerdeki anlamları ise açık ve düzgün konuşan kişi. ( hatip )  Açık ve düzgün konuşma yeteneği olan konuşmacı kişi. Fasahat sâhibi. Hatasız olarak söyleyen. Güzel, açık ve düzgün konuşan. [2] Fesahatli konuşma yeteneği olan  şekillerindedir.

Fasih İle Fesahat

Fasih ile fesahat sık sık birlikte kullanılır. Fesahat  kelimesinin  sözlük anlamları : “ düzgün ve güzel söz söyleme. Dilin doğru, düzgün, açık ve akıcı şekilde kullanılması. Açık ve düzgün konuşma [3] “açık seçik olma, havanın açık ve berrak olması, sütün yüzünü kaplayan köpükten arınıp saf ve halis olmasına fesahat; bir sözün, sözcük, mana ve ahenk itibariyle kusursuz olmasıdır. [4]

Bu nedenle sözün kusurlardan arınmış olmasına fesâhat;  söz yazana ve söyleyene de fasîh denir. Fesahat: sözün anlamca ve ahenk olarak kusursuz;  anlamı çok bilinmeyen garip kelimelerden arınmış;  harflerin uyumsuzluğundan kaynaklanan kargaşadan kurtulmuş, açık duru olan ve anlaşılması güç olmayan,  anlaşılması güç mecazlardan uzak duran, gramer  ve telaffuz kurallarına uygun söylenmiş olmasıdır. Böyle söyleyen ve yazanlara da fasih denir. [5]

Fasih sözün yerinde zamanında, muhatap alınan kişiye uyacak şekilde söylenmesine belagat,  beliğ söz ise fesahatli sözü yerinde ve zamanında kullanmaktır. Fesahat özelliği taşıyan sözlere beliğ söz denir. [6]Bir söz fesahatli olsa bile yerinde, zamanında ve muhatabına uygun söylenmemişse beliğ değildir.

Belig Söz:  Sözün zorlama ve yapmacıktan uzak, yorumlamaya gerek olmaksızın kolay anlaşılır, ama sanatlı, ince, ahenkli, derin anlamlı ve gönül alıcı olması belagate uygun olması demektir. ( bkz BELAGAT NEDİR HALE MAKAMA AMACA UYGUN SÖZ )

 KAYNAKÇA

[1]https://www.etimolojiturkce.com/kelime/fasih

[2] https://www.luggat.com/fasih/1/1

[3] Şemseddin Sami, Kamus-ı Türkî, Enderun Kitabevi, İstanbul 1989, s. 997.- https://www.luggat.com/fesahat/1/1

[4]https://www.edebiyatvesanatakademisi.com//search?term=FES%c3%82HAT+NED%c4%b0R.+EDEB%c4%b0YATTA+FESAHAT+VE+FAS%c4%b0H

[5]https://www.edebiyatvesanatakademisi.com//search?term=BELAGAT+NED%c4%b0R+HALE+MAKAMA+AMACA+UYGUN+S%c3%96Z

[6https://www.edebiyatvesanatakademisi.com//search?term=BELAGAT+NED%c4%b0R+HALE+MAKAMA+AMACA+UYGUN+S%c3%96Z