Hatay Asi Nehri ve Lokman Hekim Efsanesi

 

 

 

 

Eski devrilerin metinlerinde geçen çok sayıda ülkede ve bölgede yaşadığı iddia edilen  pek çok  Lokman ve Lokman Hekim efsaneleri vardır.  Kuran ‘da da ismi geçen bir Lokman bulunmaktadır.  Örneğin “ Yemen’de Fehtan Müluku ” Misis , Hatay ve Çukurova’daki Lokman Hekim  gibi pek çok Lokman ve Lokman Hekim ile efsaneleri bulunur. Eski kavimlerde ve metinlerde  karşımıza çıkan bu kişi veya kişilerin hepsinin aynı Lokman veya  Lokman Hekim olup olmadıkları da belli değildir. Lokman ve Lokman Hekim kimliği ile örtüşen efsanelerdeki Lokmanların aynı kişi olup olmadığı da belli değildir.

Kimi inanışlarda Lokman Hekim ile Danyal’ın aynı kişi olduğu, kimi efsanelerdeki ise ayrı ayrı kişiler olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle Lokman  Hekim’de olan hastalıklara şifa veren hekimlik kudreti  Danyal Peygambere de görülmüştür.  

 

Buna rağmen yakın olmaları nedeni Çukurova’daki Lokman Hekim ile Asi nehrine düşüp ölen Lokman Hekim'e ait efsanelerin  aynı Lokman Hekim ile ilgili olduğu düşünülebilir.  

 

Hatay ve Asi nehri  için anlatılan bu efsane ile Misis  nehri ve Misis Köprüsü üzerinde gerçekleştiği söylenen Lokman Hekim Efsanesi için anlatılan efsane arasında büyük benzerlikler vardır. ( bkz Misis Köprüsü ve Lokman Hekim Efsanesi ) 

 

 

Dünyadaki tüm bitkilerin dilinden anlayan Lokman Hekim, onlarla konuşarak hangi derde deva olduklarını biliyordu.  Eline de her derde deva olan ilaçları yazan bir defter vardı. Hatta bu defterde ölümsüzlüğün sırrını da anlatan sayfalar da bulunuyordu.

"Hikmet-ül Lokman"  adını verildiği bu defter ile Davut Peygamber hastaları iyileştirmiş, bu defter. Danyal Peygamber eliyle Babil'e geçmiş sonunda Lokman Hekim’in eline geçmişti.

 

Halk anlatılarında Lokman Hekimin ölümünden sonra o defterden kalan bazı sayfaların Aristoteles ve Harun Reşit ‘in de eline geçtiği, bu sayede bir çok hastalığın şifasını mümkün olabildiği de rivayet edilmektedir. 

 

Asi nehrinin adının konulması ve Lokman Hekim'in ölmesi ile ilgili Hatay da ortaya çıkmış olan efsane aşağıdaki şekildedir. 

 

Efsaneye göre Lokman Hekim iyice yaşlanmış,  kendi ölümüne çare bulmak için defterde yazılı olan ölümsüzlük otunu aramaya çıkmıştı. Lokman Hekim elindeki ölümsüzlük sırrını yazan  defter ile bu iksiri yapmasına yarayacak olan bitkiyi bulmak için. Asi nehri deki bir kayığa biner.

Asi Nehrinde bu kayıkta giderken Azrail olduğu düşünülen biri ile karşılaşır. Azrail, Lokman Hekim' e nereye gittiğini sorar. Lokman ise ölümsüzlük iksirini yapacak otu aradığını söyler. Bunun üzerine Azrail bu otun yakınlarda olduğunu bildiğinden Lokmanın kaydığını devirecek bir dalga çıkartır.

 

Birden kayık devrilir ve Lokman boğulup ölür. Kitap da suya düşüp kaybolur. Dalgalar ancak defterin küçük br bölümünü kıyıya ulaştırır. Bu sayfalardan bir kaçı  daha sonra bulunur ve bu sayede bazı hastalıkların şifası mümkün olur. 

 

Fakat Lokman'ın düştüğü ırmak Azrailin çıkarttığı o dalgada dolayı    taşmış, o yıl  ülkede görülmemiş bir bolluk olmuştur.

Bu nedenle bu ırmağa Irmağa yaşam suyu anlamına gelen Asi adı verilmiştir