Müsemmen Örnekleri - Müzdeviç ve Mütekerir Örnekler

03.05.2020



Müsemmen Nedir ve Örneği

 

Müsemmen Örnekleri 

 Osmanlıca yazılışı: مثمن :  Müsemmen

Edebiyatta terim anlamı ile Müsemmen bir gazel veya kasidenin beyitlerine beyitin ilk dizesi ile kafiyeli ve beyitin vezni ile aynı vezinde  altı  dize ilave edilerek her bendi sekiz  dizeye yükselen nazım şekli anlamına gelir.

Mütekerrir ve Müzdeviç Müsemmenler

 

Müsemmenler yedinci ve sekizinci mısralarına göre mütekerrir veya müzdeviç olurlar. Eğer her bendinin sekizinci mısraları aynen tekrar edilmişse mütekerrir; aynen tekrar edilmemiş ise bunlara müzdeviç müsemmen denir.

 

MÜSEMMEN ÖRNEKLERİ

Mütekerrir Müsemmen Örnegi

Ey dil ey dil niye bu rütbede pürgamsın sen 
Gerçi virane isen genc-i mutalsamsın sen 
Secde-ferma-yi melek zat-ı mükerremsin sen 
Bildiğin gibi değil cümleden akvamsın sen 
Ruhsun nefha-i Cibril ile tev'emsin sen 

Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen 
Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen 

Merteben ayn-ı müsemmadadır esma sanma 
Merci'in Halik-i eşyadadır eşya sanma 
Gördüğün emr-i muhakkakları rüya sanma 
Başkasın kendini suretle heyula sanma 
Keşf ile sabit olan ma'niyi da'va sanma 
Hakkına söylenen evsafı müdera sanma 

Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen 
Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen
 

İnleyip sırrını faş eyleme ağyara sakın 
Düşme bilmezlik ile varta-i inkara sakın 
Değmesin ahların kakül-i dildara sakın 
Sonra Mansur gibi çıman olur dara sakın 
Arz-ı acz etmeyesin yareden ol yare sakın 
Bulduğun cevher-i alileri bi-çare sakın 

Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen 
Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen 

Sendedir mahzen-i esrar-ı muhabbet sende 
Sendedir ma'den-i envar-ı fütuvvet sende 
Gizli gizli dahi vardır nice halet sende 
Marifet sende hüner sende hakikat sende 
Nazar etsen yer ü gök düzah u cennet sende 
Arş u kürsi ü melek sendedir elbet sende 

Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen 
Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen 

Hayfdır şah iken alemde geda olmayasın 
Kader-alude-i ümmid-i rica olmayasın 
Vadi-i ye'se düşüp hiç ü heba olmayasın 
Yanılıp reh-ver-i sahra-yı bela olmayasın 
Ademe muttasıl ol ta ki cüda olmayasın 
Secdeler eyle ki merdud-ı Huda olmayasın 

Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen 
Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen
  Şeyh Galip    

MÜZDEVİÇ MÜSEMMEN ÖRNEĞİ

 

 Fâ‘ilâtün Fâ‘ilâtün Fâ‘ilâtün Fâ‘ilünI

 Dîde lâle ‘ârızuñçün jâle-bâr olmış-durur

 Her müje hüsnüñ gülinsüz gözde hâr olmış-durur

 Sîne ‘ışkuñ âteşiyle pür-şerâr olmış-durur

 Cân firâk-ı la‘l-i nâbuñla figâr olmış-durur

 Dil hevâ-yı kâkülüñle bî-karâr olmış-durur

 ‘Akl u fikrüm turrân ile târumâr olmış-durur

 Ten gam-ı zülf ü hatuñla hâk-sâr olmış-durur

 Üstühân-ı ser mekân-ı mûr u mâr olmış-durur

IIII

 Çarh abdâluñdur ey meh dâglar seyyâresi

 Subh küşteñdür ki hûn-âlûdedür ruhsâresi

 Oldı Mirrîhi sipihrüñ gamzeñüñ mekkâresi

 Sîne-çâküñdür hilâl eksük degüldür yaresi

 Gül helâküñdür kulaguñca-durur her pâresi

 Bir leked-kûpuñ-durur sünbül ki gitmez karesi

 Oldugıyçün sâgar-ı bâde lebüñ âvâresi

 Bâd kabrinde habâbuñ türbe-dârı olmış-durur

IIIIII

 Kufl-ı yâkûtuñ dilin açup yine ol nâzenîn

 Ben fakîr üftâdeye virdi niçe dürr-i semîn

 Zâhir oldugı na˙arda gözlerüm ‘ayne'l-yakîn

 Gördi müşgîn nâfeyi bir misli yok engüşterîn

 Kaddümi hâtem gibi ham kıldı ol la‘l-i nigîn

 Nâfe gibi bagrumı hûn eyledi bu müşg-i çîn

 Geh gam-ı kâkül gibi sevdâ-yı zülf-i ‘anberîn

 ‘Ayş u nûşı ben fakîrüñ zehr-i mâr olmış-durur

IVIV

 ‘Aks-i kavsüñ çeşm-i hûn-bârumda ey nâvek-fiken

 Zahm-ı pür-hûnumda zerrîn hançerüñ ey sîm-ten

 Çâk-ı sînem ˙âhirâ hûn içre ey şemşîr-zen

 Kanlu pîrâhen içinde bu dü-tâ olmış beden

 La‘l mir’ât içre kaşuñ ‘aksi ey gonca dehen

 Rûy-ı gül-gûnuñda nâhuñ zahmı ey şîrîn-sühan

 Didi la‘lîn câm içinde ‘aks-i engüştüñ gören

 Mâh-ı nevdür ki şafakdan âşikâr olmış-durur

VV

 Kâmetüñ bâlâdur ey servüm miyânuñdur vasat

 Safha-i güldür ‘izâruñ leblerüñ müşgîn nukat

 Levh-i dilden yuyamaz hattuñ eger olursa şat

 La‘lüñ üzre yazdı Kevser sûresin gûyâ galat

 Kim kazıtdı ey cemâli mushafum safhañda hat

 Kanına ‘âşıklaruñ la‘lüñ getürdi çünki hat

 Bir gün ola Emrî içün diyeler ey sebz-hat

 Bir hatı sebzüñ gamından dil-figâr olmış-durur    EMRÎ ( D. Edirne?,

 

MÜZDEVİÇ MÜSEMMEN

[fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün]

1 Gördüm ol dil-beri olsun bire gubâr didüm

2 Gelmedüŋ yanuma gitdüŋ kanı ikrâr didüm

3 Ne revâdur takıla sen güle her hâr didüm

4 İdesün cân u cihândan beni bî-zâr didüm

5 Bülbülüŋ zârın işit ey yüzi gül-zâr didüm

6 ‘Ahd ü peymânuŋa gel eyleme inkâr didüm

7 Meded Allahı severseŋ meded ey yâr didüm

8 Va’de-i vasla hilâf eyleme her bâr didüm

II

1 Kahr idüp döndi baŋa hışm ile ol yâr didi

2 Ya ne virdüŋ alamazsun şu baŋa(?) var didi

3 Senüŋ içün baŋa çok ta’n ider agyâr didi

4 Varayum hâneŋe bir şeb yiter ol zâr didi

5 Sunayın agzuŋa hoş la’l-i şeker-bâr didi

6 Dehenüŋden bu haber çıkmaya zinhâr didi

7 Meded Allahı severseŋ meded ey yâr didüm

8 Va’de-i vasla hilâf eyleme zinhâr didüm

III

1 Ey lebi mül saçı sünbül yüzi gül-nâr didüm

2 …….. …….. gamuŋ dünyeleri tar didüm

3 Çekerem çünki senüŋ cevrüŋi bisyâr didüm

4 Kademüŋde kuluŋam bir dilegüm var didüm

5 Hasretüŋ eylemedin cân u dile kâr didüm

6 Merhem-i sîneŋi ben haste-dile sar didüm

7 Meded Allahı severseŋ meded ey yâr meded

8 Va’de-i vasla hilâf eyleme her bâr meded

IV

1 Beni gerçek sever iseŋ bire bî-kâr didi

2 Seg rakîbe dilek eyle yüri yalvar didi

3 Göndere saŋa beni şâyed o murdâr didi

4 Ya hod ol iti sen öldür beni kurtar didi

5 Göresün mihr ü vefâ kanda olısar didi

6 Nice sayd olur imiş ‘âşıka dil-dâr didi

7 Meded Allahı severseŋ meded ey yâr meded

8 Va’de-i vasla hilâf eyleme her bâr meded

V

1 Söylesem ‘ışkuŋ ile taŋ mıdur eş’âr didüm

2 ‘Işkuŋuŋ kârı degüldür güzelüm ‘âr didüm

3 Künc-i hasretde yatur derd ile bîmâr didüm

4 Vasl ile eyler iseŋ derdüme tîmâr didüm

5 Gelesün seni diyü cân katı umar didüm

6 Gözlerüm subha degin her gice bîdâr didüm

7 Meded Allahı severseŋ meded ey yâr meded

8 Va’de-i vasla hilâf eyleme her bâr meded

VI

1 Yiter olduŋ Rahmiyâ hecr ile gam-hˇâr didi

2 Hâne-i kalbüŋi teng itmesün efgâr didi

3 Bu gice ‘arz iderem çeşmüŋe dîdâr didi

4 Sözümi eyleme tek kimseye izhâr didi

5 Varasun bekleyesün dâr ile dîvâr didi

6 Subha dek saŋa kılam vaslumı îsâr didi

7 Meded Allahı severseŋ meded ey yâr meded

8 Va’de-i vasla hilâf eyleme zinhâr meded

Yard. Doç. Dr. Mustafa Erdoğan, BURSALI RAHMÎ VE DÎVÂNI, T. C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 3363 KÜLTÜR ESERLERİ , 2011, Bursalı Rahmi

ÇAĞDAŞ MÜZDEVİÇ MÜSEMMEN ÖRNEĞİ

Gördük yıkık şu hânmân, yerlerde öz fikirler.
Derdik aziz kelamlar, göklerde tüm zikirler.
Girdik manayla arştan, kalpten döküldü kirler.
Şerdik, şu nefsi yaktık, artık azad zakirler.
Serdik nadim gönüller, ruhlar sefil hakirler.
Korduk tutuştu küller, yalvar yakar şakirler.
Pusmuşsa çağlayanlar, sözler akarsa ahzen.
Susmuşsa dilde vahlar, Allah kerim la tahzen.

İnler gizemli gökler, ahlar çıkarsa kından.
Günler hicap duyarken, menfur karanlık handan.
Kinler kuluçka olmuş, aşklar olunca zindan.
Dünler doluysa mihnet, İhsan akar mı kandan.
Çanlar çalınca birgün, ruhlar koparsa tenden .
Anlar melek gelince ,olmaz mı tatlı candan.
Yanmışsa hep bağırlar, hiçler doluysa mahzen.
Kanmışsa mumla kullar, Allah gafur la tahzen.     Necibe  Çetinkaya

ARUZ : mef'ûlü / fâilâtün / mef'ûlü / fâilâtün

ÖZLEŞİM : V V . V . V V V V . V . V V
HECE : 7 + 7 = 14

 

Mütekârib Müsemmen ‘Arûz u Darb-ı Mahzûf Taktî’-eş

MÜSEMMEN Dîde lâle ‘ârızuñçün jâle-bâr olmış-durur

Müsemmen Nedir ve Örneği

Müsemmen Örnekleri - Müzdeviç ve Mütekerir Örnekler

UMUTLAR BİTMESİN )(MÜSEMMEN)

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar