Otobiyografi Nedir Otobiyografik Romanlar

Otobiyografi Nedir Otobiyografik Romanlar

İngilizce : Autobiography

Fransızca: Autobiographie

Almanca : Autobiographie

Osmanlıca: terceme-i hal / terceme-i hâl

Biyografi sözcüğü Fransızca ve İngilizce  "yaşam, hayat, hayat parçası " anlamına gelen bio(Fransızca parçacık Eski Yunancada  bíos, biot- βίος, βιοτ)  sözcüğü ile yazma, çizme, kaydetme anlamına gelen graphie  (Yunancada  grapheía – graf, Fransızcada graphie;  İngilizcede graphy ) sözcüklerinin birleşmesi ile oluşmuş hayatı yazma anlamında bir sözcüktür.  

Autobiography yani otobiyografi ise kişinin kendi hayatını kendi yazması manasındadır. Osmanlıcada otobiyografi kelimesine karşılık gelebilecek en yakın tabir ise terceme-i hal, yani hal tercümesidir.

Türkçeye otobiyografi halinde yerleşen bu terimin Türkçe karşılığı “ öz yaşam öyküsü” dür.  Otobiypgrafi de bir biyografidir. Oto biyografinin biyografiden en mühim farkı kişinin kendi hayat öyküsünü kendisinin kaleme aldığı bir biyografi olmasıdır.

Belli bir alanda popüler olmuş, tanınmış bir kişinin kendi hayat öyküsünü kendi ağzından ve kaleminden çıkacak şekilde kapsamlı bir halde anlatması otobiyografidir. Otobiyografisini yazan kişi doğduğu günden itibaren otobiyografisini yazdığı seneye veya aya kadar yaşadıklarını detaylı, kapsamlı ve geniş şekilde kaleme almış ise bu tip bir biyografi otobiyografidir.

Otobiyografiler, kişinin anıları ile birlikte hayatındaki önemli dönüm noktalarını ortaya koyan eserler olmaktadır.

Edebiyat, sanat, siyaset, askerlik, bilim, spor gibi alanlarda tanınmış insanların hayatları hakkında bilinmeyen yönleri, başarıya ulaşmak için gösterdikleri çabalar, yükseleme, başarma aşamaları, karşılaştıkları zorluklar, engelleri aşma mücadeleleri, çocukluk gençlik anıları, hayatlarındaki önemli dönüm noktaları ve tarihleri otobiyografilerin içeriklerini oluşturur.

Otobiyografilerde en önemli hususlar bir yönü ile meşhur olmuş bu kişinin meşhur olana kadar yaşadıklarını birinci ağızdan okumak olmaktadır. Bu nedenle otobiyografilerde ilgili kişinin başarısını nelere borçlu olduğunu, mücadeleleri nasıl kazandığını, başarı merdivenlerini nasıl tırmandığı, ne gibi güçlüklerle karşılaştığı, engeller karşısında neler hissettiği, neler yaşadığı, karakterine, gündelik hayatına yakın çevresine ait anılar, gözlemleri vb önem kazanır. Bir otobiyografi yazarı eserini yazarken mutlaka bunlardan söz etmelidir.  

Otobiyografi, yazarı kendi hayatını yazarken mutlaka öznel olmak ve hayatını kendi ağzından anlatmak zorundadır. Kendi hayatını kendi anlattığı için, kanıtlara veya belgelere ihtiyaç duymayacaktır. Otobiyografi yazarı doğumundan itibaren otobiyografisini yazdığı zamanlara kadarki hayatının anlatılmaya değer yönlerini kaleme alır.

Ünlü askerler, düşünürler, yazarlar, diplomatlar, ünlüler, sporcular gibi halka mal olmuş kişiler kendi hayatlarını kendi kalemlerinden anlatarak kitap haline getirirler.

Bazı romanlar otobiyografik nitelikler de taşıyabilir. Hatta pek çok romancının romanı büyük ölçüde otobiyografik özellikler taşımaktadır. Otobiyografileri otobiyografik romandan ayıran temel özellik kurmaca ve hayali olan hiçbir etkiye maruz kalmamış olmasıdır.  Otobiyografik katkılar olan romanlarda hayali kişiler ve olaylar da yer almış ise o eser otobiyografik roman olmaktan çıkacaktır.

Otobiyografi ile özgeçmiş, CV ‘yi karıştırmamak gerekir. Özgeçmişler kişinin istenilen bilgileri vermek amaçlı, iş başvurusu, kurumlara kendini tanıtmak amaçlı yazdıkları salt bilgi içeren yazılardır.  Otobiyografiler ise edebi mahiyet taşıyan, kitap haline gelebilecek yazılar olmalıdır.

Otobiyografik romanlara örnek verecek olursak: Kavgam, Adolf Hitler, Kelebek, Henri Charriere, Benim Kısa Tarihim, Stephen Hawking, Angela’nın Külleri, Frank McCourt, Yolda On The Road Jack Kerouac , Anne Frank'in Hatıra Defteri Hakkında ve Özeti Anne Frank , Sol Ayağım Christy Brown , Vahşetin Çağrısı Jack London , Şeker Portakalı Jose Mauro De Vasconcelos ,

TÜRK EDEBİYATINDA OTOBİYOGRAFİK ROMAN ÖRNEKLER

Dokuzuncu Hariciye Koğuşu Peyami Safa

Mor Salkımlı Ev Halide Edip

Kutsal İsyan Hasan İzzettin Dinamo

Savaş ve Açlar Hasan İzzettin Dinamo

Öksüz Musa İzettin Dinamo