SODOM FIKRASI VE BEHRAM-I GUR

SODOM FIKRASI VE BEHRAM-I GUR

BEHRAM-I GUR HAKKINDA GENEL BİLGİLER

Behram-ı Gür, İran tarihinin ve destanlarının en ünlü efsanevi hatta gerçek simalarından biridir.  Sasani Hükümdarı olan Behram-ı Gur, I. Yezdicerd’in oğlu ve halefidir. Firdevsî’nin Şâhnâmesinde de adı geçen, Genceli Nizâmî’nin Heft Peyker adlı mesnevisinin de kahramanı olan, hakkında Emîr Hüsrev-i Dihlevî’nin Heşt Bihişt, Ali Şîr Nevâî’nin Seb‘a-i Seyyâre ve Hâtifî’nin Heft Manẓar adlı mesnevileri de yazılmış olan meşhur bir hükümdardır. Bahram-ı Gur,  birçok menkıbe ve minyatüre de konu edilmiş,  yaptırmış olduğu efsanevi Havernak Sarayı ile de meşhur, yedi iklimin hükümdarı olarak da bilen yaban eşeği avına meraklı destan kahramanı haline de gelmiş olan bir Acem hükümdarıdır. ( BKZ  HEFT PEYKER NEDIR MESNEVILERI YEDI GÜZEL VE BEHRAM-I GUR)

Gur veya Gor ise Farsçada eşek anlamına gelir.  Behram –ı Gur aynı zamanda şairdir ve yazdığı Arapça ve Farsça şiirleri ile de bilinir.  Divan edebiyatında, elde ettiği zaferleri, avcılık ve aşk maceraları, altın çağın zirvesinde bir kralı sembolize eden efsanevi ve destan kahramanı bir hükümdardır.  Behram-ı Gur’un kelime anlamı ise yaban eşeğidir.[1]

Behram-ı Gur yedi ayrı iklimdeki ülkeyi fethederek hükümdarlarının kızları olan  Yedi Güzel ile evlenmesi, her biri için yedi iklimi temsil eden yedi renkli Havernak Kasrını yaptırması ile de ünlüdür. Her gününü başka bir güzel ile eğlence içinde geçirmesi, ava meraklı olduğu için bir yaban eşeğinin peşinden giderek bir mağarada kaybolmasını konu edinen mesnevilerin kahramanı olmaktadır.  Behram-ı Gur, edebiyatta pek meşhur olan Sinimmar Cezası , efsanevi mimar  Sinimmar ın yapmış olduğu efsanevi HAVERNAK KASRI  ( Bkz HAVERNAK KASRI ( Sinimmar Cezası) ), GENCELI NIZAMI ’nin yazmış olduğu HEFT PEYKER mesnevisi ( bkz HEFT PEYKER MESNEVISI GENCELI NIZAMI) ile meşhur olan bir Sasani hükümdarıdır.

“Yaban Eşeği avlamaktan çok hoşlanan,  eşeğin peşinden koşarak girdiği mağarada bulduğu defineyi dostlarına dağıtan,  bahtının açıklığı sayesinde, Yedi İklimi zapt u rap altına alan,  yedi iklimi temsil eden yedi güzelle, yedi ayrı sarayda yaşayan ama yaban eşeğinin peşinden giderek trajik bir sona ulaşan birisidir. “[2]

SODOM FIKRASI

Behram-ı Gur, hakkında pek çok esatir ve kıssa da oluşmuştur.  Bunlardan birisi de Sedum Kıssası olmaktadır. Bu kıssanın özet hali şu şekildedir.

Sedûm veya Sodom, Behram-ı Gur’un her sabah oturup dışarıyı seyrettiği bir mekân ve yanındaki darağacının adı olmaktadır. Efsaneye göre Behram –ı Gur, her sabah bu yere oturur, gözüne ilk ilişen kişiyi ise idam ettirirmiş. Bu nedenle bu durumu bilenler onun oturduğu yerin yakınlarından geçmezmiş.

Bu adetten ve bu durumdan haberi olmayan bir Arap, Behram-ı Gur’un oturduğu bu yerin önünden geçerken yakalanmış. Zavallı Arap’ı alarak Behram-ı Gur’un önüne çıkarmışlar. Behram-ı Gur ona :

- Senin yüzün bana pek uğursuz gözüktü. Sabahın aydınlığında şu kapkara suratınla bana pek uğursuz gözüktüğün için seni idam ettireceğim. Dedi.

Bunun üzerine zavallı Arab:

- Acaba uğursuz olan hangimiziz? Sen beni görünce astıracak birisini buldum diye hemen heyecanlandın. Ama ben seni gördüğüm için idama mahkûm oldum.

Behram-ı Gur, hiç beklemediği bu cevabı alınca gülümsedi ama yine de Arabı idam ettirmişti.

KAYNAKÇA 

[1] BEHRAM -I GUR KIMDIR BEHRAM GOR, https://edebiyatvesanatakademisi.com/Arama.aspx?id=42731

[2] HEFT PEYKER NEDIR MESNEVILERI YEDI GÜZEL VE BEHRAM-I GUR, https://edebiyatvesanatakademisi.com/Arama.aspx?id=42729