William Shakespeare Hayatı Dramları ve Esin Kaynakları
İngiliz ve Dünya Edebiyatının en önemli dram yazarı, dünyanın en İngiltere'nin ulusal şairidir.
William Shakespeare ‘in 23 Nisan 1564'te doğduğu26 Nisan 23 Nisan 1616’da öldüğü kabul edilir. Babası, Starford - Warwickshire’de toprak sahibi, Snitterfield belediye meclisi üyesi, kürk, deri eşya tüccarı, Kürkçü ve eldivenciler locasına bağlı zengin bir adam olan John Shakespeare'nin oğludur. Babası Starford’ta belediye meclisi üyeliğine seçilecek kadar sevilmiş ama sonunda iflas etmiş bir çiftçidir. Annesi ise Stratford'da geniş arazilerin sahibi köklü bir aille olan Arden ailesinin kızı Mary ( Arden ) Shakspeare’dir.
Shakespeare, eğitimine Stratford'daki dil okulunda “ücretsiz eğitim veren Grammar School okulları denilen King's New School'da” eğitime başladı. Bu okulda ile Latin edebiyatını öğrendi ve Latin klasiklerini okudu. Muhtemelen on beş yaşlarında bu okulundan ayrıldı.
1582'nin sonlarında, kendisinden sekiz yaş büyük olan Anne Hathaway adındaki bir kadınla evlendi. Anne Hathaway, daha evlenmeden önce ilk çocukları olan Susanna'ye hamileydi. Evlendiklerinde, Anne 26 ve William 18 yaşındaydı. Anne Hathaway'in evlenmeden önce Shakespeare'den önce hamile kalmış olması o devirlerde normal görülen bir durumdu. Çiftin ilk cocuğu olan Susanae o nedenle düğünden kısa bir süre sonra dünyaya gelmişti.
Sonraki yıllarda ailenin iki çocuğu daha olmuş ancak Shakespeare, Londra'da çalışırken eşi Anne Hathaway, Stanford’a yaşamıştı. Tiyatro topluluğu kuran ve tiyatro işleri ile uğraşan William Shakespeare’nin Londra'da çalışmaktan başka seçeneği yoktu.
İkiz çocukları olan Judith ve Hamnet'in 1585'te doğmasından sonraki birkaç yılda eşinden üç çocuğu olan William Shakespeare’nin Stratford'dan ne zaman Londra’ya taşındığı tiyatroya nasıl başladığı konuları hakkında kesin bilgiler yoktur. Fakat Shakespeare'in Henry VI adlı oyunun 1592 ‘den öncede sahnelendiği düşünülmektedir. 1593'te Shakespeare, Venus and Adonis adlı uzun bir şiiri yayılmanmış, 1594'te ise ilk oyunlarının ilk baskıları yapılmıştır.
Ancak 1592'de, çağdaşları tarafından "Shake-scene" diye alay konusu edilmesinden dolayı 1592 yılından evvel Londra’ya geldiği tiyatroculuğa başladığı, rakipleri tarafından alaya maruz kaldığı ortaya çıkmaktadır. Demektir ki 1592’den birkaç yıl evvel Londra’ya gelmiş, tiyatro topluluğu dahi kurmuş tiyatro oyuncusu olarak da rakipleri ile mücadele eden dikkatleri de çeken birisi olmayı başarmıştır. İlk kez 1594 - 1596 arasında sahnelenmiş olması gereken ve 1597 basılmış olan Romeo ve Juliet ile 1596-1597 yılları arasında yazmış olduğu Venedik Taciri adlı eserine bakılırsa William Shakespeare çoktan beridir oldukça başarılı bir oyun yazarı olmalıdır. ( bkzRomeo ve Juliet Hakkında Özet İnceleme- Venedik Taciri ve Özeti William Shakespeare )
Tiyatro tarihinin ilk dram örneklerini veren Romantizm akımının da öncülü olan Shakespeare’nin eserleri tragedyalarında sonunu hazırlamıştır. Onun oyunları üç birlik kuralı, üç perdeden oluşma şartı, illaki açıklı konular işlemesi gereken sadece asillere hitap eden trajedilerin bu katı kurallarını yıkan ilk modern tiyatro ve dram örnekleri olmuştur.
Fakat örneğin Jül Sezar adlı oyunu tam bir tragedya sayılmasa bile tragedyalar gibi üç perdelik bir oyundur. 1599 ile 1601 yılları arasında eski Kuzey İskandinav edebiyatı masallarından esinlenerek yazdığı Hamlet adlı oyununda trajedi temaları bulunmaktadır. ( bkz Hamlet Hakkıında Bilgiler Özeti William Shakespeare) Örneğin Venedik Taciri adlı oyunu tragedyaya en çok yaklaşan diğer oyunlarından biridir.
William Shakespeare, yazdığı oyunların pek çoğunu önceden yazılmış anlatılmış eserlerden, masallardan, efsanelerden, anlatılardan vb esinlenerek ve yeniden kurgulayarak yazmıştır. Bir Yaz Gecesi Rüyası gibi bazı oyunlarını güldürü amacı ile yazmış olan yazar, Othello "Moor of Venice" adlı oyununda olduğu gibi kısa bir hikâyeye dayanmıştır. ( Bkz Othello Özet ve İnceleme William Shakespeare) Bir çok oyununda ise tarihte gerçekleşmiş olayları ve kişileri anlatmıştır. Bu oyunlarına örnek olarak Antonius Ve Kleopatra , ( 1606 veya 1608 oynanmış- 1623 te basılmış ) , Kral Lear , Jül Sezar , Kral IV. Henry, Kral John gibi oyunları örnek olarak gösterilebilir.
Shakespeare, yirmi yıldan daha uzun bir süre Londra tiyatrosunda bir aktör ve oyun yazarı, Londra'nın en büyük tiyatro ve oyunculuk şirketi olan Lord Chamberlain's Men'in iş ortağı olduğu bilinmektedir. Kendisi bu tiyatro topluluğun hem iş ortağı hem yazarı hem de oyuncusudur. Yıllar içinde büyük bir şöhret kazanan yazarın kralın, kraliyet ailesinin ve asillerin izlediği temsillerin pek çoğunu kendisinin yazdığı ve aktör olarak oyunlarda rol aldığı da bilinmektedir.
Shakespeare, Lord Chamberlain's Men'deki ortaklığı, yazar ve oyunculuğu sayesinde hem büyük bir şöhret kazanmış hem de hayli zengin bir adam haline gelmiş olur. 1599'da, Lord Chamberlain's Men'şirketinin ortakları Thames Nehri'nin güney kıyısında Globe adını verdikleri, kendi tiyatro binalarını dahi inşa edecek kadar büyük bir şirket olm uştur.
Shakespeare ve ortağı olduğu Lord Chamberlain's Men adındaki tiyatro şirketi Kraliçe Elizabeth , kraliyet ailesi ve asillere de hizmet etmiş; kraliçenin 1603'te ölümünden sonra bu şirket, yeni kral I. James tarafından royal bir patent ile ödüllendirilmişti. Londra'da Global Bu ödülden sonra da Lord Chamberlain's Men olan adı King's Men şekline dönüşmüştü.
William Shakespeare, kariyeri boyunca yazılmış olan 38 oyunun tamamını tek başına ve kendisi yazmamıştır. William Shakespeare’ye ait olduğu düşünülen oyunların bazıları; ortağı olduğu oyun şirketinin dört kişiden oluşan yazarlar kurulu tarafından yazılmıştı. O yüzden yazarın kariyeri boyunca yazılan oyunların tamamının müellifi HWilliam Shakespeare olarak gösterilemez
Shakespeare,, kazançlarının büyük kısmını doğduğu yer olan Stanford’a aktarmış ve oradan geniş arazi satın almıştır. Öyle ki daha 1597’de Stanford’daki ikinci büyük evi olan New Place'i sahibi bile olmuştur. Bir ara İtalya’ya gidip geldiği sanılan Shakespeare ölümünden birkaç yıl önce emekli olmuş Stratford'aki New Place adlı malikânesinde yaşamaya başlamıştı.
Toplamda 38 oyun, 154 sone, iki uzun öykü şiir bırakmış, oyunları dünyadaki tüm kültür dillerine çevrilmiş, oyunları pek çok ülkede de sahnelenmiştir. Eserlerinin büyük bir bölümünü 1589 ile 1613 yılları arasında yazan yazar 23 Nisan 1616'da 52 yaşında iken nedeni bilinmeyen bir şekilde ölmüştür.
SİTEMİZDEKİ LİNKLERİ
Othello Özet ve İnceleme William Shakespeare
Hamlet Hakkıında Bilgiler Özeti William Shakespeare
Venedik Taciri ve Özeti William Shakespeare
Romeo ve Juliet Hakkında Özet İnceleme William Shakespeare
Antonius Ve Kleopatra William Shakespeare
K.O.Z., Reis, Shakespeare ve 26 Nisan
William Shakespeare’den Çeviri Sone
SHAKESPEARE’NİN HAMLET OYUNUN İNCELENMESİ
Kral Lear Hakkında Konu Özet Analiz William Shakespeare
Macbeth Hakkında Konu Özet Analiz William Shakespeare
Jül Sezar Hakkında Konu Özet Analiz William Shakespeare
Bir Yaz Gecesi Rüyası Hakkında Konu Özet Analiz William Shakespeare
Yanlışlıklar Komedyası Hakkında Konu Özet Analiz William Shakespeare
Kral IV. Henry Hakkında Konu Özet Analiz William Shakespear
