Kral John Yaşamı ve Ölümü William Shakespear

 

Yazıda  “Kral  John ,  The Life and Death of King William Shakespear   “oyunu hakkında bilgiler, oyunun  özeti,  konusu, ana fikri,   kahramanları, olay örgüsü, Marcus Antonius’un nutku, eserin önemi, dünya edebiyatındaki yeri, eserin analizi yazar  William Shakespear’in   hakkında bilgiler, eserin yapısı, içeriği, Kral  John , The Life and Death of King  William Shakespear     adlı eserden alıntılar, eser hakkında yorumlar, çevrildiği diller, eserin basım yılı, basım hikâyesi yazar ve eseri arasındaki ilişkiler yer almaktadır

 

 

Kral  John ,  özgün adı ile The Life and Death of King John İngiliz ve Dünya edebiyatının büyük şairi ve oyun yazarı Shakespeare’nin yazmış olduğu beş perdelik tarihi olaylara dayalı bir oyunudur.

 

Bu oyun tarihte Yurtsuz John, veya Piç olarak da anılan II. Henry’in gayri meşru oğlu kral John’un hayatı üzerine yazılmıştır. 1215'te Magna Carta'yı imzalayan İngiltere  kralı olarak tarihe geçen Yurtsuz John hayatı boyunca , yeğeni Arthur, Papa, Kardinal , diğer yeğeni Dauphin ile mücadele etmek zorunda kalmıştır.

 

Tarihler II. Henry'nin 1191 yılında John’u değil de yeğeni Arthur'u tahtın vârisi olarak ilan ettiğini, ama 1199 yılında ölüm döşeğinde iken yeğeni Arthur’un henüz 12 yaşında olduğunu ve ülkeyi idare edemeyeceği düşünerek vasiyetini değiştirip John'u vâris olarak ilan ettiğini yazmaktadır.

 

Shakespeare,  bu oyunda “Yurtsuz John”un hüküm sürdüğü 1199-1216 yılları arasında meydana gelen önemli olayları ele alır. Oyun, John ile Arthur'un giriştikleri taht mücadelesi,  devletlerarası entrikalar, papa ve Kardinal’in siyasi manevraları ve ayak oyunları, dönemin Kilise-Feodalite-Ulusal Monarşi entrikalarını ortaya koymaktadır.

Bu olaylar, İngiltere’nin Fransa’daki toprakları konusunda İngiltere ile Fransa arasındaki anlaşmazlık, Kral John ile Roma Kilisesi arasındaki anlaşmazlık ve kral ile soylular arasında patlak veren ve Manga Carta’nın imzalanmasıyla sonuçlanan anlaşmazlıklar halinde sıralanmışlardır.  

Oyununun temelinde Aslan Yürekli Richard'ın gayri meşru oğlu Philip ile diğer  varis Arthur ve annesinin dramları ve yaşadıkları  tarihi olaylar içerisindeki duyguları ortaya koymak amacı ile yazılmıştır.

Shakespeare bu oyununda tarihteki olayları kişilerin ve karakterlerin kapıldıkları duyguları ortaya koymak maksatlı olarak ele almış,  tarihi anlatmaktan izyade bu olaylardan çıkarılacak dersleri netleştirmeye çalışmış, amaç olarak bu oyunda Kral John, Arthur ile annesi Constance’ın trajedilerini, çaresizliklerini ve çok çarpıcı bir biçimde ortaya koymaya gayret etmiştir. Oyun tarihi anlatmaktan ziyade tarihi olaylara dayalı çıkarılacak dersler ve kimliklerde ortaya çıkan insani duyguları ifade etmekteki başarısı açısından önemlidir.

Bu eser filme de alınmış,  1984 yapımı yönetmenliğini David Giles’in yaptığı bu filmde Leonard Rossiter, William Whymper, Mary Morris baş rolleri almışlardır.

 

John'un yeğeni olan Arthur ile annesi Constance'in yaşadığı çaresizlikler,  Kral John’un tahtta kalabilmek için yeğenleri, yeğenlerinin anneleri, soylular,  Papa, kardinal ve Fransızlarla girdiği amansız savaş ve bu savaşlar sırasında yaşadığı insani  sıkıntıları dile getirmektedir.

 

 

 

 

 

Nefret, bezginlik, umutsuzluk, insanlara yabancılaşma, tiksinti ve kin

 

 

 

 

 

Kral Richard ölmüş, Kral Richard'ın isteğine göre, tahta Kral Richard'ın en küçük kardeşi gelmiştir.   Ancak Kral Richard'ın diğer kardeşi Geoffrey'nin dul eşi Constance, tacın genç oğlu Arthur'un hakkı olduğunu savunur. Constance, Fransa Kralı Phillip'in Kral John'u Arthur ile İngiltere Kralı olarak değiştirmesine yardım eder.

Bunun yanı sıra Kral Richard'ın gayri meşru oğlu olan ve "Piç" diye nitelenen Phillip’ de tahtın kendi hakkı olduğunu iddia etmektedir.  Ancak Arthur,  John, Piç’in iddialarına aldırmamaktadır.  Lakin Piç diye anılan Phillip,  rahmetli babası Kral Richard I e ilginç bir şekilde çok benzemektedir.

 

Kral John,  tahta çıkmış fakat Fransız Kralı tarafından desteklenen, yeğeni Arthur tarafından ihanete uğramıştır. Fransa Kralı, onun tahttan inmesini ve yerine Arthur’un geçmesini istemektedir.  Bunun üzerine İngiliz ve Fransız orduları arasında, İngiliz tahtının kimin geçeği konusunda yaşanan anlaşmazlıklar nedeni ile bir savaş başlar.  Bunun üzerine John, Philip Faulconbridge yönetiminde onlara savaş açar. Ordular Angiers'da çatışır, ancak kesin bir zafer elde edilemeyince John, Fransız Kralı ile barış yapmak zorunda kalır.

 

Cezayir hükümdarı, Dauphin’in ölen Kral I. Richard’ın kızı (Blanch) ile evlenmesini, böylece iki ulusun arasındaki anlaşmazlığın çözülmesini önermiştir.  Arthur, Richmond Earl ve İngiltere Dükü yapılır.  Ancak Artur’un annesi Constance bundan tatmin olmamıştır. Piç Phillip dahi Cezayir Kralı Hubert'in  barış planının felaketle sonuçlanacağını düşünmektedir.

 

Ancak Papa, Kral John’dan desteğini çekmiş,   temsilcisi Kardinal Pandulph’u Fransız Kralına göndererek, John ile düşmanlıklarını sürdürmesini emreder.  Kral John yeğeni Arthur ve Fransızlar ile savaşmaya devam eder.  Savaşlardan birisinde John’un müttefiki olan Cezayir Kralı Huber,  Arthur’un yakalanıp tüm sorunların bitirilmesine karar verir.

 

Bu arada Kardinal, İngilizlerin Arthur'un ölümünden çok memnun kalacağını bilerek, Dauphin'i İngiliz tahtına oynamaya yönlendirir. Savaşlardan biri sırasında John’un müttefiki olan Cezayir Kralı Huber Arthur'u ele geçirir ama KJral John’un emrine rağmen Arthur’u öldürmeyi erteleyip emre uymaz.

Hubert, Arthur’u öldürmediği gibi Kral John’a emredildiği gibi öldüğünü söylemiştir.

 

 

Ancak Arthur, Hubert’in elinden kaçmaya çalışırken kaleden düşüp ölür. Soylular, John'u cinayet ile suçlar ve Fransızlar, Papa ve kardinal ’in emirlerine uymaya başlarlar. Arthur’un ölümüne neden olduğu için büyük bir vicdan azabına kapılan Kral John, Arthur'a karşı olan suçunu kabul ettikten sonra tekrar kiliseye kabul edilir. İngiltere'nin Lordları Arthur'un ölümünü duyduktan sonra Papa’nın da isteği ile Dauphin ‘den taraf olurlar.

 

Arthur’un annesi Constance, oğlunun ölümünden sonra kederden ölür.  Kraliçe Elinor da vefat eder.

Ancak, Kral John hastalanmış ve devleti yönetemez hale gelmiştir.  Pandulph anlaşmazlığı durdurmak istese de Fransızlar ilerlemeye başlar.  Bu defa İngiliz soyluları Fransızlara güvenmeyerek tekrar Kral John’dan yardım isterler. Kral John hasta olmasına rağmen Fransızlarla savaşmakta olan ordusunun başına geçer. Savaşı sırasında Kral John, İngiliz Lordlarının kendi yerine Dauphin’i kral yapmaya çalıştıklarını da anlamıştır.  İki ordu Edmundsbury'de buluşur. Fransız Kralı, Pandulph aracılığıyla John'la görüşmeye gelir.

Ama Kral John bir manastırda zehirlenmiş, tahtına göz diken bir başka rakibi olan oğlu Prens Henry, babasının ölümünü bu şekilde izlemiştir.  Kral John öldükten sonra Kardinal,  ardından Fransa’yı İngiliz topraklarından çıkmaya ikna eder ve İngiltere ile Fransa arasında barış yapılır.