24.03.2015
Buddenbrook Ailesi, adlı roman Alman kökenli yazazr Thomas Mann ‘ın 1901 tarihinde yayımladığı ilk romanı olmaktadır.
Paul Thomas Mann ,6 Haziran 1875'te üç nesildir zengin bir tüccar ailesinin ferdi olarak Lübeckli bir tüccar ve mâliye senatörü olan Thomas Johann Heinrich Mann’ın ikinci oğlu olarak dünyaya geldi.
Babası, mesane kanserinden ölmüş ve vasiyetinde, Lübeck'teki şirketin ve mülklerin satılmasını ve elde edilen varlığın aile üyelerine pay edilmesini şart koşmuştu. On dört yaşında yazamaya başlayan yazar Münih’e geldiklerinde babasından kalan mirastaki payını aldıktan sonra kendini edebiyata adamış ve henüz 25 yaşındayken, kendi soy geçmişinin hikâyesi olan Buddenbrook Ailesi adlı roman serisinin ilk cildini yayımlamıştı. [1] “Bir Ailenin Çöküşü”alt başlığıyla 1900 yılında basılan bu romanıyla yaşından beklenmedik büyük bir şöhret kazandı. Thomas Mann’ bu roman serisinde Kuzey Almanya’da Lübeckli bir tüccar ailenin yaşayan zengin bir burjuva ailenin ve aile ticarethanesinin dört kuşak boyunca geçirdiği değişimi ve çöküşü anlatmıştı.
Roman, gerek biçimsel gerekse de ele aldığı meselelerle roman sanatının en güçlü örneklerinden birisidir. Roman, sadece geçen yüzyılla değil o yüzyılda en parlak ürünlerini veren klasik roman geleneğiyle de görkemli bir hesaplaşmadır. Buddenbrooklar otobiyografik öğelerin bir edebiyat ürününe nasıl yedirileceğini göstermesi açısından da dikkat çekicidir. Her ne kadar dili, üslubu ve kurgusuyla, yazarın bireysel tarihinden kesin biçimde ayrılmış olsa bile, Thomas Mann’la karakteri Thomas arasında benzerlikler arayanların sayısı az değildir. [2]
Eser, Buddenbrooklar’ın çalışkan, tutumlu ve görev bilincine sahip, saygın bir aile olmalarına rağmen modern yaşama ayak uyduramayarak sanatsal ve entelektüel yaşam biçimleri; kötü alışkanlıklar, lüks yaşma tutkusu, avarelik, din, hastalık ve ölümler neticesinde oluşan çöküşlerini dile getirir. Eser bu şekildeki bir konusu ile büyük ölçüde yazarın kendi hayatı ve ailesi ile ilgilidir. Yazarın ailesi de zengin ve köklü bir burjuva ailesi olduğu halde aynı nedenlerle ekonomik yönlerden çökmüştür.
Orta sınıf yaşamını bu romanında başarıyla aktaran roman, kaybolan burjuva değerler için bir ağıt niteliği de taşır. 1929da Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazan Mann’ın bu yapıtı, modern edebiyatın klasikleri arasında yer almaktadır. [3]
Eser yazarın kendi hayatından ve aile geçmişinden derin izler taşır. Öyle ki Romanın kahramanının da ismi Tahomas’ tır. “ Mann , bu romanda, 1835-1877 yılları arasındaki burjuvazinin hayat tarzına, hayatı algılayış biçimlerine, siyasi, sosyal ve iktisadi ilişkilerine dair önemli bir portre sunmaktadır. Mann bu romanı yazarken kendi ailesini örnek almış ve birçok karakterde kendi aile fertlerinden esinlenmiştir.” [4]
Yazarın bu romanı Orhan Pamuk bir söyleşisinde Cevdet Bey ve Oğulları adlı romanını Thomas Mann’ın “Buddenbrook Ailesi “adlı eserinden esinlenerek yazdığını ifade etmiştir. Zaten Cevdet Bey ve Oğulları adlı roman yapı ve konu olarak “Buddenbrook Ailesi “adlı romana çok benzemektedir. [5]
Hikâye
Buddenbrook Ailesi, dış şartların herhangi bir baskısı altında değil de, psikolojik kuvvetlerin tesiri altında gerileyen ve düşen bir ticarî ailenin hikâyesidir. Ailenin her nesilde, daha kuvvetli bir tarzda ortaya çıkan, ailenin muhtelif mensuplarının enerjisini ve kendilerine olan güvenlerini körleten anti burjuva ruhu, bunda bilhassa rol oynadı. Diğer sebepler arasında, ailenin bazı üyelerinin disiplinli yaşayıştan ayrılmaları; bazılarının da sanat kabiliyetine sahip oluşları söylenebilir. Bunlar, aile üyeleri arasında, tembellikten, ölümün şiddetle arzu edilişine kadar değişen his ve durumlar yaratmıştır.
Buddenbrooklar, o zamanlar, Baltık Denizi sahilinde Lübeck adındaki küçük ve muhtar bir eya-
Alois Permaneder adındaki ikinci kocası Münihli sevimli ve dışa dönük bir iş adamı olmasına rağmen, konuşma şekli ve tavırları titiz Buddenbrook ailesini mahcup bırakır. Tony, Münih’te kısa bir müddet kaldıktan sonra, Bavyera âdetlerine hiç bir zaman ısınamayacağını anlar. Kocası Alois bir gece eve sarhoş gelip, hizmetçiyi öpmeğe çalıştığı zaman, evlilik son bulmuştur. Tony ve Erica, bu defa ayrılmamak şartı ile Lübeck’e dönerler.
Dördüncü çocukları Clara, hikâyede ikinci derecede rol oynar. Bu kız, Riga’lı bir din adamı ile evlenir ve veremden ölür.
Dördüncü nesil geldiği zaman, ailenin iki çocuğu kalmıştır: Thomas’ın küçük oğlu Hanno ve Tony’nin kızı Erica Grünlich. Erica’da, annesi gibi kötü bir evlilik yapar. Kocası, iş hayatındaki sahtekârlıklarından ötürü hapsedilir ve kadın küçük kızı Elizabeth ile kalır. Hanno’da, hasta görünümlü bir çocuktur; hayatın, kendisinden beklediklerine yeterli değildir, mektep arkadaşlarının sertlikleri ve oyunları kendisini ürkütür ve babasının, ailenin mesleğini yürüteceği yolundaki ümitlerini boşa çıkarır. Musikiye fevkalâde yeteneği var ise de, onun bu ilgisine, annesinden başka herkes sırt çevirir. On altı yaşına geldiği zaman, tifüse yakalanır ve tıpkı babası gibi, yaşama azmini kaybettiğinden ölür.
Aile küçüldükçe, servetin getirdiği mevki ve işaretler de kaybolur. İş hayatında karşılaşılan kötü neticelerden sonra Thomas, ailesinin bir nesil önce gururla taşındığı evi satar. Ve bunun daha da kötü tarafı, evi, rakip bir firmanın başındaki adama satmasıdır. Thomas öldüğü zaman, şirket, oldukça zarar göze alınarak tasfiye edilir ve ailenin ikinci evi de satılır. Gerda’nın artık Lübeck’ de hiç bir bağı kalmamıştır; kendi kasabasına döner. Tony, kızı ve torunu ile hayatını sürdürür ise de, Buddenbrook adı tarihe karışmıştır. [6]
KAYNAKÇA
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/buddenbrook-ailesi-thomas-mann/80544
[2] A. ÖMER TÜRKEŞ, Bir ailenin tarihi neler anlatır? radikal.com.tr/ek_haber.php?ek=ktp&haberno=5473
[3] https://www.formalev.org/ucretsiz-e-kitaplar/279538-thomas-mann-buddenbrooklar-roman-ozeti.html
[4] https://tr.wikipedia.org/wiki/Buddenbrook_Ailesi
[5] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/cevdet-bey-ve-ogullari-hakkinda-konu-ozet-analiz-orhan-pamuk/106720
[6] Thomas Mann, Buddenbrooklar. Çeviri: Kasım Eğit-Yadigar Eğiy, Can Yayınları, 1998, 4.Baskı.
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın