KategorilerEDEBİYATEdebiyat Terimleri MazmunlarDivan Şiirinde Esrar Ve Marijuana

Divan Şiirinde Esrar Ve Marijuana

14.01.2016

Esrar (Marijuana)

Hint keneviri veya eski dilde Hint kınnabı denilen bir nevi kenevirin yaprakları üzerindeki çiçeklerden ve tohum yataklarından elde edilen sakızdan yapılan maddeye denir.  Hintçede kenevir kelimesinin karşılığı Bengtir.  O bakımdan esrar -beng kelimesi de ( Esrar İçme)  ile eş anlamlı kullanılmıştır.

Ban otu ile Hint kenevirinden çıkarılan esrar bu bitkilerin yapraklarından veya tohumlarından çıkarılmakta ortaya çıkan uyuşturucuya  beng ve esrar denilmektedir. ( bkz Kabak Çekmek Nedir Beng Esrar İçmek)

 “Esrar,  dişi Hint kenevirinin tohum yataklarının işlenmesiyle elde edilir. Bitkinin yapraklarının kurutulup bastırılması suretiyle hazırlanan ve aktif maddesini bu kısımlardan salgılanan reçine içindeki kannabinoidlerin(en) oluşturduğu bir maddedir. Dişi kenevir bitkisinin esrarın hammaddesini içeren kısımları gölgede kurutulur,  ufalanıp elenir. Elde edilen ince toz halindeki maddeye "toz esrar", bu tozun ısıtılıp kalıplaştırılmasıyla elde edilen plaka şeklindeki haline de "takoz esrar" denir. En ince toz ipek elekten geçirilince altta kalan esrar birinci kalite esrardır. Buna esrar piyasasında kubar ismi verilir.”

Esrar içenlerde oldukça farklı fizyolojik ve psikolojik değişimler ortaya çıkar. “Bu madde içildikten sonra  “Anksiyete, paranoya, huzursuzluk, ofori, gevşeme hali, gözlerde kararma, denge bozukluğu, sersemlik, suda yüzme hissi,  tükürük bezi salgılamasında azalma, Tansiyon yükselmesi, İştah ve susuzluk, analjezi, illüzyon, psikotik eksitasyon, depresyon, panik atak, göz tansiyonunda azalma ve geçmişe dair halisülasyonlar görülebilir.” Bu maddeyi içenlerin bir takım garip hayallere kapılması,  bir takım vehimlere düşünceler ve hayaller kurarak neşelenmeleri sebebi ile bu maddeye esrar adı verilmiştir. Esrar kelimesi sözlük anlamı ile sırlar, garip ve gizli şeyler anlamına gelen Arapça kökenli bir sözcüktür.

Mey eydür men cerağ-ı encümenem

Beng eydür reşk-i sebz-i çemenem      Fuzuli

 

Yeter olduk gubar-ı gamla bengi

Getir saki şarab-ı lale rengi       Hayali

 

Bengi ketmeyelemez esrarını

Şire- keş  talı sanır güftarını      Sünbülzade Vehbi

Esrar, kullanıldığında sarhoşluk ve keyif veren bu bitki parçalarının ve uyuşturucunun halk arasındaki adıdır. Arapçada kenevire, kınnep,  Beng’  ede esrar denmiş,  esrar ve beng için  haşiş, gam, gubar, gubar-ı gam, gamze, gonca, keyif,  keyfiyet,   kabza, toprak, ot  gibi sembolik anlamlar da verilmiştir.  Esrara beng de denilmiş, esrar içilen yere beng- hane de denmiştir. [1] Esrar içene esrarkeş, afyon içene ise berş ve berraş denmiştir. ( bkz Berş Macunu Şurubu Berraş Beng ve Şarab Münasebetleri )

Keyf-i gamı terk eyleye mi  arif-i bi kâr

Budur ezeli pişe-i  erbaba maarif                         Hayali

İşi olmayan arife esrar keyfini bırakmak layık mı? Esrar çekmek çünkü ariflerin eski âdetidir.

Şiirlerden anlaşıldığına göre esrarın üzerine şarap içenler esrarı verdiği sarhoşluktan kurtulmaktadır.

Mey-i dürd devr  içre  şimdi pehlevan-ı âlemin

Bir ayag ile getirir arkasın yere gamın                          Hayali

İLGİLİ LİNKLERİMİZ

Kabak Çekmek Nedir Beng Esrar İçmek

Türklerde Kalenderilik ve Tarihçesi

Kalenderilikte İslamiyet Dışı Etkiler

Kalenderilik Felsefesi Fikriyatı ve Yaşama Biçimleri

Tarihte Abdal ve Kalenderi Zümrel

Afyon İçmek Şiirlerde Efyun Haşhaş Mazmunu

Kanuni Devri Şarap Esrar Afyon İçme İşret  Yasağı ve Şiirlere Yansıması

Ayine-i Gubar Nedir Jeng Ayna Gönül Kiri

Esrar Gubar Divan Şairlerinde Keyif

Berş Macunu Şurubu Berraş Beng ve Şarab Münasebetleri

 

KAYNAKÇA


[1]A. Talat Onay, Edebiyatımızda Mazmunlar, MEB,  İstanbul 1996, shf

Yorum yapmak için lütfenKayıt Olunya da